8.6 Sadece Sarstı !

 
2004’te Endonezya’da 170 bin, Hint Okyanusu’nda toplam 250 bin cana mal olan deprem, hemen hemen aynı yerde tekrar meydana geldi. Banda Açe’nin 495 kilometre açığında meydana gelen 8.6’lık depremi, 6.5 ve 8.2’lik şoklar izledi. En fazla 80 cm’ye ulaşan üç tsunami tespit edilse de korkulan olmadı, bu kez can kaybı yaşanmadı.
 
PASİFİK’te, sık, büyük depremler ve aktif volkanlar nedeniyle “Ateş Çemberi” diye adlandırılan bölge, dün bir kez daha büyük bir deprem korkusu yaşadı. İlk deprem, Türkiye saati ile 11.38’de, Açe eyaletinin başkenti Banda Açe’ye 495 kilometre uzakta, denizin ortasında meydana geldi. ABD Jeolojik Araştırma Merkezi, depremin büyüklüğünü 8.6, derinliğini de 22.9 kilometre olarak açıkladı. Sarsıntı üzerine, 2004’te yaşanan korkunç tsunami felaketinde onbinlerce can veren Açeliler panik içinde yüksek kesimlere doğru kaçtı. Elektrik ve internet bağlantısının kesildiği kentte, büyük bir trafik karmaşası yaşandı.
 
Su 10 metre çekildi
 
Ardından, Hint Okyanusu’nun 42 kilometre derinliğinde 6.5’lik bir artçı şok meydana geldi. Bunu ikinci bir büyük sarsıntı izledi. İlk depremden iki saat sonra, bu kez Banda Açe’nin 617 kilometre güneybatısında, okyanusun 16 kilometre altında 8.2’lik bir deprem daha meydana geldi. Ancak 2004’teki gibi korkulan olmadı. Endonezya kıyılarında yüksekliği en fazla 80 santimetreye ulaşan üç tsunami tespit edildi. Endonezyalı yetkililer en yüksek tsunaminin Batı Açe’de 80 santimetre olarak açıkladı. Deprem sonrası Endonezya’nın Simeulue Adası yakınlarında suyun 10 metre çekildiği belirtildi.
 
Kamu kurumları tatil
 
Endonezya Devlet Başkanı Susilo Bambang Yudhoyono, resmi ziyaret için ülkede bulunan İngiltere Başbakanı David Cameron ile basın toplantısında can ve mal kaybı olmadığını söyledi. Sri Lanka hükümeti de, ülkenin doğusundaki Trigomali ve Batticaloa bölgesinde bazı yerleşim bölgelerinde tedbiren tahliye kararı aldı. Maldivler’de tsunami uyarısıyla halk evlerine ve yüksek binalara çekildi, devlet daireleri hükümetin kararıyla kapatıldı. Hindistan da Hint Okyanusu kıyılarında dört bölgede tsunami alarmı verdi. Kalküta eyaletinde önlem amacıyla tren seferleri durdurularak, yolcular tahliye edildi. Gemilerden ise kıyıdan uzaklaşarak açığa gitmeleri istendi.
 
Yatay hareket kurtardı
 
 DÜN Endonezya ve Hint Okyanusu’nu vuran şiddeti 8’in üzerindeki iki depreme rağmen 2004’teki trajik sonuçların yaşanmaması, uzmanlara göre depremin “dikey” değil “yatay” hareketli olması. Bu yüzden deniz tabanının bariz bir hareketi olmadı. Deniz tabanının hareketi tsunamiyi tetikleyen en önemli etken. İngiliz jeoloji uzmanı Susanne Sargeant, “Birbirine sürtünen iki blok vardı. Buna doğrultu-atımlı fay deniyor. Bunun anlamı şu: Deniz tabanında yer değiştirme olmadı. Böylece dalga oluşmadı. Dolayısıyla tsunami olasılığı düşük kaldı” dedi. ABD Jeolojik Araştırma Merkezi’nden Bruce Westgrave de, iki tektonik plaka arasında değil, Hindistan Plakası’nda meydana gelen depremin yatay olduğu için yıkıcı tsunami dalgalarına yol açması ihtimalinin düşük olduğunu ifade etti.
 
27 ülkede alarm
 
GRAFİKTE ‘artı’ işaretiyle gösterilen merkezli deprem sonrası, 27 ülke için tsunami uyarısı verildi. Deprem Endonezya’nın yanı sıra Hindistan, Tayland, Sri Lanka, Malezya ve Singapur’da da hissedildi. Malezya ve Kenya’da da yetkililer kıyıya yakın bölgelerde tsunami alarmı verdi. Tayland’da tsunami alarmı verilen bölgelerin 2004’teki depremde ağır hasar gören Puket Adası ve çevresi olduğu açıklandı. Adadaki havaalanı tsunami uyarısı sonrası kapatıldı.