Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Öğretim Üyesi ve Acil Tıp Uzmanları Derneği (ATUDER) Başkanı Prof. Dr. Başar Cander, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) ile mücadelede kişisel hijyen kurallarına uyumun önemine dikkati çekerken, el dezenfektanı gibi özellikle su ve sabun bulunamayacak anlarda kullanılması tavsiye edilen ürünlerin onaylı ve bilinen ürünler arasından seçilmesi gerektiğini söyledi.
Bu süreçte koruyucu tedbirlerin, tedavinin önüne geçtiğini dile getiren Cander, şu tavsiyelerde bulundu:
"Koruyucu tedbirlerin başında temastan kaçınmak var. Bir metrelik mesafeyi korumak önemli. Bunun dışında çok sık el yıkanmalı. Çünkü eller, en çok temas sağlayan organ konumunda. El yıkama da kurallara uygun yapılmalı. Ellerin 20 saniye boyunca sabunla yıkanmasını öneriyoruz. Tabii ovarak sabunun yüzeylere, aralara ulaşmasını sağlayarak bu işlemler yapılmalı."
Merdiven altı üretimlere dikkat
El yıkamanın mümkün olmadığı durumlarda dezenfektanların da kullanılabileceğini aktaran Cander, dezenfektan seçiminde göz önünde bulundurulması gerekenleri şöyle sıraladı:
"El dezenfektanlarının onaylı ve bilinen ürünler olması şart. Ayrıca temas edilen yüzeyler için kullanılan dezenfektanlar mevcut. Dezenfektan maddelerin mutlaka etkin olması gerekir. Şu anda rutin kullandığımız malzemeler el ve yüzey dezenfeksiyonu için uygun. Bunun dışında yapılan dezenfektan maddelerin doğru hazırlansa bile etkin olup olmadığı belirsiz olabilir. Yani sonuçları daha önce test edilmemiş bir ürün hazırlanınca onun yeterli olup olmadığı bilemezsiniz."
Prof. Dr. Cander, eller veya yüzeylerde bu ürünler kullanılınırken dikkat edilmesi gereken hususlar olduğunu aktararak, konuşmasını şöyle tamamladı:
"El dezenfektanı olarak genellikle etanol, propanol veya izopropanolun yüzde 60-70 sulandırılmış dilüsyonları (seyreltme) kullanılır. Bunlar yerine örneğin metil alkol kullanılırsa yine hem etkisiz kalır hem zehirlenmeye yol açabilir. İçeriği farklı olan ürünler vücuda özellikle inhalasyon yoluyla zarar verebilir. Bu da zehirlenmelere yol açabilir. Bu durum da özellikle evde dezenfektan maddelerin asitle karıştırılmasıyla temizlik yapıldığında sık gördüğümüz zehirlenme, solunum sıkıntısı, nefes darlığı, öksürük gibi problemlere yol açıyor. Tüm bunların yanında bir de etkisiz olabilir. Hatta mikrobun üremesine sebep olabilir, bu yüzden bu konularda dikkatli olunmalıdır. Etkinliği bilinen ürünler tercih edilmelidir. Eller yıkanırken sabun kullanılması genellikle yeterlidir. Çoğunlukla el yıkamanın dezenfektandan daha etkili olduğu kabul edilir. Ancak meslek gruplarına ve temas özelliklerine göre el dezenfektanı kullanmak da gerekebilir."
İstanbul, AA
