Türk sosyolojisinin duayenlerinden olan Prof. Dr. Orhan Türkdoğan 98 yaşında yaşamını yitirdi. Düşünce ve bilim dünyasında önemli izler bırakmış olan Prof. Dr. Türkdoğan'ın vefatını Prof. Dr. Mehmet Akif Okur duyurdu. Okur sosyal medya hesabından, "Eserleri ve öğrencileriyle Türk bilim ve düşünce hayatında iz bırakan Orhan Türkdoğan Hocamız vefat etmiş. Allah rahmet eylesin, mekanı cennet olsun" dedi.
Ziya Gökalp, Mümtaz Turhan, Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, Erol Güngör gibi sosyolojideki önemli isimlerin son halkası olarak bilinen Prof. Dr. Orhan Türkdoğan, Türk sosyolojisi ve Türk sosyo-iktisadi yapısı üzerine birçok eser yazdı. Prof. Türkdoğan, 12 Eylül'ün ardından MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası'nda yargılanan isimler arasında yer alıyordu.
Çalışmalarından dolayı 1995 yılında Türkiye Yazarlar Birliği tarafından 'Yılın Kültür Adamı' seçildi. Prof. Dr. Türkdoğan, 2022'de yakın dostu Turan Yazgan adına verilen 'Türk Dünyası Turan Yazgan Ödülü' almıştı. Türkdoğan'ın cenazesi 2 Şubat'ta ikindi namazını müteakip Eyüpsultan Camii'nden kaldırıldığı bildirildi.
TÜRKDOĞAN'IN VEFAT HABERİNİN ARDINDAN GELEN MESAJLAR
Akademi, siyaset ve düşünce dünyası Türkdoğan'ın vefat haberi sonrası birçok mesaj geldi. Aydınlar Ocağı Genel Başkanı Prof. Dr. Mustafa E. Erkal, "Ziya Gökalp ve Ord. Prof. Dr. Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu çizgisinde, Türk toplumunda milletleşme sürecinin tamamlanması ve Türk milleti için milli endişe ile gece - gündüz demeden çalışan, tarihi perspektif ve bütüncü yaklaşımla araştırma teknikleri kullanarak, çeşitli alanlarda teorik ve uygulamalı çok sayıda eser ve araştırmaya imzasını atan, Aydınlar Ocağı Genel Merkezi'nden Türkiye'nin Ayyıldızları ödülünü alan, yaptığı hizmetlerle Milliyetçi Fikrin Ölmez ve Abide Şahsiyetleri arasında yerini alan, hocaların hocası, ünlü sosyolog Prof. Dr. Orhan Türkdoğan vefat etmiştir. Allah gani gani rahmet eylesin, ruhu şad, mekânı Cennet olsun. Aile fertlerine, Türk ilim hayatına, yakınlarına ve sevenlerine sabır ve başsağlığı dileriz."
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli de, Prof.Dr. Orhan Türkdoğan'ın yanı sıra vefat eden Yazar Alev Alatlı için yayınladığı mesajda, "Türk kültür ve düşünce hayatının iki saygın ve sayılı ismi olan, ömürleri boyunca kalem ve kelamlarıyla karanlığa ışık tutan Sayın Prof. Dr. Orhan Türkdoğan hocamızla Sayın Alev Alatlı hanımefendinin vefatlarından duyduğum derin üzüntüyü paylaşıyor, fikir dünyamızda muazzez iz ve eserleri bulunan bu iki değerimize Cenabıallah'tan rahmetler niyaz ediyorum. Muhterem ailelerine, sevenlerine ve aziz milletimize başsağlığı temennilerimi iletiyorum. Mekanları cennet, ruhları şad olsun diyorum." dedi.
ORHAN TÜRKDOĞAN KİMDİR?
1926 yılında Malatya'da doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini bu ilde tamamladı. 1955 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe ve Sosyoloji bölümünden mezun oldu. 1955-59 yılları arasında Malatya Lisesi felsefe öğretmenliğinde bulundu. 1959 yılında Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji asistanlığına atandı. 1962 yılında doktor, 1967'de doçent, 1971 yılında da profesörlük unvanını aldı. Türkdoğan, 1962-64 yıllarında ABD'nin Nebraska ve Missouri Üniversitelerinde "yeniliğin yayılması", Sağlık Üniversitesinde birinci kuşak Türk işçileri üzerinde araştırmalarını yürüttü. Yine, 1980'de Alman devletinin isteği üzerine, "Hastalık Sistemi" (Medical Sociology) ve "etnik gruplar" üzerindeki araştırmalarını sürdürdü. 1971 yılında, Alman devletinin davetlisi olarak, Hohenheim Üniversitesinde, ikinci kuşak Türk işçilerinin toplumsal uyumsuzluk ve kültürel entegrasyon gibi temel sorunlarını incelemiştir. 1980 yılında terör ve şiddet olayları ile ilgili olarak, kaynak araştırmaları için St. Andrews/İskoçya Üniversitesinde görev almış ve yerel terör örgütlerinin stratejilerini inceleyerek, ülkemiz terör ve şiddet olaylarının sosyal ve antropolojik yönleriyle olan bağlantılı bir araştırma yürütmüştür. 1985-1995 yıllarında, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesinin kuruluşu ve oluşumunda on yıl süreyle görevini yürütmüş ve 1995-2004 döneminde Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü İşletme Fakültesi'nde görevini sürdürmüş ve bu enstitüden emekli olmuştur.
Türkdoğan, 1959 yılından itibaren ülkemizde yaşayan Rus kökenli Malakanlar, Estonlar, Kozaklar, Polonezler, Süryaniler gibi dış etnik gruplar yanında, yerel Alevi-Sünni Kürt ve Zaza halkları üzerindeki saha araştırmalarını da sürdürmüş ve ilk kez ülkemizde yaşayan tüm yerli-yabancı etnik grupların sosyal varlık alanlarını 1995 yılında Etnik Sosyoloji adı altında yayınlamıştır. Ayrıca, Türkiye genelinde 17 il ve 45 ocakta yaşayan Alevi-Bektaşi grupları ile Doğu ve Güneydoğu yörelerinde egemen olan 21 kadar kabile ve aşiret kuruluşlarını da yine aralarında yaşayarak, 1995 ve 1997 yıllarında Türk kamuoyuna sunmuştur.
Şu ana kadar Atatürk Üniversitesi tarafından 15, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 3, Turizm ve Kültür Bakanlığı tarafından 1 eseri yayımlanmıştır. ABD'de ise "Molokans in Turkey" adlı eseri İngilizce olarak yayınlanmıştır. Ayrıca, çok sayıda yabancı dergide yayımlanmış bilimsel makaleleri de mevcuttur. Prof. Dr. Türkdoğan, 2008 yılında da Türkiye Büyük Millet Meclisi onur ödülüne layık görülmüştür.
Prof.Dr. Orhan Türkdoğan, 12 Eylül 1980 öncesinde MHP'nin Malatya İl Başkanlığını yapan merhum Arif Türkdoğan'ın da ağabeyi idi.
malatyahaber.com- AA- odatv.com