TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEI) tarafından üretilen Türkiye'nin ilk milli havacılık motoru TEI-PD170'in Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ'ye (TUSAŞ) teslim töreni gerçekleştirildi.
TEI'de düzenlenen törene katılan Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, yaptığı konuşmada, TEI-PD170 motorunun insansız hava araçları başta olmak üzere çeşitli platformlarda kullanılacağını söyledi.
Savunma sanayinin belli noktaya geldiğini anlatan Demir, şöyle konuştu:
"Özellikle platform üretiminde artık dünyanın söz sahibi ülkelerinden birisi olmaya doğru yol alıyoruz. Alana ürün vermek çok önemli. Bu ürünler kullanıldıkça ufak tefek aksaklıklarla ilgili olabilecek, tasarımda, üretimde daha da mükemmelleşmeye doğru gideceğimizi de belirtmek istiyorum. PD170'in Akıncı'da da kullanılacağını belirtmek isterim. Akıncı'nın belirli modelleri olacak, bu modellerin birini de inşallah PD170 ile uçuruyor olacağız. Buradaki PD170'lerin bir kaçını alıp, Akıncı'ya göndereceğiz. Buradan Akıncı'ya motor gönderiyoruz. Hayırlı olsun."
Demir, tasarımı ve üretimi milli imkanlarla tamamlanan PD170 turbo dizel havacılık motorunun, alt sistem, malzeme ve işçilik maliyetleri baz alındığında yaklaşık yüzde 90 yerlilik oranına ulaştığını vurgulayarak, bu yıl sonuna kadar kalan sistemlerinin de yerlileştirilmesi sözünün verildiğini söyledi.
"Yeni motor tiplerimizi alanında kullanıyor olacağız"
TEI'nin üzerinde çalıştığı bir diğer proje olan TS1400 turboşaft motorunun ilk resmi testlerini başarıyla geçtiği müjdesini veren Demir, şöyle devam etti:
"TUSAŞ'ın ürettiği T70 Genel Maksat Helikopteri'mize TEI'nin imal ettiği ilk iki motor takılarak 25 Aralık 2019'da başarıyla çalıştırıldı. 2020 yılı içinde 25 adet daha motor teslim edilecek. Toplamda bilindiği üzere 236 adet T700 motoru üretilecek. Tabii bizim savunma sanayi ailesi olarak motor çalışmalarımız bunun dışında da sürüyor. Bugün uçaktan tanka, zırhlı kara araçlarımızdan füzelerimize, helikopterden İHA'lara kadar kullanmakta olduğumuz bütün platformlarımızda yerli ve milli motor çalışmalarımızın devam ettiğini, hatta bir ileri aşama olan hibrit ve elektrikli motorla ilgili de bir gayretimiz olduğunu da belirtmek isterim.
Çeşitli platformlar gündeme geldiğinde belirli art niyet yaklaşımlarla 'bunun motoru nerede?, bunun motoru yerli mi?' sorularının geldiğini gördük. Benim buna klasik bir cevabım var, hangi motor projesine başladık ve başaramadık. Demek ki başlamak bitirmenin yarısıdır. Başladıklarımızın seri üretimleri geldi. İnşallah bunların teker teker teslimatını yaptığımızı göreceğiz ve yeni yeni motor tiplerimizi alanında kullanıyor olacağız."
"İplerin gerilmesini isteyen taraf hiçbir zaman biz olmadık"
TEI'nin 35. kuruluş yıl dönümün kutlayan Demir, TEI'nin stratejik ortağı General Electric firmasının ve yetkililerinin de başarıda önemli payının olduğunu dile getirdi.
Türkiye-ABD ilişkilerinde burada çok güzel bir örneğin olduğunu ifade eden Demir, "İki ülke arasında gerilimden çok iş birliği alanlarının çok çok fazla olduğunu ve herhangi bir gerilimden veya tek taraflı adımdan kaynaklanacak kayıpların her iki taraf için de söz konusu olduğunu vurgulamak istiyorum. İş birliğinde, birlikte bir fayda ve rahmet var. O anlamda iplerin gerilmesini isteyen taraf hiçbir zaman biz olmadık, olmamaya da devam edeceğiz. Umarız ki, aklıselim galip gelir. 'Bu karşılıklı kazan kazan ilişkisini daha da ileri boyutlarla devam ettirmemiz gerek' diyorum." dedi.
Eskişehir Valisi Özdemir Çakacak da savunma sanayisinde gerçekleştirilen başarılı çalışmalar sonunda ülkede öz güven ve kabiliyet artışının yaşandığına dikkati çekti.
TEI Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Mahmut Faruk Akşit ise motorun tamamen Türk mühendislerinin, işçilerinin, çalışanlarının el emeği ve göz nuru olduğunu kaydetti.
Konuşmaların ardından TEI-PD170 motorunun TUSAŞ'a teslimi gerçekleştirildi.
Eskişehir, AA
