Diyarbakır, kayısı yetiştiriciliği konusunda dünya üretiminin büyük bir bölümünü karşılayan Malatya’ya rakip olmaya hazırlanıyor. Dicle Üniversitesi (DÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mikdat Şimşek, fakülte bahçesinde 17 çeşit kayısı yetiştirdiklerini belirterek, “Bu 17 çeşitten yeni yeni ürün almaya başladık. Bir yerde bu kadar kayısı çeşidinin olması nadir bir olaydır. Bunlar yetiştiğinde Malatya’ya rakip olma ihtimali doğar” dedi.
Dicle Üniversitesi (DÜ) Ziraat Fakültesinde 2012 ve 2013 yıllarında kayısı çeşitlerinin verim potansiyelini değerlendirmek ve kalite özelliklerini incelemek amacıyla tesis edilen bahçedeki 17 çeşit kayısı ürün vermeye başladı. Bir yerde bu kadar çok kayısı çeşidinin olmasının çok nadir bir olay olduğuna dikkat çeken DÜ Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mikdat Şimşek, Diyarbakır’ın kendisine ait ekolojik faktörlerinden dolayı meyvecilik yapılamaz ön yargısını kırmak için kayısı bahçesini tesis ettiklerini söyledi.
“Değerlendirme aşamasına geçeceğiz”
Amaçlarının Diyarbakır’daki kayısı çeşitlerinin verim potansiyelini değerlendirmek, meyve kalite özeliklerini, sofralık, kurutmalık gibi özelliklerini incelemek, Türkiye’de ve dünyada yetiştirilmekte olan kayısı potansiyeliyle bir kıyaslama yapmak olduğunu dile getiren Şimşek, “Sonuçları incelemeye alacağız. 2012 ve 2013 yıllarından itibaren Şahinbey, Karacabey, Tokaloğlu, Şekerpare, Ethem Bey, Çağrı Bey, Hasan Bey Paşa Mışmışı, İsmail Ağa, Roksana, Turfanda gibi 17 çeşit kayısı yetiştirdik. Bu 17 çeşitten yeni yeni ürün almaya başladık. Bundan sonra değerlendirme aşamasına geçeceğiz. Diyarbakır kendi içinde üç ayrı ekolojik bölgeye ayrılmaktadır. Kayısı, daha az yetiştirilen meyve türü olduğundan dolayı Diyarbakır’da meyvecilik yapılamaz ön yargısının bir aksi kanıtı olarak karşımızda duruyor” dedi.
“Malatya’ya rakip olma ihtimali doğar”
Kayısının ekolojik faktörleri göz önünde bulundurulduğunda Diyarbakır’ın birçok ilçesinde kayısı yetiştiriciliğinin rahat bir şekilde yapılabileceğinin TÜİK verilerinde de açıkça görüldüğünü aktaran Şimşek, “O yüzden bu meyve türlerine önem verip yetiştirmemiz gerekiyor. Diyarbakır’da 700 ton civarında kayısı üretimi yapılmaktadır. Türkiye’deki 680 bin ton üretimin 338 bin tonunu kayısı ile ünlü Malatya’dan yapılmakta. Fakat biz bu ağırlığı Diyarbakır’da uygun mikroklimatik alanlarda yetiştirerek çiftçilerimizin de bundan faydalanmasını sağlayabiliriz. Nem oranının iyi olduğu, don etkisinin az olabileceği yerlerde yetiştirdiğimizde sonuçları gördüğümüzde Malatya’ya rakip olma ihtimali doğar. Tarımsal alanlarda topraklarımız çok verimli. Önemli olan bunlarla ilgili sağlıklı çalışmalar, projeler yaparak çiftçinin hizmetine sunabilmek. Çiftçilerimizin arazilerinde kontrollü şartlarda denemeler yapılırsa sağlıklı sonuç alındığında diğer çiftçilere de örnek teşkil edeceğinden dolayı kayısı çeşitlerinin yaygınlaşma olanağı çok daha yüksek. Bu çeşitlerin önemli bir kısmı, hatta daha fazlası Malatya’da bulunmaktadır. Malatya aynı zaman gen merkezi. Mersin tarafında da bulunmakta fakat diğer yörelerimizi Diyarbakır ile kıyasladığımızda çeşit sayısı bakımından pek bulunmamaktadır. Sadece kayısı değil Diyarbakır’da şimdiye kadar çiftçiler yeterince bilinçlendirilmediğinden dolayı başta kayısı olmak üzere birçok meyve yetiştiriciliğine değer verilmediği ortaya çıkıyor. Çiftçilerimizin ufku açık, dolayısıyla uygulamalı bilgiler verilebilirse çiftçilere neden kazanabilecekleri bir şeyden vazgeçsinler” diye konuştu.
Diyarbakır, iha