Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak olan yerel seçimlere ilişkin uygulama ve yasakları açıkladı.
YSK’nın Resmi Gazete’de yayımlanan seçim sürecinde uygulanacak esaslar ve yasaklara ilişkin kararına göre, mahalli idareler seçimlerinin başlangıç tarihi 1 Ocak 2014 Çarşamba günü, seçim propagandası serbestliğinin başlangıç tarihi ise 20 Mart 2014 Perşembe günü olarak belirlendi. YSK’nın kararları şöyle:
- Seçim zamanında genel yollar üzerinde, mabetlerde, kamu hizmeti görülen bina ve tesisler ile ilçe seçim kurullarınca gösterileceklerden başka meydanlarda toplu olarak sözlü propaganda yapılması yasak.
- Siyasi partilerin toplu olarak sözlü propaganda yapmak için müracaatları üzerine toplantı, meydan, gün, sıra ve saatleri ilçe seçim kurullarınca ad çekme ile belirlenecek ve bağımsız adaylar için de aynı suretle haftada bir gün ayrılacak.
- Oy verme gününden önceki onuncu gün olan 20 Mart 2014 Perşembe günü sabahından oy verme gününden önceki 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar olan propaganda serbestliği süresinde denetim ve gözetim yetkisi ilçe seçim kurullarında, 20 Mart 2014 tarihinden önceki zamanlarda ise yetki mülki idare amirlerinde olacak.
- Açık yerlerde güneşin batmasını müteakip ikinci saatin sonundan güneşin doğmasına kadar toplu olarak sözlü propaganda yapılamayacak.
- Seçime katılan siyasi partiler veya bağımsız adaylar adına kapalı yer toplantısı yapılabilecek.
- Mabetlerde, okullarda, kışla, karargah, ordugah gibi, askeri bina ve tesislerle askeri mahfillerde ve kamu hizmeti görülen diğer yerlerde kapalı yer toplantısı yapılamayacak.
- Seçimin başlangıç tarihinden itibaren seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, katıldıkları seçim çevrelerinde seçim çalışmalarını yürütmek üzere seçim büroları açabilecek. Ancak; Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri ve bunlara bağlı kuruluşlara, devletin ve diğer kamu tüzel kişilerinin doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak katıldığı teşebbüs ve ortaklıklara, özel gelir kaynakları ve özel imkânları kanunla sağlanmış kamu yararına çalışan derneklere ve devletten yardım sağlayan ve vergi muafiyeti olan vakıflara, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile üretici birlikleri, kooperatif birlikleri, bankalar ve sendikalara ait bina ve tesisler seçim bürosu amacıyla kullanılamayacak. Seçim büroları, saat 09.00'dan 23.00'e kadar halka açık faaliyette bulunabilecekler.
- Seçim bürolarındaki ilan ve reklam malzemeleri 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’de kaldırılacak, seçim bürolarının faaliyetleri de bu tarihte son bulacak.
- Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden oy verme günü öncesi 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar yazılı basında ilan ve reklam yoluyla veya internet sitesi açmak suretiyle sözlü, yazılı ve görüntülü propaganda yapabilecekler. Vatandaşların elektronik posta adreslerine, taşınabilir ya da sabit telefonlarına görüntülü, sesli veya yazılı mesaj göndermek suretiyle propaganda yapılmayacak. Ancak, siyasi partiler kendi üyelerine sesli, görüntülü veya yazılı mesajları gönderebilecek.”
YSK’nın oy verme gününden önceki on gün içinde 20-29 Mart 2014 tarihleri arasında uygulamaya koyduğu esas ve yasaklar ise şöyle:
- Yazılı, sözlü ve görsel basın ve yayın araçları ile kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi ve iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla bir siyasi partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek biçimde yayın ve herhangi bir surette dağıtımının yapılması yasak.
- Kamuoyu araştırmaları ve anketlerin yayınlanması sırasında, araştırmanın hangi kuruluş tarafından yapıldığı, denek sayısı ve araştırmanın kim tarafından finanse edildiği açıklanacak.
- Propaganda için kullanılan el ilânları ve diğer her türlü matbuat üzerinde Türk bayrağı ve dini ibareler bulundurulamayacak.
- Siyasi partiler ve adayların, yapacakları propagandalarda Türkçe kullanmaları esastır.
- Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, oy verme gününden önceki otuzuncu gün olan 28 Şubat 2014 Cuma gününden itibaren kendilerini tanıtıcı poster, parti bayrağı, ilân, pankart veya afiş gibi malzemeleri asmak veya yapıştırmak amacıyla, o seçim çevresi içerisinde belediyelerce doğrudan kullanılan ve ilçe seçim kurullarınca belirlenen sabit ilân ve reklam yerlerinden süresi, sayısı ve ücreti eşit olmak şartıyla yararlanabilecekler.
-Vatandaşların oy verme gününden önceki otuzuncu gün olan 28 Şubat 2014 Cuma gününden propaganda süresinin bitim günü olan 29 Mart 2014 Cumartesi günü saat 18.00’e kadar konutlarına, iş yerlerine veya taşıtlarına, siyasi partilere ya da adaylara ait bayrak, afiş veya poster gibi tanıtıcı malzemeleri asabilecekler veya yapıştırabilecekler, bu ilan ve reklamlar her türlü vergi ve harçtan muaf olacak. Konut veya işyeri olarak kullanılmayan binalar ile iskâna açılmamış ya da inşaat halindeki yapılara, siyasi partilere ve adaylara ait bayrak, afiş veya poster gibi tanıtıcı malzemeler asılamayacak ve yapıştırılamayacak.
- Seçimin başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2014 Çarşamba gününden oy verme gününü takip eden güne kadar şehir içi veya şehir dışında, toplu taşıma amacıyla kamu hizmetlerinde kullanılan hava, kara, deniz ve raylı sistem taşıtlarında yer alan reklam yerleri ve araçlarında, siyasi propaganda içeren her türlü yayın yapılmasının yasak. Toplu taşıma araçlarına tahsis edilmiş üstü kapalı duraklar ile yolcuların inip bindiği kapalı alanlarda da aynı yasak uygulanacak.
- 20 Mart 2014 tarihinden itibaren oy verme gününü takip eden güne kadar olan süre içinde devlet, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyelerle bunlara bağlı daire ve müesseseler, iktisadi devlet teşekkülleri ve bunların kurdukları müesseseler ve ortaklıkları ile diğer kamu tüzel kişilikleri, umumi menfaatlere hâdim cemiyetler ve Bankacılık Kanunu’na tabi teşekküllere ait kaynaklardan yapılan iş ve hizmetler dolayısıyla (açılış ve temel atma dahil) törenler tertiplenmesi, nutuklar söylenmesi, demeçler verilmesi ve bunlar hakkında her türlü vasıtayla yayınlarda bulunulması yasak.
- 20 Mart 2014 tarihinden itibaren oy verme gününü takip eden güne kadar olan süre içinde Başbakan ve bakanlarla, milletvekillerinin yurt içinde yapacakları seçim propagandası ile ilgili gezilerini makam otomobilleri ve resmi hizmete tahsis edilen vasıtalarla yapamayacaklar. Bu maksatla yapacakları gezilerde, protokol icabı olan karşılama ve uğurlamalar ile törenler yapılamayacak ve resmi ziyafet verilemeyecek.
- 20 Mart 2014 tarihinden itibaren oy verme gününü takip eden güne kadar olan süre içinde Başbakan, bakanlar, milletvekilleri ve adayların seçim propagandası ile ilgili olarak yapacakları gezilere hiçbir memur katılamayacak.