İnönü Üniversitesi Afrika Araştırmaları Merkezi (İNÜAFAM)’nin düzenlediği çevrimiçi seminere konuk olarak katılan Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Dr. Selim Argun, Türkiye adına, Afrika’da faaliyet gösteren birçok devlet kuruluşu bulunduğunu, ancak, Türkiye’den Afrika’ya gidildiğinde, bilgi kaynağı olarak Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA)’nın her yıl yayınladığı CIA Factbook adlı kitabın kullanıldığını söyledi.
Türkiye’de, Afrika’ya dair CIA Factbook türünde, güçlü ve sürdürülebilir yayınların olmadığını belirten Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Selim Argun, “Diyelim ki Nijer’de bir hükümet darbesi veya kabine değişikliği oldu… ‘Acaba yeni bakanlar kimler oldu?’ diye CIA’nin yayınlarına bakıyoruz” dedi.
Türkiye Afrika Açılım Politikası’nı başlatmış, Afrika’daki büyükelçilik sayısını 12’den 39’a yükseltmişti
Afrika ülkeleri ile ilişkilerin geliştirilmesine özel bir önem veren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakanlık görevini yürüttüğü dönemde (2003-2014) Afrika Açılım Politikası başlatılmış, 2009 yılında Türkiye’nin Afrika Kıtası’ndaki büyükelçilik sayısı sadece 12 iken, 2018 yılı itibariyle Türkiye 39 Afrika ülkesinde 39 büyükelçilik ve 4 başkonsolosluk ile temsil edilme gücüne erişmişti. Türkiye’nin Afrika’daki yatırım büyüklüğü ise 2018 verilerine göre 6 Milyar dolar düzeyinde bulunuyor.
Peki Türkiye’nin Afrika’ya dair bilgi kaynağı hala Amerikan İstihbarat Teşkilatı CIA’nin yayınladığı kitap ise, Afrika’daki 39 büyükelçilik ne işe yarıyor?
Bu veriler ve hükümetin Afrika Açılım Politikası’na verdiği önem dikkate alındığında, Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Selim Argun’un, İnönü Üniversitesi’nin düzenlediği çevrimiçi seminerde yaptığı, ‘Türkiye’nin Afrika’ya dair bilgi kaynağı hala CIA Factbook’ temalı açıklamaları, “Peki bu kadar büyükelçilik ne iş yapıyor?” sorusunun sorulmasını zorunlu kılıyor.
Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Selim Argun’un, İnönü Üniversitesi Afrika Araştırmaları Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi İsmail Söylemez’in moderatörlüğünü yaptığı Eylül ayındaki seminerin konuya ilişkin bölümünde yaptığı konuşmanın tam metni şöyle:
“Afrika ile faaliyetlerde bir koordinasyonsuzluk var”
“Afrika ile alakalı bir koordinasyonsuzluk sıkıntısı var. Yani, Afrika’da görev yapan, faaliyet yapan birçok devlet kuruluşu var, birçok STK var. Ama bu devlet kuruluşlarının kendi aralarında tam bir koordinasyonu olduğunu ifade edemiyoruz. STK’ların birbirinden haberdar olarak faaliyet yaptıklarını söylemek zor. Ayrıca bu iki sektörün, yani kamu sektörü ve STK sektörünün de Afrika’da faaliyet yapanların da birbirinden haberdar olmaları gerekiyor. Böyle bir koordinasyonsuzluk var ve bu durum Afrika ülkeleri tarafından fark edilmiş; insani yardım faaliyetlerinde bu, istismar edilen bir husus olarak karşımızda duruyor. Dolayısıyla Afrika araştırmaları hakkındaki en büyük handikaplardan bir tanesi ‘hangi bölge çalışılacak, hangi Afrika bölgesi, tarihi, kültürü çalışılacak, hangi birikimlerden faydalanılacak, bu anlamda akademik bir koordinasyonun, bir envanter çalışmasının olmadığını ifade edebiliriz.
“Afrika’ya gideceğimiz zaman bilgi kaynağımız hala CIA Factbook”
Hala bizim Afrika ile alakalı gideceğimiz zaman, en önemli bilgi kaynaklarımızdan bir tanesi CIA Fact Book dediğimiz, CIA’nın her yıl, bir önceki yılı ücretsiz yayınladığı bir kitap var. Aynı zamanda bir de Afrika’yı çok yakından takip eden restoranlarından, müzelerine, kütüphanelerine varıncaya kadar adres adres bildiren kitaplar var.
“Diyelim ki Nijer’de darbe oldu, yeni bakanların kimler olduğunu öğrenmek için CIA yayınlarına bakıyoruz”
Bizim Türkiye’de de maalesef bu tür güçlü yayınlar, sürdürülebilir yayınlar, doğru bilgiyi ihtiva eden… Yani şu anda diyelim ki Nijer’de bir hükümet darbesi veya kabine değişikliği oldu; ‘Acaba yeni bakanlar kimler oldu?’ diye, CIA’nin yayınlarına bakıyoruz. Bizim Türkiye’de üretilen bilginin, Afrika anlamındaki bilginin, çok fazla Afrika gündemini yakından ve doğru bir şekilde takip ettiğini ifade etmek zor”.
İNÜAFAM Müdürü Söylemez, “Afrika’da emeğimiz çok ama kaş yapayım derken göz çıkarmak durumuna ulaşmış sıkıntılar var”
Bu arada, İnönü Üniversitesi Afrika Araştırmaları Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi İsmail Söylemez de yaptığı değerlendirmede, Afrika’daki faaliyetlerde büyük bir başıboşluk olduğunu söyledi. Dr. Öğr. Üyesi Söylemez, “Afrika sathında, 54 ülkeden oluşan o koca kıtada ciddi bir emeğimiz var, ülke olarak muazzam bir çabamız var; STK’lar, kamu kurumları özelinde söylediğimizde. Ama maalesef çok büyük bir başıboşluk var, çok büyük bir koordinasyonsuzluk var. Kaş yaparken göz çıkarmak tabiriyle, atasözüyle ifade edilmek üzere, neredeyse ciddi boyutlara ulaşmış durumda bu sıkıntılar” dedi.
malatyahaber.com
