Araştırmacı, gezgin, emekli eğitimci Fikri Demirtaş, Arslantepe Höyüğünün Malatya Müzesi ile entegre olabileceği konusunda öneriler içeren bir yazı kaleme aldı.
Demirtaş, Arslantepe Ören Yeri Açık Hava Müzesi ve Malatya Müzesi'nin Entegrasyonu: Tarih ve Kültürün Buluşma Noktası başlıklı yazısında “Şehrin içinde dar bir alanda bulunan bu Arkeoloji müzesi yerine Arslantepe Karşılama Merkezi'ne bitişik bir alanda yeni bir müze kompleksi oluşturulması, hem Arslantepe'nin hem de Malatya'nın kültürel turizmine büyük katkı sağlayacaktır. Arslantepe Karşılama Merkezinin dört bir yanı bağ bahçe istimlak edilerek bu proje yapılabilir.” diye yazdı.
Arslantepe’nin UNESCO Dünya Miras Listesine giriş süreci hakkında bilgi de veren Demirtaş şunları yazdı:
“Malatya, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, zengin kültürel mirasıyla öne çıkan bir şehirdir. Bu mirasın en önemli parçalarından biri olan Arslantepe Höyüğü, Geç Kalkolitik Dönem'den Demir Çağı'na kadar uzanan süreçte Hititler, Urartular, Roma ve Bizans gibi medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. MÖ 5. binli yıllardan MS 11. yüzyıla kadar uzanan katmanlarıyla Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden biridir."
Malatya Valiliği tarafından 2010 yılında itibaren başlatılan çalışmalarla, Arslantepe höyüğünün etrafı taş duvarla örülerek üzeri ahşap parmaklıklarla çevrelenmiş, kayrak taşından yürüyüş yolları ile ahşap halatlı korkuluklar yapılarak, bilgilendirme tabelaları konulmuştur. Arslantepe höyüğünde bulunan geç kalkolitik döneme ait kerpiç saray yapısının üzeri modern koruma sistemi sağlayan bir çatı ile kapatılmıştır. Ören yeri girişinde, Tunç devrine ait kerpiç ev örneği yapılmış ve Anadolu medeniyetleri müzesinde bulunan kral, iki aslan heykeli ve duvar kabartmalarının birebir taş kopyaları yerleştirilerek Arslantepe höyüğü, Ören yeri olarak 2011 yılında ziyarete açılmıştır.
FOTOĞRAF: Arslantepe Ören yerinden, Arslantepe Karşılama Merkezi görünüşü
Pazartesi günleri hariç haftanın her günü kışın 08:00-16:45 yazın 08:00-19:00 saatleri arası açık olup giriş ücretsizdir." Alıntı: Malatya gov.tr / Arslantepe
Arslantepe Ören Yeri Açık Hava Müzesi
Malatya'nın 7 km kuzeydoğusunda, Fırat Irmağı (Karakaya Baraj Gölü) batı kıyısı yakınındaki Orduzu Bahçebaşı Mahallesi 1194 parselde yer alan Arslantepe Höyüğü, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne girmeye hak kazanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda, Çin'in ev sahipliğinde 26 Temmuz 2021 tarihinde çevrim içi olarak gerçekleştirilen UNESCO 44. Dünya Miras Komitesi toplantısında, Anadolu'nun en eski şehir devletinin kurulduğu Arslantepe Höyüğü'nün UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne kaydedilmesine karar verilmiştir.
Arslantepe'nin önemine yakışır bir karşılama merkezi yapılması amacıyla, höyüğe yaklaşık yüz metre mesafede T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından modern bir tesis inşa edilmiştir.
Bin 330 metrekaresi kapalı, toplam bin 650 metrekare inşaat alanına sahip olan Arslantepe Höyüğü Karşılama Merkezi, idari birimler, çok amaçlı salon, kafeterya ve simülasyon merkezi olmak üzere dört ana birimden oluşuyor.
Arslantepe Karşılama Merkezi
Bütün birimleri ortak bir fuayede buluşturan yapı, tunç çağı yerleşimlerine atıfta bulunur şekilde tasarlandı. Farklı yüksekliklerden oluşan merkez, geleneksel ve modern malzemelerden oluşan karma sistemle inşa edildi.
Tam da bu noktada, Malatya Arkeoloji Müzesi'nin geleceğiyle ilgili önemli bir karar verilmesi gerekmektedir. Malatya Arkeoloji Müzesi 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Depremde hasar almış olup tadilat çalışmaları nedeniyle ziyarete kapalıdır. Bina içinde tadilat yapılmaktadır.
Malatya Arkeoloji Müzesi
Şehrin içinde dar bir alanda bulunan bu Arkeoloji müzesi yerine Arslantepe Karşılama Merkezi'ne bitişik bir alanda yeni bir müze kompleksi oluşturulması, hem Arslantepe'nin hem de Malatya'nın kültürel turizmine büyük katkı sağlayacaktır. Arslantepe Karşılama Merkezinin dört bir yanı bağ bahçe istimlak edilerek bu proje yapılabilir.
Malatya Arkeoloji Müzesinde Malatya ve çevresinde yapılan bilimsel kazılar ve çalışmalar sonucu ortaya çıkan Neolitik, Kalkolitik, Tunç Çağı, Hitit, Asur, Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait eserlerin sergilendiği Malatya Müzesi, Kernek Meydanı’nda bulunmaktadır. Müzede, Arslantepe Höyüğü, Değirmentepe Höyüğü, Cafer Höyük, İmamoğlu Höyük, Pirot Höyük ve Köşkerbaba Höyük kazıları ile Müze Müdürlüğü tarafından yapılan diğer kurtarma kazılarından çıkan eserler, kronolojik ve tematik olarak sergilenmektedir.
Müzede sergilenen eserlerin büyük çoğunluğunu Arslantepe buluntuları oluşturur. Arslantepe vitrinlerinde kılıçlar, mızrak uçları, mühür baskılar, çanak çömlekler, Geç Hitit saray duvarını süsleyen taş kabartmalar ile kemik ve taştan yapılmış diğer eserler sergilenmektedir.
Malatya Müzesi ve Arslantepe Entegrasyonunun Faydaları:
* Arslantepe'yi ziyaret eden turistlerin, müze ziyareti ile birlikte Battalgazi ilçesindeki (Eski Malatya) Selçuklu dönemi Ulu Cami ve Osmanlı dönemi Kervansaray gibi diğer tarihi ve kültürel mekanları da ziyaret etme olasılığı artacaktır.
* Müze ve ören yeri entegrasyonu, ziyaretçilere daha kapsamlı bir kültürel deneyim sunarak Malatya'nın kültürel turizmine katkı sağlayacaktır.
* Müze ve ören yerinin bir arada bulunması, kültürel mirasın korunması ve tanıtılması için daha etkili bir platform oluşturacaktır.
Sonuç olarak, Malatya Müzesi'nin Arslantepe Karşılama Merkezi'ne bitişik bir alanda inşa edilmesi, hem Arslantepe'nin hem de Malatya'nın tanıtımına büyük katkı sağlayacak, şehrin kültürel turizmine yeni bir soluk getirecektir.”
Yazının tamamı ve fotoğraflara şu linkten erişebilirsiniz:
https://fikridemirtas44.blogspot.com/2025/04/arslantepe-oren-yeri-ack-hava-muzesi-ve.html
Fikri DEMİRTAŞ
