Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğünün kuraklık ve iklim değişikliğine bağlı yer altı sularındaki kayıpları önlemek için 2019'da başlattığı "Yer Altı Barajları ve Yer Altı Suyu Suni Besleme Projeleri" kapsamında 95 yer altı barajının yapımı tamamlandı.
DSİ Genel Müdürlüğü, özellikle küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle sıklığı, etki alanı ve şiddeti artan kuraklığın zararlarını asgariye indirmek için çalışmalar yürütüyor. Bu kapsamda su arzını artırmak adına önemli alternatifler arasında bulunan "Yer Altı Barajları ve Yer Altı Suyu Suni Besleme Projeleri" 22 Temmuz 2019'da başlatıldı.
Proje kapsamında bugüne kadar 95 yer altı barajının yapımı tamamlanırken, bu tesisler sayesinde 31 bin dekar tarım arazisi sulandı, 20 milyon 76 bin metreküp içme suyu temin edildi.
İnşa aşamasında 40, ihale aşamasında 11, planlama aşamasında ise 100 yer altı barajı bulunuyor. Planlama aşamasındaki tesislerin jeolojik ve jeoteknik incelemeleri sürüyor.
DSİ Genel Müdürlüğü, 2023 sonuna kadar faaliyetteki yer altı barajı sayısını 150'ye çıkarmayı hedefliyor. Bu tesislerin işletmeye alınmasıyla yaklaşık 50 milyon metreküp su depolanacak. Bunun tamamının içme suyuna tahsis edilmesi halinde 750 bin kişinin ihtiyacı karşılanabilecek. Tamamının sulamaya tahsisi halinde ise 80 bin dekar tarım arazisi sulanabilecek.
- Yer altı barajları
İklim değişikliğinin olumsuz etkilerine maruz kalan yer altı suları, su kaynaklarının bankası olarak tanımlanıyor ve yer altı su kaynaklarının beslenmesi, su yönetimi açısından önemli görülüyor. Bu nedenle yer altı barajlarının önemi her geçen gün artıyor.
Yer altı barajları, akifer adı verilen suyu tutabiliyor ve tutulan su istenildiğinde yüzeye çekilebiliyor. Barajın inşa edildiği bölgenin tabanına kadar bir perde veya kil dolgu yapılıyor ve bunun gerisinde, su depolanıp ihtiyaç anında kullanım sağlanıyor. Yer altı barajlarıyla, kıyı bölgelerde, yer altından denize suyun boşa akıp gitmesi ya da tatlı suyun tuzlu suyla karışması ve yüzey sularının buharlaşması önleniyor. Ayrıca yer altına inşa edildiği için kamulaştırma maliyetleri düşüyor.
Öte yandan, inşası tamamlanarak faaliyete geçen barajların illere göre dağılımı şöyle:
İLLER YER ALTI BARAJI SAYISI
Afyonkarahisar 2
Amasya 3
Antalya 1
Artvin 1
Aydın 13
Balıkesir 1
Bartın 1
Burdur 1
Bursa 4
Çankırı 3
Çorum 1
Denizli 3
Diyarbakır 2
Elazığ 3
Eskişehir 4
Hatay 2
Isparta 3
İzmir 4
Karabük 1
Karaman 1
Kastamonu 2
Kayseri 7
Konya 6
Kütahya 1
Malatya 1
Manisa 8
Nevşehir 4
Niğde 1
Ordu 5
Sivas 2
Şırnak 1
Tekirdağ 2
Uşak 1
Toplam 95
Ankara, AA
