İnönü Üniversitesi'nin emekli öğretim üyelerinden, Malatya'daki 'Çöşnük Fayı' yapısını saptadığı çalışmasıyla bilinen Jeolog Prof.Dr. Mehmet Önal, deprem sonrası yeni yerleşim alanlarının oluşturulması ve uygulanmaya başlanan imar faaliyetleri kapsamında binlerce konutun yapıldığı bölgelerin, yaşanan depremlere rağmen zemin sağlamlığıyla ilgili yapılması gereken 'yerbilimi' çalışmaların yapıldığına dair bir bilginin olmadığını belirterek, ciddi uyarılarda bulundu. Prof.Dr. Önal, ayrıca 6 Şubat 2023 depremlerinde alt yapının büyük hasar gördüğünü belirterek, Malatya yeniden inşa edilirken, alt yapının yeniden projelendirilip gaz, elektrik, su, kanalizasyon sistemlerinin kanallar içerisine taşınması gerektiğini bildirdi.
'YERLEŞİM YERLERİ SEÇİLİRKEN YAPILMASI GEREKENLER..'
Prof.Dr. Önal, deprem konutlarının yapılmakta olduğu yerlerin "aceleyle seçildiği"ni hatırlatarak, bir yerleşim alanının seçilmesi için zemin açısından öncelikle yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
"1-Jeoloji ve Jeofizik mühendisleri birlikte çalışmalı,
2-Detay Jeoloji haritası çıkarılmalı,
3-Detay fay haritası çıkarılmalı,
4-Yeraltı su tablası haritası çıkarılmalı,
5-Sağlam zemin saptanmalı,
6-Sağlam olmayan zeminlerin kalınlıkları ile birlikte; gözenekliliği, geçirimliliği ve zemin sınıfı belirlenmeli."
"YERBİLİMİ ÇALIŞMALARININ YAPILDIĞINI DUYMADIM.."
Malatya'da, depremler sonrası yerleşim için seçilen alanlarla ilgili Prof.Dr. Önal şu değerlendirmeyi yaptı:
"Malatya’da Gelincik Tepeleri, Şoför Okulu, Altay Kışlası, İkizce ve Yakınca dolayında yeni yerleşke alanları seçilmeden önce, yukarıda belirttiğim yerbilimi çalışmalarının yapıldığını duymadım. Ayrıca rezerv alanlar seçilirken de yukarıda belirttiğim yerbilimi çalışmalarının yapılması gerekir. Aksi taktirde, aceleyle seçilen yerleşke alanlarına yapılacak binalar, gelecekte olacak depremlerden yine zarar görecektir."
ALT YAPI SİSTEMİ İLE İLGİLİ UYARILAR..
Prof.Dr. Mehmet Önal, 6 Şubat 2023 depremlerinde Malatya'nın alt yapısının da büyük zarar gördüğünü belirterek, mevcut durum ve yapılması gerekenler konusunda da şunları söyledi:
"6 Şubat 2023 deprem afetinde alt yapı da büyük zarar gördü. Nedeni açık ve net olarak görülmektedir. Gelişi güzel yeraltına döşenen içme su borusu, kanalizasyon borusu, elektrik kabloları, internet ve telefon kabloları ve gaz boruları depremde çok fazla zarar gördü. Bu nedenle hemen hemen her gün bir mahallenin gaz, elektrik ve su sistemi kesiliyor. Malatya yeniden inşa edilirken büyük bir fırsatı kaçırmayalım. Avrupa’nın pek çok şehrinde olduğu gibi, Malatya’nın altyapısını projelendirip yapılacak kanallar içine taşınmalıdır. Yapılacak kanallara içme suyu borusu, kanalizasyon borusu, elektrik kabloları, telefon kabloları, internet kabloları, gaz borusu vb. döşenebilir. Bu sistem olacak depremlerden en az hasarla çıkabilir. Bu sistemi kaçırmayalım."
Levent BARIŞ, malatyahaber.com
KAPAK FOTO: En yoğun yerleşimin planlandığı ve yapıldığı, ayrıca bir fayın da geçtiği ifade edilen İkizce Bölgesi'nden genel görünüm..
