Malatya SMMMO Oda başkanı Serdar Böke (fotoğraftaki) yaptığı yazılı açıklamada, "Malatya'da mücbir sebep halinin uzatılması ekonominin canlanması için hayati zorunluluktur." dedi.
"6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremler sonrasında Malatya da bu depremlerden en çok etkilenen illerden biri olmuştur." diyen Böke, " Şehirde kırk bine yakın bina, yirmi yedi bini aşkın işyerinin yıkılmış ya da yıkılacak olması yaşanan depremin büyüklüğünü ve vermiş olduğu hasarın boyutunu ortaya koymaktadır. Hazine ve Maliye Bakanlığımız tarafından deprem bölgesi için 06.Şubat-30.Kasım.2023 tarihleri arasındaki dönemin mücbir sebep hali olarak ilan edilmesi olumlu bir uygulama olsa da asrın felaketi olarak tanımladığımız deprem için on ay gibi bir süre mücbir sebep hali olarak nasıl çözüm olabilir ki! Aradan geçen dokuz aylık sürede depremin oluşturduğu yaraların sarılması için göstermiş olduğumuz tüm cabalarımıza rağmen çözüm bekleyen birçok sorunumuz bulunmaktadır." ifadelerini kullandı.
"Şahit olduğumuz manzara bize Malatya’nın maddi kayıplarının tahmin edilenden çok fazla olduğunu gösteriyor." diyen Böke açıklamasında daha sonra şu ifadeler yer verdi:
"Depremden en çok etkilenen Malatya’da Malatya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odamıza kayıtlı büro ve bağımlı olarak faaliyette bulunan 325 meslek mensubunun yaklaşık 280’nin bürosu yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. Malatya il ve ilçelerde bulunan vergi mükelleflerinin ve bu mükelleflerin mali iş ve işlemlerini yürüten muhasebe meslek mensuplarının fiziki çalışma koşullarında ve genel ekonomik koşullarda sıkıntıları halen devam etmektedir. Bu fiziki şartlarda vergi beyan ve bildirimleri ile SGK, İş-Kur gibi kurumlara yapılacak bildirimlerin verilmesinde güçlükler yaşanacağı meslek mensupları tarafından odamıza iletilmekte ve yönetim kurulunca yapılan çalışmalarda bu fiili durumun varlığı tespit edilmiştir.
Bu şartlar altında Malatya’nın yeniden eski günlerine dönmesi için bizlerle birlikte bu şehrin dinamiklerinin harekete geçmesi gerekirken üzülerek belirtmek isteriz ki! Bizler mücbir sebep halinin uzatılması için çaba sarf ederken Malatya ile ilgili oluşturulan algılardan dolayı Ankara’dan mücbir sebep halinin uzatılması yönünde diğer iller için uzatılma gündemde olmasına rağmen Malatya için uzatılmaması yönünde olumsuz görüş beyan edildiğine şahit oluyoruz.
30 Kasım 2023 tarihinde mücbir sebep halinin sona erecek olması deprem bölgesi için yeni bir şok olacaktır.
Çünkü dokuz aydır yıkılan işyerleri yerine konteynerde faaliyetine devam etmek zorunda kalan bazı günler siftah bile edemeyen esnaf, tüccar birikmiş vergi ve sigorta borçları ile karşı karşıya kalacaktır.
Depremin yaraları sarılmadan vergisel işlemlerin vatandaşa bir yük olarak yüklenmesini sağlıklı görmüyoruz.
Depremin oluşturduğu bu olumsuz şartlar içinde ticari yaşam mücadelesi veren iş dünyası için mücbir sebep uzatılmazsa ticari hayat canlanmaz durur.
23/10/2011 tarihinde Van il merkezli meydana gelen deprem nedeniyle Maliye Bakanlığınca mükellefler için mücbir sebep hali 31/05/2017 tarihine kadar Beş yılı aşkın bir süre olarak ilan edilmişti.
Malatya da depremin yol açtığı tahribat ile enkaz kaldırma, şehrin yeniden inşasının en az beş yıl süreceği öngörüsü dikkate alındığında 30 Kasım tarihinde sona erecek olan mücbir sebep hali süresinin en az bir yıl daha uzatılması zorunluluk haline gelmiştir.
Bizim bu çağrımıza tüm iş dünyasının da sahip çıkmasını bekliyor bölgedeki yaraların hızla sarılmasını diliyoruz.
Bu süre dahilinde inşaat yatırımlarında, tarım alanında, ticaret ve sanayi yatırımlarında, her türlü ekonomik kalkınmaya yönelik yatırım ortamı için, istihdam, vergi, sosyal güvenlik ile imar ve kentsel dönüşüm mevzuatı yönünden teşvik ve destekler sağlanmalıdır.
Bunun içinde mücbir sebep halinin en az bir yıl süreyle uzatılmasını zorunluluk olarak görüyoruz ve mücbir sebep halinin uzatılmasını Sayın Cumhurbaşkanımızdan, Hazine ve Maliye Bakanlığımızdan talep ediyoruz."
TSO DA UZATMA İSTEDİ
Bu arada 30 Kasım 2023 tarihinde sona erecek olan mücbir sebep hali süresinin uzatılması için çağrıda bulunan Malatya Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu, “Ticari hayat normalleşmeden mücbir sebep halinin kaldırılması sorunları azaltmaz, aksine artırır. Üyelerimizin yoğun bir şekilde sürenin uzatılması konusunda talebi var. Mücbir sebep süresinin en az 1 yıl daha uzatılmasını talep ediyoruz” dedi.
Mücbir sebep hali süresinin sona ermesinin sorunların daha da büyümesine sebep olacağını belirten Başkan Sadıkoğlu, “6 Şubat depremlerinin üzerinden 9 ay geçti ama ekonomik ve sosyal etkisi hala devam ediyor. 27 bin 500 işyeri yıkık veya ağır hasarlı. Odamıza kayıtlı 10 bin 600 üyemizin yüzde 80’i depremden zarar gördü. Şehrin ticareti adeta 21 metrekarelik konteynerlerde yürütülmeye çalışılıyor. Siftah dahi yapamadan günü kapatan esnafımız var. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin depremin ekonomik enkazından çıkması imkânsız halde. Yıkımlar devam ederken, herhangi bir toparlanma emaresi yokken mücbir sebep hali sürenin sona ermesi sorunların daha da büyümesine neden olur” dedi.
Başkan Sadıkoğlu, “Hazine ve Maliye Bakanlığımız tarafından uygulanan, Malatya, Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman illeri için mücbir sebep hali süresi 30 Kasım 2023 tarihinde sona erecek. Depremden büyük yara alan üyelerimiz hala toparlanamadı. Üyelerimizin yoğun bir şekilde sürenin uzatılması konusunda talebi var. Mücbir sebep süresinin sona ermesiyle ortaya çıkacak vergi yükünün altından kalkılması çok zor. Malatya’da deprem olmamış gibi algılarla, her şey düzeldi diyenlere kulak verilerek mücbir sebep süresinin uzatılmaması bu şehri içinden çıkılmaz bir hale sürükler. Şehrin geleceği, kendi siyasi bekaları için çalışan yerel yöneticilerin elinden alınmalı. Malatya’da hiçbir esnaf, ticari varlığını 6 Şubat öncesine getiremedi. Ticari hayat normalleşmeden mücbir sebep halinin kaldırılması sorunları azaltmaz aksine artırır. Bu nedenle mücbir sebep süresinin en az 1 yıl daha uzatılmasını talep ediyoruz. Talep yazımızı hazırlayarak Hazine ve Maliye Bakanlığı’na gönderdik. Sürecin takipçisi olacağız” diye konuştu.
Mücbir sebep süresinde Van Depremi örneğini veren Başkan Sadıkoğlu, “Önümüzde Van örneği var. 2011 yılında Van’da meydana gelen deprem sonrası devletimiz 5 yıl mücbir sebep ilan etmişti. 6 Şubat’ta yaşadığımız depremler 11 ilimizi etkiledi ve 4 ilde etkisi yıllarca sürecek. Ticaretin daha hızlı toparlanabilmesi için mücbir sebep süresinin uzatılması büyük önem arz etmektedir” ifadelerine yer verdi.
SP İL BAŞKANI CANBAY "EN AZ 1 YIL UZATILMALI"
Saadet Partisi Malatya İl Başkanı Mustafa Canbay da, mücbir sebep halinin uzatılmasını istedi.
Canbay, yaptığı yazılı açıklamada şunları söyledi:
"6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden en çok etkilenen Malatya’nın da içerisinde bulunduğu illerde mücbir sebep hali 30 Kasım’a kadar uzatıldı. Borçlu olanların, alacaklı idarelere 6 Şubat-30 Kasım 2023 döneminde ödemeleri gereken taksitlerinden birincisinin ödeme süresi mücbir sebep halinin sona erdiği ayda dolacak. Sonraki taksitler takip eden ikişer aylık dönemler halinde ödenebilecekti. Henüz neredeyse çarşısının bile olmadığı, esnaflarının büyük çoğunluğunun kenar mahallelerde küçücük konteynerlerde ticaret yapmaya çalışan Malatya’mızda, 30 Kasım’da süresi sona erecek olan mücbir sebep halinin uzatılması gerekmektedir.
İlimizde depremlerden dolayı ekonomik sıkıntılar yaşanmaktadır. Malatya ili genelindeki ticarethanelerin ve muhasebecilerin, çalışma koşullarında depremden bu yana herhangi bir iyileşme olmamışken, bu şartlarda vergi beyan ve bildirimleri ile SGK’ya yapılacak bildirimlerin verilmesinde sıkıntılar yaşanacağı aşikârdır. Bu şartlar altında Malatya’nın yeniden yapılandırılmasında şehrin dinamiklerinin harekete geçmesi gerekirken, mücbir sebep halinin uzatılmaması şehrin ticaretini olumsuz etkileyecek ve işyerleri bu konudan olumsuz etkilenecektir. Diğer iller ile ilgili bu sürenin uzatılması ile alakalı çalışmalar yapılırken ilimiz ile alakalı herhangi bir çalışma yapılmadığı bilgisi kulağımıza gelmektedir.
Depremin yaraları sarılmadan yapılan vergisel işlemler vatandaşa büyük yük olacaktır.
Bu nedenle “30 Kasım 2023 tarihinde sona erecek olan mücbir sebep halinin, en azından 1 yıl daha uzatılarak esnaflarımız rahatılmalıdır. Aksi takdirde mücbir sebep halinin sona erecek olması dokuz aydır yıkılan işyerleri yerine konteynerlerde faaliyetine devam etmek zorunda kalan bazı günler siftah bile edemeyen esnaf, tüccar birikmiş vergi ve sigorta borçları ile karşı karşıya kalacaktır."
Bülten
