- AKP eski milletvekili Öz'ün milletvekilliği döneminde belirli bir aşamaya getirdiği Lisanslı Depoculuk ve Kayısı Tanıtım Grubu çalışmaları adeta unutuldu.
1 Kasım 2015 seçimlerinde yeniden aday gösterilmeyen AKP eski milletvekili Ömer Faruk Öz'ün, milletvekilliği dönemindeki çabalarıyla, kayısının daha iyi değerlendirilmesi ve tanıtılması amacıyla yasal alt yapısı oluşturulan lisanslı depoculuk ile Kuru Meyve Tanıtım Fonu kapsamında oluşturulan kayısı tanıtım grubu, Öz'ün milletvekilliği görevi sona erdikten sonra gündemden çıktı.
Depolamaya uygun nitelikte ve standardize edilebilmesi mümkün olan tarım ürünlerinin sınıf ve kalitelerinin yetkili sınıflandırıcı olarak isimlendirilen laboratuvarlarca belirlenmesini, modern altyapıya sahip sağlıklı ortamlarda depolanmasını ve bu ürünlerin ticaretinin ürünün mülkiyetini temsil eden ürün senetleri vasıtasıyla; uluslararası alanda da faaliyet gösterebilecek nitelikteki ürün ihtisas borsasında yapılmasını öngören sistem olarak tanımlanan Lisanslı Depoculuk, Malatya’da bir türlü hayata geçirilemedi. Tarımsal ürünlerde fiyat istikrarını sağlayan ve ürünün alınıp satılmasını kolaylaştıran Lisanslı Depoculuk Sistemi, Malatya ekonomisinin dayanağı olan Kayısının pazarlanmasında yaşanan sorunların çözümü için bir alternatif olarak düşünülen Kuru Kayısı Lisanslı Depoculuk konusunda Malatya’da bugüne kadar nasıl bir çalışma yapıldığı bilinmiyor.
Kuru Kayısı Lisanslı Depoculuk süreci nasıl başladı?
Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası Eski Başkanı, malatyahaber.com yazarlarından Yeminli Mali Müşavir Mustafa Bahadır Altaş, 2009 ve 2010 yıllarında yazdığı yazılarda, Kayısı Lisanslı Depoculuk sisteminin vergisel avantajlarından bahsetmiş, ayrıca kayısının uygun koşullarda depolanması, finans aracı olarak değer kazanması, kayısıya tarımsal kimliğinin yanı sıra ekonomik ve sanayi kimliği kazandırılması için Dünya Kayısı Borsası’nın Malatya’da kurulması gerektiğini belirtmişti.
Altaş’ın bu açıklamalarını önemseyen dönemin AKP Malatya Milletvekili Ömer Faruk Öz (yanda), kuru kayısı lisanlı depoculuk sistemini ilgili mercilere iletmiş altı ay gibi kısa sürede Malatya da Kayısı Lisanlı Depoculuk kurulması için yasal düzenleme yapılmıştı. Aralık 2012 ayında Öz’ün kayısıda Lisanslı Depoculuk Döneminin başlatılması için başlattığı çalışmaların son aşamasına gelmesi üzerine Lisanslı Depoculuk Sistemine ilişkin Malatya Ticaret ve Sanayi Odası’nın ev sahipliğinde Malatya Ticaret ve Sanayi Odası, Malatya Ticaret Borsası, Ziraat Odası ve Gümrük Bakanlığı işbirliği ile çalıştay düzenlenmişti. Çalıştaya dönemin Valisi Vasip Şahin’in yanı sıra o dönem TBMM Sanayi Komisyonu Başkanı olan Mahmut Mücahit Fındıklı ile Malatya Milletvekili Ömer Faruk Öz, Gümrük Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürü İsmail Yücel, Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç, Meclis Başkanı Sami Payza, Ticaret Borsası Başkanı Vekili Gürsel Özbey, Ziraat Odası Başkanı Bayram Polatbaş ile ihracatçı ve üreticiler katıldığı bilgilendirme toplantısı yapılmıştı. Kuru Kayısı Lisanslı Depo “Banka Gibi Çalışacak Bir Sistem” ve “Sistemi Disipline Eden Bir Anlayış” sloganı ile kamuoyuna tanıtılmıştı. Daha sonra Ömer Faruk Öz'ün yoğun çabaları sonucu, 12 Nisan 2013 tarihinde Kuru Kayısı Lisanslı Depo Tebliği, Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmişti.
Bütün bu faaliyetlerin ardından o dönem Malatya kamuoyunda çeşitli vesilelerle gündeme gelen Kuru Kayısı Lisanslı Depoculuk sistemi son olarak, geçtiğimiz yıl Ocak ayında Tarım Ürünleri Lisanslı Depo ve Yetkili Sınıflandırıcı Şirketleri Derneği (LİDAŞDER) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Çevik ve dernek üyelerinin Malatya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Özbey'i ziyareti ile gündeme gelmişti.
O günden bu yana Kuru Kayısı Lisanslı Depoculuğun hayata geçirilmesi ile ilgili Malatya'da nasıl bir çalışma yapıldığı bilinmiyor.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın faaliyet alanı içerisinde bulunan ve bakanlık koltuğunda ise Malatyalı bir milletvekilinin bulunduğu bir dönemde, bakan Tüfenkci'nin bir Malatya ziyaretinde sadece sözlü olarak ifade ettiği, sonrasında herhangi bir gelişme sağlanmayan ve Malatya ekonomisi için hayati önem taşıyan Kuru Kayısı Lisanslı Depoculuk sisteminin göz ardı edilmesi veya ertelenmesi bir handikap olarak değerlendirilirken, yerel yöneticiler başta olmak üzere konuyla ilgili çevrelerin Lisanslı Depoculuğun bir an önce hayata geçmesi için bakanlık nezdindeki girişimlerini yoğunlaştırması gerektiği belirtiliyor.
Kayısı Tanıtım Grubu ne oldu?
Yine Ömer Faruk Öz, 2014 yılının Aralık ayında Malatya Ticaret ve Sanayi Odası'na yaptığı ziyarette kayısı konusunda da, Kuru Meyve Tanıtım Fonu kapsamında kayısı tanıtım grubunun kurulduğunu hatırlatarak, “Kayısı'nın, Hindistan, Çin ve Endonezya gibi ülkelere de ihraç edilmesi için çalışmalar yapılması, yeni ürünlerle yeni pazarlar bulunması lazım. O zaman Malatya'dan yıllık ihracat 1 milyar dolarlara çıkarılması lazım” ifadelerini kullanmıştı.
Dönemin AKP Malatya Milletvekili Ömer Faruk Öz, şimdi Gümrük ve Ticaret Bakanı olan AKP eski İl Başkanı Bülent Tüfenkçi, TSO Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç ve Ziraat Odası Başkanı merhum Bayram Polatbaş, Ziraat Odası’nda ‘Kuru Meyve Tanıtım Grubu’ konusunda toplantı yapmışlardı. Polatbaş, “Sayın Milletvekilimiz, bizim yıllardan beri beklediğimiz ‘Kayısı Tanıtım Grubu’nu kurmak için uğraş verdi. Kendilerinin bu uğraşları sonucunda Güneydoğu İhracatçılar Birliği’nden Yalçın Geyik’in de girişimleri sonucunda, kayısı da Kuru Meyve Tanıtım Grubu’na dahil edildi. Bundan dolayı Sayın Milletvekilimize bir plaket takdim edeceğiz. Kayısı yeteri kadar tanıtılmadı. Yeteri kadar, biz üreticinin hak ettiği kadar bedeli veremedik bütün yöneticiler olarak. Milletvekilimize duyarlılığı için teşekkür ediyoruz” demişti.
TSO Başkanı Erkoç da, “Atılan her adım bizi mutlu ediyor. Kayısının da eşit olarak Kuru Meyve Tanıtım Grubu’na dâhil edilmesi bizi sevindirmiştir. Emeğinden dolayı yürekten kutluyorum. Güneydoğu İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu üyesi ve TSO Yönetim Kurulu üyemiz Yalçın Geyik beye de gayret ve emeklerinden dolayı ayrıca teşekkür ediyoruz. Bu önemli bir gelişme. Kayısının bugünkü halinden daha ileri gitmesi lazım. Ülkemizin 2023 hedefinde kayısı ihracat gelirini 1 milyar dolarlara çıkartmamız lazım. Bu tanıtımın önemini ciddiyetle anlamamız gerekiyor” şeklinde konuşmuştu.
Kuru Meyve Tanıtım Fonu'nun kayısı ile ilgili olarak herhangi bir çalışması olup olmadığı konusunda da bir bilgi bulunmuyor.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com