İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Onur Onat, kentte art arda meydana gelen son depremlere dair değerlendirmelerde bulunarak, “Son depremlerin çalışılmamış fay hattı üzerinde meydana geldiğini düşüyorum” dedi. Onat, Malatya'nın tasarım ivme değerlerinin de yüzde 40 artırılması gerektiğini bildirdi.
Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 11 ilden biri olan Malatya’da bir taraftan yaraların sarılması için başlatılan çalışmalar sürerken, diğer taraftan ise ağır hasarlı binaların yıkımı ve enkaz kaldırma çalışmaları da devam ediyor.
Geçtiğimiz günlerde meydana gelen Yeşilyurt merkezli 4,8, 4,5, 4,2 büyüklüğündeki depremlere ilişkin değerlendirmelerde bulunan İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Onur Onat, son depremlerin çalışılmamış fay hattı üzerinde meydana gelmiş olabileceğini söyledi.
“Depremler devam edebilir”
Yeşilyurt ilçesi merkezli depremlerin 6 Şubat depremlerinden bağımsız olmadığına vurgu yapan Onat, "Yeşilyurt’taki depremler ilerleyen süreçlerdeki tetiklenmiş olan bir fayın habercisi olabilir, depremler devam edebilir bununla alakalı bizim vatandaş ve karar vericiler olarak yapmamız gerekenler Malatya’yla alakalı bu tür riskleri göz önünde bulundurarak yapılacak olan çalışmaların neticesinde bölge ile ilgili sert önlemler almak. Malatya, Yeşilyurt yüzyıllardır aktif olan bir deprem kuşağında yer almaktadır. Bununla alakalı 6 Şubat depremlerinde çok ağır hasarla çıkmış bir şehir olarak ta şunu söyleyebiliriz, hasarlı binaların etrafında kesinlikle dolaşılmaması lazım. Orta hasarlı binalarda risk teşkil ediyor” şeklinde konuştu.
“Bizde yakından takip ediyoruz”
Kentte depremlerin devam edebileceğini belirten Onat, ”6 Şubat’ta ön görülemeyen büyük bir deprem gerçekleşti ister istemez bunun artçıları da farklı faylar üzerinde olabilir bunu yer bilimciler ile kendi görüşlerime istinaden söylüyorum. Bizde yakından takip ediyoruz. Yakından takip etmemizin temel sebebi ise biz inşaat mühendislerinin olarak temelin 30 metre altında yapının çatı katına kadar tüm tasarım değerleri açısından bu bilgilere ihtiyacımız var. Bu bilgilerde de yapılacak olan çalışmalara istinaden özellikle şunu önemle vurgulamak isterim ki Malatya’nın tasarım ivme değerlerinin* yüzde 40 artırılmasını gerektiğini, bununla alakalı çalışmalara yoğunlaşılmasında fayda olduğunu düşünüyorum" diye konuştu.
"Bu depremler bağımsız depremlerdi"
Bu arada, Hacettepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Candan Gökçeoğlu, ülke genelindeki İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabirine yaptığı açıklamada, MTA Yenilenmiş Diri Fay Hatları’na eklenmemiş aktif fay hatları bulunduğu iddialarına ilişkin, “Türkiye'de büyük deprem üretecek, büyük aktif fayların tamamı haritalanmış durumda. Ancak her aktif fay da küçük deprem üreten aktif faylar da yüzey kırığı oluşturmadığı için bunlar ancak adetsel dönemde deprem üretmişse sismolojik olarak ölçülüyor. Ondan sonra orada bir fayın varlığına ya da yokluğuna karar veriliyor. Çok sayıda haritalanmamış aktif fay vardır ama bunlar böyle çok büyük deprem üretecek aktif faylar değil, küçük ve belki orta ölçekli depremler üretecek. Ancak haritalanmamış, aktif faylar mevcuttur. Bunlar da bir eksiklik olarak görülmemelidir, işin doğasında bu var” diye konuştu.
Gökçeoğlu, geçtiğimiz hafta Malatya’da art arda yaşanan depremlere ilişkin de, “Bu depremler bağımsız depremlerdi. Bağımsız deprem ne? Daha önce deprem olmamış bir fay üzerinde gerçekleşiyor. Buna baktığımız zaman evet bu depremlerde tali faylar, aktif ancak haritalanmamış. Haritalanması da jeolojik olarak pek mümkün olmayan. Çünkü yüzeyinde bir deformasyon göremiyorsunuz. Bunlardan çok sayıda gerçekleşti. Geçen hafta gerçekleşenler bunlardan birkaçıydı. Ha bunlar gene olur mu? Tabii ki olur çünkü 6 Şubat depremleri çok ciddiydi. Çok ciddi bölgesel etkiler vardı. Bunun kabuktaki benzer biçimde etkilerini yavaş yavaş görüyoruz. Ama bir süre sonra sönümlenecektir bunlar” ifadelerini kullandı.
*Tasarım İvme Değeri- Spekturumu: Serbestlik dereceli sistemlerin, o yer hareketine verdiği tepkinin (ivme, hız, yer değiştirme) en büyük değerini gösterir. Tasarım spektrumları ise yeni yapıların tasarımında kullanılacak deprem yükünü belirlemekte kullanılır. Başka bir deyişle, tasarım spektrumu, kaydedilmiş bir deprem için değil, gelecekte ortaya çıkması olası depremler için belirlenir.
iha
FOTO: Doç.Dr. Onur Onat
FOTO: Prof.Dr. Candan Gökçeoğlu