- Fırat Üniversitesi eski rektörü ve Jeolog Prof. Dr. Bingöl, Hekimhan ve Yazıhan’da son haftalarda meydana gelen depremler ile ilgili olarak, “Malatya’da şuanda meydana gelen Hekimhan, Yazıhan ve daha sonra biraz Kuzey Doğu’ya giden bir kırık. O tehlikeli bir kırık değil." dedi ve Doğu Anadolu Fayı'na dikkat çekti..
Elazığ Fırat Üniversitesi eski rektörü ve Jeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Feyzi Bingöl, son haftalarda Hekimhan ve Yazıhan bölgesinde sıkça meydana gelen ve son olarak 4.0 büyüklüğünde yaşanan depremler için; “4.0 büyüklüğünde, 4.5 büyüklüğünde depremler üretebilir. Önemli bir kırık değil, büyük depremlerin o fay üzerinde meydana gelmesi beklenmiyor.” dedi.
-“Asıl korkulacak zon, Doğu Anadolu Fayıdır”
Hekimhan ve Yazıhan bölgesinde son haftalarda meydana gelen depremleri değerlendiren Prof. Dr. Feyzi Bingöl, “Bu bölge, yani Yazıhan’dan Hekimhan’a, oradan Sivas Erzincan arasına doğru çıkan bir kırık var. O kırık önemli bir kırık değil. Yani 4.0 büyüklüğünde, 4.5 büyüklüğünde depremler üretebilir. Önemli bir kırık değil, büyük depremlerin o fay üzerinde meydana gelmesi beklenmiyor. Esas bizim, Malatya, Elazığ veya Bingöl’ün beklediğimiz büyük deprem Doğu Anadolu Fayı dediğimiz Malatya’da da Şiro Çayı’ndan geçen Çelikhan’a doğru giden, Sürgü civarlarında geçen bir fayımız var, fay zonumuz var. Bu fay zonu Türkiye’nin en önemli ikinci fay zonu. Birincisi İstanbul’dan Erzincan ve Karlıova’ya kadar giden, bu ikincisi de Karlıova’dan başlayıp Bingöl, Elazığ, Malatya, Kahramanmaraş ve Türkoğlu’ndan sonra Güney’e doğru Ölü Deniz’e kadar giden bir kırık. Şimdi bu kırık tarihsel dönemler içerisinde farklı yerlerinde 7.0 büyüklüğünde depremler meydana getirmiş ve 7.0 büyüklüğünde deprem oluşturabilecek kapasiteye sahip fay zonu.” dedi.
-“Tehlikeli bir kırık değil”
Prof. Dr. Bingöl, “Dolayısıyla şuanda meydana gelen, Malatya’da meydana gelenlerin bununla doğrudan ilişkisi yok. Malatya’da şuanda meydana gelen Hekimhan, Yazıhan ve daha sonra biraz Kuzey Doğu’ya giden bir kırık. O tehlikeli bir kırık değil. Durum bu.” ifadesini kaydetti.
-“Önemli bir yıkıntıya neden olmaz”
Elazığ Fırat Üniversitesi eski rektörü ve Jeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Feyzi Bingöl şunları söyledi:
“Şuanda Malatya’da meydana gelen Yazıhan ve Hekimhan dolayındaki depremler önemli depremler değil. Bunlar normal olarak her hangi bir yıkıntıya neden olmazlar. Ancak, köylerde ahşap ve kerpiç binalar olursa, zaten oturduğunuz yerde sallanan binalar varsa onlar yıkılır. Yoksa yıkıntı olmaz. Köylerde bazı binalar zaten yıkılıyor, derme çatma böyle hafif bir sarsıntıda bile yıkılabilir. Biraz yağmur yağdığı zaman bile yıkılabiliyorlar. Onların dışında 4.0 büyüklüğündeki bir deprem dünyada çokta önemli deprem sayılmaz, insanlar hesaba bile katmaz onu.”
-“7.0 büyüklüğündeki depremde alt yapımız ne olur, bunu düşünmeliyiz”
Doğu Anadolu Fayında büyük bir deprem beklentisinin olduğunu, bunun için 7.0 büyüklüğündeki bir depremde içmesuyu, kanalizasyon gibi alt yapının ne durumda olacağının da düşünülmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Feyzi Bingöl, “Doğu Anadolu Fayında ileride meydana gelebilecek, kaç yıl sonra meydana gelir onu bilemeyiz, ama ileride meydana gelebilecek büyük bir depreme hazırlıklı olmamız gerekiyor. Belki bizler yaşayamayabiliriz, bizlerin çocukları görebilir, torunları görebilir. Birileri bu büyük depremleri belki 50 sene sonra, belki 100 sene sonra büyük depremi yaşayacaklardır. Bizim şimdiden tedbiri almamız gerekiyor. 1999 depremi oldu, biliyorsunuz, Adapazarı, Kocaeli’nde. O deprem hem 20 binden fazla insanın can kaybına, çok sayıda insanın yaralanmasına, hem de mali olarak çok büyük maliyetlere neden oldu. O zamanki hesaplara göre 50 milyar Euro kayıp vardı Avrupa’nın hesabına göre. Biz ileride meydana gelebilecek depremlerde hem can kaybı olmaması, hem mal kaybı olmaması için tedbirlerimizi almamız lazım. 1999 depreminden sonra çıkartılan Deprem Yönetmenliği var, o yönetmenlik zaman zaman yenilebilir, zaman zaman revize edilebilinir, ama oldukça önemli bir yönetmenlik. O yönetmenliğe uygun olarak, biz hep binadan bahsediyoruz, mesela 7.0 şiddetinde bir deprem olduğu zaman acaba bizim şehirlerimizin alt yapısı ne olacak, su kanaları, kanalizasyon veya diğer yer altı yapılarımız ne olacak, köprülerimiz ne olacak, bunları da yöneticiler hesaba katarak böyle bir depreme dayanıklı yapılar yapması gerekiyor. Sadece bina yeterli değil.”
-“Barajlar 9.0 şiddetine göre yapılıyor”
Barajların olası bir depremdeki durumu hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Bingöl, “Barajlarımız 8.0 veya 9.0 şiddetindeki deprem büyüklüklerine dayanıklı şekilde yapılıyor. Mesela Karakaya Barajı’nın depolama alanı hem Malatya, hem Elazığ, her ikisinin arasında görünüyor. Büyük depreme, 7.0 şiddetinde deprem oluşturacak fay zonuna yaklaşık olarak 15 kilometre. Ama büyük barajlar yapılırken, 9.0 şiddetindeki depremlere dayanıklı olarak yapılıyor.” dedi.
Burhan KARADUMAN, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
Malatya'daki son deprem yoğunluğu
Malatya'daki yerleşim merkezlerinin kaçıncı derece deprem bölgesi olduğuna ilişkin tablo
