Elazığ'ın Baskil ilçesinde Karakaya Baraj Gölü kıyısında yetişen, farklı aroması ve tadıyla ihracatçı firmalardan yoğun talep gören taze kayısı, geçen yıla oranla ihracat payını yüzde 100 artırarak üreticisinin yüzünü güldürdü.
Türkiye'nin yaş kayısı üretiminin ortalama yüzde 13'ünün karşılandığı ilçede, özellikle Karakaya Baraj Gölü kıyısında yetişen Hacıhaliloğlu, Hasanbey, Çataloğlu, Kabaaşı gibi kayısı çeşitleri; aroması, tadı ve kıvamıyla ihracatçı firmalardan her geçen yıl daha fazla talep görüyor.
Geçen yıl 12 bin ton civarında gerçekleşen taze kayısı ihracatının bu yıl yüzde 100 artış gösterdiği ilçede yetişen taze kayısı çeşitleri, başta AB ülkeleri olmak üzere Ukrayna, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Japonya, Malezya ve Güney Kore'ye ihraç ediliyor.
İhracatçı firmalar, mevsimlik işçilerle üreticinin bahçesinden topladıkları taze kayısıları soğuk hava zincirli tırlara yükleyerek Malatya'daki fabrikalara götürüyor. Burada kalitesine göre ayıklanıp paketlenen taze kayısılar, ön soğutma işleminden geçirildikten sonra yine soğuk hava zincirli araçlarla talep gelen ülkeye gönderiliyor.
İşçilik maliyetinden kurtarması ve daha fazla kazanç sağlaması bakımından üreticiler hasat ettikleri kayısıları taze olarak pazarlamanın mutluluğunu yaşıyor.
Elazığ Tarım ve Orman Müdürü Turan Karahan, AA muhabirine, ilçede 100 bin dekar alanda 1 milyon ağaçtan yıllık ortalama 60 bin ton taze kayısı üretimi gerçekleştirildiğini belirtti.
İlçede kayısı hasadında sona doğru yaklaşıldığını, sıkıntısız geçen bir sezonun ardından üreticinin 1 yıllık emeğinin karşılığını almaya başladığını ifade eden Karahan, şunları söyledi:
"İlçemizin her yerinde özellikle Batman, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa'dan gelen işçi kardeşlerimizin ortaya koyduğu emekle kayısımızı hasat ediyoruz. Tabii Baskil ilçesi denildiğinde akla kayısı geliyor ve bu kayısı üretiminde son istatistiklere baktığımız zaman Türkiye'nin en fazla kayısı üreten üç ilinden biri Elazığ. Yıllık ortalama 60 bin ton civarında taze kayısı rekoltemiz var, bu yılda aynı düzeyde bir rekolte olacağını tahmin ediyoruz."
Taze kayısı ihracatı 24 bin ton seviyesine ulaştı
Karahan, toprak yapısı, coğrafi şartları ve ikliminden dolayı ilçede yetişen kayısının, kalitesiyle Malatya'daki ihracatçı firmalardan her geçen yıl daha fazla talep gördüğünü dile getirdi.
İlçede, geçen yıl 12 bin ton dolayında gerçekleşen taze kayısı ihracatının yüzde 100'lük bir artışla 24 bin ton seviyesine ulaştığını vurgulayan Karahan, şöyle devam etti:
"Baskil ilçemizde yetiştirilen, kıvamı, lezzeti, tadı ve aromasıyla öne çıkan kayısımız, önceki yıllarda daha çok kurutulmuş kayısı olarak ihraç edilirken, lezzetinden dolayı son yıllarda taze kayısı olarak ihracata daha fazla konu oluyor. Taze kayısımız özellikle bu yıl Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkeye direkt gönderiliyor. Bu da üreticimiz için sevindirici bir durum. Çünkü ihracata konu olan ürünlerin hem kalitesi anlamında hem de üreticimizin kazancı anlamında çok ciddi avantajlar sağlıyor. Bizler de önümüzdeki süreçlerde kayısımızın daha fazla taze olarak dünya sofrasında yer alması için yeni projeler ortaya koyacağız."
"İhracatçının tercihi Baskil kayısısı"
İhracatçı firma yetkilisi Hamit Bak, Malatya'da bulunan firmaları aracılığıyla 19 yıldır kuru kayısının yanı sıra taze kayısı ihracatı yaptıklarını, bu yılki 6 bin tonluk ihracatlarının üçte birini taze kayısının teşkil ettiğini kaydetti.
Taze kayısı ihracatında kalitesinden dolayı Baskil kayısısına ağırlık verdiklerine dikkati çeken Bak, şöyle konuştu:
"Taze kayısı olarak başlıca ihracat yaptığımız yerler arasında Almanya, İngiltere, İsviçre gibi AB ülkeleri ile Malezya ve Dubai de yer alıyor. Buralara yıllık 2 bin ton civarında yaş kayısı ihracatı gerçekleştiriyoruz. Bu ihracatımızda kalitesinden dolayı Baskil ilçemizin Karakaya Baraj Gölü kıyısında yetişen kayısılar başı çekiyor. Diyebilirim ki taze kayısı ihracatında ihracatçının gözdesi Baskil kayısısı. Ancak sahil yolunun yetersizliğinden ve ulaşımın daha çok feribotla sağlanmasından dolayı tırlarla ilçeye ulaşım noktasında sıkıntı çekiyoruz. Ayrıca talebin artmasıyla birlikte soğuk hava depoları da yetersiz kalıyor. Bu sıkıntılar çözüldüğü takdirde bölgedeki taze kayısı ihracatının daha da artacağına inanıyorum."
"Taze kayısı satmak daha avantajlı"
Çiğdemli Köyü muhtarı Cumali Yüzgeç, Karakaya Baraj Gölü çevresinde bu yıl bereketli bir hasat sezonu geçirmenin mutluluğunu yaşadıklarını aktardı.
Yetiştirdikleri kayısıyı, işçilik maliyetinden kurtardığı için taze olarak satmanın kendileri için daha avantajlı olduğuna dikkati çeken Yüzgeç, "Yaklaşık 800 kök kayısım var, bunun yarısını yaş olarak ihracatçıya veriyoruz, kalanını da gün kurusu, şekerpare yapıyoruz." dedi.
Üretici Mehmet Yüzgeç ise yörelerinde yetişen kayısının sofralık olarak ihracatçıdan yoğun talep gördüğünü belirterek, "Kayısımızın şeker oranı gayet güzel ve Malatyapiyasasında tutuluyor. Daha çok bizim baraj kenarındaki kayısılar tercih ediliyor. İhracatçı gelip köyden bakıyor, kendi işçisi ile topluyor, parasını peşin veriyor. Malatya'ya götürüp paketleyerek ihraç ediyor." diye konuştu.
Elazığ, AA
