Malatya- Pütürge karayolu üzerinde merkeze bağlı Yaygın beldesinde yakınlarında bulunan, geçtiğimiz yıl yapılan çevre kazısıyla ortaya çıkarılan ve kültür turizmine açılması için yenileme (restorasyon) çalışmalarına başlanan Selçuklu dönemi yapılarından Sevserek Han’da çalışmalar durdu. Yetkililer “Yenileme ödeneği için Kültür ve Turizm Bakanlığ’na başvurduk” diyerek çalışmaların başlaması için ödeneği beklediklerini iddia ederken, yetkililer “Bakanlığımız, restorasyon çalışmalarında öncelikli olarak kendilerine tahsisli eserleri tercih ediyor. Kendilerine tahsisli olmayan eserlere ödenek ayırmaları pek mümkün değil” diyerek bakanlığın ödenek tahsisinde bulunamayacağını ifade ettiler.
İl Özel İdaresi bünyesinde bulunan Koruma ve Uygulama Denetim Bürosu (KUDEB)’nun girişimleriyle teknik kazı çalışmalarına başlanan Sevserek Han’da çalışmalar ödenek yokluğundan durdu. Bir önceki Vali Ulvi Saran’ın kendine özgü kaynak yaratma yöntemiyle gündeme getirdiği fakat uygulanabilirliği konusunda ciddi yasal ve ödenek engellerinin olduğu projelerden biri olan Sevserek Han için İl Özel İdare’nin bakanlıktan ödenek talebi olumsuz karşılandı. Ödenek yokluğundan tarihi handa çalışmalar durdu ve demir kapıyla muhafaza altına alınan han kaderine terk edildi.
Sevserek Han’ın Restorasyon Süreci
Mülkiyeti Hazineye ait olan Sevserek Han’ında, tek yetkili Malatya Müzesi olmasına rağmen KUDEB tarafından ön çalışma denilen teknik kazıları yapılarak en kısa sürede restorasyona başlanılacağı ve ilimizin kültür turizmine kazandırılacağı kamuoyuna duyurulmuştu.
Restorasyon için ödenek tahsisi talebi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan hanın kendilerine tahsisli olmadığı gerekçesiyle kabul edilmedi ve tarihi eser kaderine terk edildi.
Büyükşehir Olunca..
Konu ile ilgili olarak yetkililer, “Bu tür eserlerin restorasyonu için ödenek ayırabilmemiz için eserlerin bize tahsisli olması gerek. Ama Sevserek Han bize tahsisli değil. Ödenek ayırmamız çok zor.” diyerek ödenek tahsisinin neredeyse imkânsız olduğunu belirttiler.
Restorasyon çalışmalarının 2014 yerel seçimlerinden önce başlamasının çok zor olacağını belirten teknik uzmanlar ise “ Konu, Bakanlık, Valilik, Hazine arasında gidip gelecek. Seçimlerden sonra bu tür eserler büyük şehir uhdesine geçeceği için çalışmalar ancak o zaman başlar” diyerek restorasyona 1 yıldan önce başlanılmasının mümkün olmadığını belirttiler.
Saran Ne Demişti?
2011 yılında Sevserek Hanı'nda çalışmaların başlaması dolayısıyla düzenlenen kokteylde bu eserin gün ışığına çıkarılışının hikâyesini anlatan dönemin Valisi Ulvi Saran, KUDEB ve Müze'nin müşterek çalışması sonucu, toprak altında kalan Sevserek Han'ın temizlik kazısının bitirildiğini, gün ışığına çıkartılması sırasında çeşitli tarihi para ve eşyaların da bulunduğunu, 1200'lü yıllardan kalma madeni eşya ve paraların da yer altında çıkarıldığını belirterek, "2 aylık bir çalışma sonucu Han'ımız ortaya çıktı. Restorasyon projesi ihale edildi. Proje 1-2 ay içinde tamamlandıktan sonra restorasyonuna başlanacak. 1 yıl içerisinde de tamamen bitirilmesini planlıyoruz. Bilahare Han'ın hangi amaçla kullanılacağına karar vereceğiz."demişti.
İpek yolu üzerinde, Nemrut güzergâhında bulunan Sevserek Han'ın yıllarca toprak altında kaldığını ve tahribat yaşadığını belirten Vali, "Bunun gibi 6 adet han daha bulunmaktadır. Sevserek Han'dan başlayarak Nemrut'a doğru 60 kilometrelik yol boyunca Sevserek 2 Han, Görk Han, Tepehan, Yandere Han, Çat Han, Birinci Taşkale Han ve 2. Taşkale Han bulunmaktadır. Hepsini sırasıyla ortaya çıkarıp Malatya'ya kazandırmak istiyoruz. Sevserek Han'ın 800 yıllık bir geçmişi bulunmaktadır. İpek Yolu üzerinde ticaret yapan kervanlar buralarda konaklamış. 1600 metrekarelik bir alana sahiptir. 150 yıl önce kendi kaderine terk edilip harabe hale gelen ve üzeri tamamen toprakla kapanıp yer altında kalan Han'ı titiz bir çalışmayla ortaya çıkardık. Malatya Şifahenesi ya da bir sağlık merkezi gibi kullanmayı düşünüyoruz. Buna ileriki aşamalarda karar vereceğiz"diye konuşmuştu.
