Türk Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliği (TMMOB)ne bağlı Şehir Plancıları Odası (ŞPO) Malatya temsilcisi Mehmet Gül (alttaki fotoğrafta ortadaki) bir basın toplantısı yaparak "Malatya ya Büyükşehir ya da Bütünşehir olmalıdır dedi. Gül Malatyanın şehrin gelişme alanlarını, sanayi alanlarını, tarım alanlarını ve genel ulaşım güzergahlarını planlayan Çevre Düzeni Planının 1990lı yılların ortalarında iptal edilmesiyle Malatyamızın ana plan çatısı çökmüştür." iddiasında bulundu.
Yönetim kurulu üyelerinin katılımı ile Gazeteciler Cemiyeti toplantı salonunda yaptıkları basın toplantısında Geçmişten gelen Büyükşehir olamama ve buna bağlı olarak da yaşanan karmaşa sorununu yapacağımız basın açıklaması yoluyla kamuoyuna ve yetkililere duyurmak istiyoruz diye konuşmasına başlayan Mehmet Gül, şunları söyledi:
Şehrimizin yerleşim ve gelişme alanlarını oluşturan, vagon fabrikasından Pütürge yol ayrımına ve Battalgaziden Gündüzbeye kadar uzanan kentsel sahada, 14 belediye ile 13 köy yer almaktadır. Ayrıca bu belde ve köyler, Yeşilyurt, Battalgazi ve merkez ilçe olmak üzere 3 ayrı İlçe arasında bölünerek İdari olarak parçalanmıştır.
Daha önceleri merkez belediyenin bir mahallesi iken veya şehrin bitişiğindeki bir köy iken politik maksatlarla bu yerler Belediyelere dönüştürülerek, şehir âdete siyasi amaçlı olarak parsellenmiştir. Oluşan bu çevre belediyeler şehri sur gibi çepe çevre kuşatmıştır.
Diğer yandan, şehir merkezinden geçen ve Elazığ, Adana, Sivas olmak üzere üç ayrı yönde uzanan demiryolu güzergâhları nedeni ile ,şehir yerleşimi raylarla kuşatılarak beş ayrı parçaya bölünmüştür.
Ayrıca şehrin gelişme istikametini kapatan, çıkış koridorlarını daraltan ve dağınık şekilde 7 ayrı yerde konumlanan geniş sahalı askeri alanlar ve diğer Kamu tesis alanları şehrin yerleşim sahasını bütünlüğünü bozup parça parça etmiştir.
Bunlarla birlikte Şehir yerleşimini boydan boya çevre yolu altı çevre yolu üstü olarak ikiye bölerek Şehrin yarısını varoş (kenar mahalle) haline getiren karayolu güzergahı nedeni ile yolun altında kalan kısımlar Şehir bütünlüğünden koparılarak adeta felç edilmiş ve bu yüzden Şehir tek eksenli ve tek merkezli olmaya mahkûm edilmiştir.
Ayrıca tüm bu fiziki ve idari parçalanma yetmiyormuş gibi Şehrin gelişme alanlarını, Sanayi alanlarını, tarım alanlarını ve genel ulaşım güzergâhlarını planlayan çevre düzeni planı iptal ettirilmiştir. Böylece Malatyamızın ana planlama çatsı çökmüştür.
İşte bu çok Belediyeli olmaktan dolayı sahipsiz kalan ve ana planı iptal edilerek, plansız bırakılan ve bu başı boşluğu fırsat bilen her bir belediyece diğer belediyelerin planları ile uyum ve ulaşım bağlantısı kurmadan Malatyanın geleceğini, stratejilerini hesap etmeden, daha çok rant amaçlı parça parça planlar yapılmıştır.
Böylece şehrimize ait Organize Sanayi bölgesi boş iken Yeşiltepedeki Galericiler Sitesi mevcut iken, bu Belediyelerce mahalle aralarında fabrika alanları , depolama alanları, Kayısı İşletme tesisleri, ayrı Galericiler Sitesi gibi bir çok tesisi şehircilik ilkelerine aykırı olarak, konut ile iç içe girecek şekilde yaptırılmıştır.
Böylece şehrin planı yamalı bir bohçaya dönüştürülmüştür. Şehri baştan başa çevrelemesi gereken yollar, bir başka belediyenin sınırında kesilmiş çıkmaz sokaklara dönüştüğü için yıllardan bu yana Malatyada bir ana yol açılamamıştır. Yeni alt merkezler kurulamamıştır.
Parçalı idareden kurtulup, bütüncül planlamaya geçerek Malatyanın şehircilik manasındaki stratejilerini ortaya koyacak bir kent bütünü imar planını gerçekleştirerek, şehrin teknik alt yapı ve toplu ulaşım sisteminin kurulmasını, kentin genel ihtiyaçlarına göre eşgüdümlü projeler ve yatırımların yapılmasını sağlamak Malatyamızın büyük bir ihtiyacıdır. Ve Şehir Plancıları Odası olarak ta hepimizin özlemidir.
Ancak bu bütüncül plan ve idari sistemin acilen kurulması gerekir. Bu amaçla Yeşilyurt ve Battalgazi ilçe sınırlarında kaldıkları için Malatya Belediyesine bağlanamayan ve şehrin ana gelişme istikametini adeta kapatan özellikle Bostanbaşı ve Yakınca Belediyelerinin acilen bağlanması gerekir.
Hatta Malatya Belediyesiyle arasında bir sokak bulunan Yeşilyurt Belediyesinin de bağlanması gerekir ve bununla birlikte şehrin alt merkezinin kurulması için düşünülen ancak bunun yerine afet köyleri yerleştirilen Organize Sanayi bölgesinin karşısındaki İkizce Yazısının ayrıca Battalgazi ve Hatunsuyu Belediyelerinin de bağlanması kamu yararı amacı ile gerekmektedir.
Ancak bu bağlanmanın sağlanması için Battalgazi ve Yeşilyurt İlçe sınırının değiştirilip bunlarım merkez İlçeye dâhil edilmesi gerekir. Fakat bu çözüm yolu İller İdaresi Yasasına göre uzun ve zorlu bir süreci gerektirmektedir. Bu yöntem aciliyet nedeni ile şuan için çözüm olmaktan çıkmıştır.
ÖZETLEMEK GERKİRSE;
Şehircilik manasında yerleşim arazisi , demir yolu ve çevre yolu tarafından parçalanan, büyük askeri ve kamu tesislerince bütünlüğü yok olan, bu yüzden tek eksenli ve tek merkezli kalmaya mecbur edilen ve bu yetmiyormuş gibi belediyeler adı altında siyasi parsellere bölünerek idari bütünlüğü bozulan ve özellikle de Yakınca ve Bostanbaşı Belediyesince Batı yönündeki gelişme alanlarına çıkış kapısı kapatılarak hapsedilen bu şehrin geleceğinden plancılar olarak endişe ediyoruz.
ÇÖZÜM İÇİN;
Malatyamız ne yazık ki, su alan gemi ve kan kaybeden yaralı misali, bu tehlikesine dur diyecek, bu iniltiye kulak verecek ve bu derdine çare bulacak ilgililere sesleniyoruz. Artık bu belediyecilik oyunu ve rant talanı bitmeli, bunun seyircilerine ve oyuncularına yeter denmeli, eğer varsa sahiplerinden özellikle de Milletvekillerimiz den yardım gelerek, bu şehrin geleceği kurtarılmalıdır. Bunun için Sayın milletvekillerimizden aşağıdaki çözümlerden birini bekliyoruz;
1. Yıllarca Türkiye Büyük Millet Meclisinin gündeminde yer alan Büyük Şehir statüsüne kavuşması için bekleyen ancak sonradan çıkan bir yasa ile bu hakkı elinden alınan Malatyamızın geciken ve müktesep olan bu hakkının bir an önce iade edilerek Büyük Şehir statüsüne kavuşturulması,
2. Eğer Büyük Şehir olamıyor isek Bütün Şehir olmalıyız. Bunun için merkez ilçenin kaldırılıp çevre yolunun güneyi Yeşilyurt ilçesine ve kuzeyindeki alanın ise Battalgazi ilçesine dahil edilecek şekilde iki ilçenin kurulması veya diğer bir biçimde düşey eksende; Beydağı Karagöz köyü yolu istikametinde kuzey yönünde Hatunsuyu yolunu takiben doğu ve batı olmak üzere iki ilçe oluşturulması ve tüm belediyenin sınırlarını kapsayacak şekilde iki ayrı belediyenin kurulması için Büyük Millet Meclisine kanun tasarısı teklifinin verilmesini umutla ve acilen talep ediyoruz.
Gül, basın mensuplarının Çevreyolu güzergahına yaptırılması düşünülen üst geçitler hakkında odanız ne düşünüyor? sorusuna Okuduğum basın açıklamasında konu zaten yer alıyor. Şu anki konumu ile zaten bölünmüş durumda buna ilaveten bir beton yığınını istemiyoruz Şeker Fabrikası arazisine Hastane projesine karşı çıkmıştınız yetkili ve ilgililerden size olumlu- olumsuz dönüş oldu mu? sorusunu ise Konu ile ilgili olarak Ankarada milletvekillerimizle görüştük, Milletvekilleri de vicdanen rahatsız olduklarını söylediler. Eğer Malatyaya bugün için hastane yapıyorsanız alın işte iki tane devlet hastanemiz var, ama yarın için hastane yapacaksanız kentin batı ucuna yapılması şehrimizin her açıdan yararınadır. Doğu ucunda Tıp Fakültesi batı ucunda da yaptırılacak olan devlet hastanesi.. yanıtını verdi.
HABER FOTO: Yaşar KARAASLAN
