Onu, ölümünün ikinci yıldönümünde yazdığı yazıda, Su Katılmamış Bir Malatyalı: Dilaver Uyanık başlığıyla anlatmıştı, değerli edebiyatçı Necati Güngör.. O yazıda, Dilaver Uyanıkın Malatya kültür, sanat ve sosyal yaşamına katkısı da dile getirilmişti.
Bugün, Malatyaya ve geçmişine büyük ölçüde yabancı-yabancılaşmış, göç kaynaklı bir nüfusun giderek ağırlığını artırdığı Malatyada kaç kişi bilir, Uyanıkın bu katkılarını? Onu anlatırken, Necati Güngörün, magazin ve aktüaliteye takılmayıp, "Malatyalı Anthony Quinn" diye tanımladıktan sonra daha derin bir anlatıma girmeyi seçtiği için belirtmediği bir yönünü, şu ünlü Zerda dizisinin baş kahramanının babası rolünü oynayan sanatçı yönünü de burada biz dile getirerek, televizyonun neredeyse büyük ölçüde yönlendirdiği insanlarımıza, Uyanıkı cismen hatırlatalım önce..
Malatyanın artık ciddi şekilde ele alınmasının zamanının çoktan geldiğini, her geçen yıl daha geriye gittiği, tamamen eğlence, konser kurgulu, adına Kayısı Şenliği- Festivali- Bayramı denilen, bir de panayır düzeyindeki organizasyonu fuar diye adlandırılan etkinliği var hani.. Diğer yandan, ilki geçtiğimiz yıl yapılan, ikincisi 16 Eylül Cumartesi günü başlayacak olan ve bizim de Malatyaya çok daha derinlik ve anlam katacağını düşündüğümüz, Malatyanın adına sahiplenilmesi gereken Melitadan Battalgaziye Tarih- Arkeoloji- Kültür- Sanat Günleri- Kervansaray Buluşmaları adı altında çok daha ciddi, çok daha ağırlıklı, çok daha anlamlı ve giderek saygınlığı artan bir başka etkinlik var. İşte bu önemli etkinliğe işaret, ta 1964 yılından var..
O zaman, Gayret Gazetesinde muhabir- muharrir (yazar) olarak çalışan Dilaver Uyanık, gazetenin 12 Haziran 1964 tarihli sayısında yeralan İğnedenlik adlı köşesinde, Malatyada Turizm Davası İçin başlığıyla yazdığı yazıda, ancak 40 küsür yıl sonra, kentin değil de bir ilçenin yerel yönetiminin kabulü, Yrd.Doç.Dr. Göknur Göğebakan Akçadağ ve Öğr.Gör. Fazıl Ercan'ın da ciddi katkılarıyla yanına gelinebileni işaret etmiş..
1964de derinliği ve katkısı olan bir festivalden bahsetmiş, Battalgazi Kültür Festivalini isimlendirmiş de.. O yıl Valiliğin kurduğu komitenin, bugün de "olması gereken" diye seslendirileni, o komitenin vizyonu olarak dile getirmiş, ta 42 yıl önce..
O arada, yazıda geçen değerlendirmeler, 42 yıl sonra Malatyanın kültürel ve sosyal anlamda ileriye mi gittiği, geri mi kaldığı yönündeki yorumlara ışık tutacak nitelikte..
İşte o yazı..
12.06.1964, Gayret Gazetesi, İğnedenlik Köşesi
Malatyada Turizm Davası İçin
Dilaver UYANIK
Uzun senelerden beri Malatyamızın ihmal edilmiş davalarının başında belki de turizm davası gelmektedir. Şimdiye kadar her ne hikmetse bazı ufak teşebbüsler dışında büyük çapta bir teşkilatlanma yapılmamış ve bu güzelim turistik yer kaderiyle baş başa bırakılmıştır.
Birkaç gün önce bu konuda sevindirici bir haber duyduk. Vilayet resmen bu konuyu ele alarak bir turizm komitesi kurma yoluna gitmiş. Kurulan komite Malatyamızın turistik bakımdan nelere ihtiyacı vardır; turist çekebilmek için Malatyamızda neler yapılabilir? Şeklindeki sorulara faydalı çözüm yolları arayacaktır. Bu şekilde Malatyamız en kısa zamanda turistik bir hüviyet kazanacaktır.
Turizm komitesine faydalı olabilmek ve bölgenin ne bakımdan turist çekebileceğini daha iyi tesbit edebilmelerine kolaylık sağlamak için biz Malatyamızda başarılabilecek bir çalışmadan bahsetmek isteriz. Komite Malatyada ananeleşecek bir festival organizesine gitmelidir.
Bizden yapılan bu teklif ilk bakışta pek başarılamayacak gibi görünürse de dikkatle ele alındığı ve üzerinde işlendiği takdirde kısa bir çalışmadan sonra başarıya ulaşacağı kuvvetle tahmin edilebilir. Bugün Adana Festivali adı altında yapılan eğlence haftası bile böyle hiç yoktan vücut bulmuş bir çalışmadır. Adana festivalini gören ve izleyenler bilirler ki, bu haftanın Adanaya çektiği turist sayısı bugün küçümsenmiyecek kadar büyüktür. Malatyamızda da bu şekilde bir festival tertip edilebilir. Tertiplenecek festivalde tiyatro, folklor, el sanatları gibi hususlar yer alabilir. Komşu illerden ekipler davet edilip yarışmalar tertiplenebilir. Malatyamızın her bakımdan kalkınmasına ve ilerlemesine, komşu iller halkı ile münasebetlerimizin gelişmesine, ticaretimizin daha hareketli olmasına büyük yardımı olacağı gibi bilhassa kültür hayatımızda bir devrim yapacağını peşinen söylemek lazımdır. Bütün bu faydalara karşılık yapılacak iş sade kuvvetli bir organizedir.
Turizm Komitesine şunu da duyurmak isterim. Bundan dört yıl önce bir Tiyatro Festivali yapabilmek için teşebbüse geçmiş ve civar illere yarışma yolu ile bunu duyurmuştur. O günlerde Malatya fikir hayatı bugün olduğu kadar hareketli olmadığından ve bilhassa elimizin altında bir festival yapabilecek salon imkansızlığı yüzünden festivalim yapılması akim kalmıştı.
Aradan dört yıl gibi kısa bir zaman geçmiş olmasına rağmen Malatya fikir hayatında büyük bir inkişaf oldu. Dün Malatya sınırlarına bile uğramayan tiyatro toplulukları, bugün akın akın Malatyamızı ziyaret ediyorlar. Ve şu gerçeği de belirtmek isterim ki; turneye çıkan tiyatroların doğu illeri arasında sitayişle bahsettikleri bir bölge olmuştur Malatyamız. Bugün tam anlamı ile bir tiyatro seyircisine sahiptir Malatya. Şimdiden yapılacak çalışma ve organize kısa bir zaman sonra Malatyamızda bir festivalin kökleşmesini sağlıyacaktır.
Bizlerden çok daha geniş düşünme ve organize gücüne sahip turizm komitemize biz kısaca bir hatırlatma yapmış bulunuyoruz. Bu konuyu ele alarak üzerinde çalışma yapmalarını beklemekteyiz. Zira turizm davasının en kısa yoldan hedefine ulaşmasına ve bu arada birçok eğitim problemlerinin çözüm yolu bulunmasına en büyük yardımı yapacak olan bir BATTALGAZİ KÜLTÜR FESTİVALİnin gerçekleşmesi için çalışalım..