ABD'de her yıl tekrar eden bütçe anlaşmazlıkları bu yıl yeni bir seviyeye ulaştı. ABD'deki bütçe anlaşmazlığının büyük tehlikesi ise 17 Ekim'de patlayacak.
Kongre ek harcamaya onay vermeyince ABD hükümeti dün ‘kepenkleri’ indirdi. Bu, ödemeler için taze likiditesi kalmayan Obama hükümetinin 800 bin kamu çalışanına maaş ödeyemeyeceği anlamına geliyor. Cumhuriyetçiler ve Demokratlar anlaşamazsa krizin maliyeti 3-4 haftada 55 milyar doları bulacak.
ABD'de her yıl tekrar eden bütçe anlaşmazlıkları bu yıl yeni bir seviyeye ulaştı. Özellikle son 2 aydır sorunun çözümüne yönelik Cumhuriyetçi ve Demokrat siyasiler arasında devameden görüşmeler sonuçsuz kaldı. ABD'de Demokratların kontrolündeki Senato ve Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Temsilciler Meclisi'nde adeta güç gösterisine dönüşen görüşmelerin Başkan Barack Obama’nın sağlık reformuna takıldığı ileri sürülüyor. ABD'de kamu kurumlarının harcama yapmaya devamedebilmeleri için Kongre'nin ek harcamayı 1 Ekim'e kadar onaylaması gerekiyordu.
Bu sürenin dün aşılmasıyla birlikte kamu çalışanları için de zorlu günler başlamış oldu. Devletin özellikle ödemeler için kullanacağı taze likiditeyi alamayacak olması 800 bin kamu çalışanınınmaaş alamayacağı ve zorunlu izne çıkacağı anlamına geliyor. ABD’lilerin kısaca kamunun kepenk indirmesi olarak tanımladığı (government shutdown) bu durumun ulusal güvenlik gibi önemli işlevlerin yanı sıra gardiyan ve uçuş güvenliğinden sorumlu memurları kapsamayacağı duyuruldu. Ancak bu süre içerisinde ulusal park ve müze gibi pek çok halka açık tesis kapalı kalacak.
18 YIL SONRA BİR İLK
Ödeme konusundaki belirsizliğin ne kadar süreceği bilinmiyor. Obama sonuçsuz kalan görüşmelerin ardından, devletin kepenk indirme kararının sıradan halk üzerinde çok olumsuz etkilerinin olacağı uyarısında bulundu. ABD’de hükümet en son 15 Aralık 1995’te kepenk indirmek zorunda kalmıştı.
ASIL TEHLİKE 17 EKİM'DE
ABD, 17 Ekim günü borçlanmada üst sınırı görecek. Eğer uzlaşma sağlanamazsa ilk defa borçlarını ödeyemez hale gelecek ABD’de bütçe tartışmalarına yönelik siyasi hesaplaşmalar devam ederken ufukta bilindik bir sorun daha belirdi. 17 Ekim’de ABD borçlanma üst sınırına ulaşmış olacak. Mayıs ayında yapay olarak yükseltilerek ekim ayına kadar uzatılan borçlanma üst sınırının bir sonraki sarsıntının temelinde olacağını belirtiyor.
Üst sınır konusunda da uzlaşmanın sağlanamaması halinde ise ABD tarihinde ilk defa borçlarını ödeyemez hale gelecek. Halen 16.7 trilyon dolar seviyesinde bulunan borçlanma üst sınırının 1.1 trilyon dolarlık artışla 17.8 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Böylece mayıs ayında yapılan 300 milyar dolarlık ekle birlikte borçlanma üst sınırı 1.4 trilyon dolar seviyesinde artmış olacak.
ABD ÇALIŞANLARI MAAŞ ALAMIYOR
Yurtdışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Sektörü Değerlendirme Toplantısı'na katılan Başbakan Erdoğan, demokratikleşme paketinin ekonomide de Türkiye'nin önüne yeni bir ufuk açacağını söyledi. Erdoğan, “Zira demokrasi, ekonomi ile at başıdır. Biri ileri, diğeri geri olmaz. O zaman Türkiye'yi çökertirsiniz. Türkiye'de demokrasi güç kazandıkça ekonomi güç kazanıyor. Açıkladığımız paket de Türkiye ekonominin daha da büyümesine imkân teşkil edecek” diye konuştu.
ABD'deki ekonomik krize dikkat çeken Erdoğan, “Amerika'da Kongre kepenkleri adeta indirdi. Amerika'nın çalışanlarımaaş alamayacak noktadadır. Biz 11 yıl içerisinde bizden önceki dönemlerde olduğu gibimemuruna, işçisine maaşını ödeyemeyen bir iktidar olmadık. 13.5 katrilyon işçidenmemurdan kestiler, 3.5 katrilyon konut edindirme adı altında para topladılar; arşivlerden raflardan indirdik” dedi.
‘MAAŞI KESİLECEKLERİN SAYISI 1 MİLYONU BULUR’
ABD’li kamu çalışanlarının sendikası AFGE’den yapılan açıklamada kamuda gündeme gelen ödeme kesintilerinden toplam 1 milyon çalışanın etkilenebileceği belirtildi. Kuruma göre maaş alamayacak çalışanların dağılımı şöyle: Ticaret Bakanlığı 46 bin 420 çalışanının 40 bin 234’ünü ücretsiz izne çıkaracak.
Eğitim Bakanlığı 4 bin 225 çalışanının 3 bin 983’üne iş bıraktıracak. Ülke Güvenliği Bakanlığı’nın 231 bin çalışanı işlerine devam edecek. Ulusal parklar kapsamında faaliyet gösteren 401 birimin tüm çalışanları görevi bırakacak. Çevre Bakanlığı’na bağlı 16 bin 205 çalışan ücretsiz izne ayrılacak.
NASA toplam çalışanlarının yüzde 98’ini (15 bin 400) izne gönderecek. Sağlık Bakanlığı araştırma yapan personeline ödeme yapmayacak. Maliye Bakanlığı’nın vergi toplama departmanından 90 bin çalışan izne çıkacak. Adalet Bakanlığı’ndan 18 bin çalışan maaş alamayacak .
OBAMA: TAVAN YÜKSELMEZSE EKONOMİ DE KEPENK İNDİRİR
Siyasi ortamın kamu çalışanlarına ‘bokstaki kum torbası’ gibi davrandığını belirten ABD Başkanı Barack Obama, bütçe krizi nedeniyle hükümetin kepenk indirdiğine işaret ederek, “17 Ekim’de borçlanma tavanının yükselmesi gerekecek. Eğer tavan yükselmezse bu sefer sadece hükümet değil ekonomi de kepenk indirir” dedi. Cumhuriyetçi siyasilere yüklenen Obama, “İşsizliğin yüksek olduğu bir dönemde insanları işsiz sokağa attılar. Amaçları ekonomik değil tamamen ideolojik” ifadesini kullandı.
Konuşmasında teknoloji şirketi Apple’ı örnek olarak gösteren ABD Başkanı, “Apple geçmişte bir ürün tanıtımı yaptı. Tasarımdaki bazı hatalar nedeniyle şirket değer kaybetti. Ancak daha sonra hatalarını düzelterek kârlarını yükselttiler. Kongre olarak hataların düzeltilmesi için çalışmalıyız” diye konuştu.
BEYAZ SARAY İNTERNETTEN DUYURDU
Beyaz Saray’ın resmi sayfasında dün, “Kongre bütçe konusunda sorumluluğunu yerine getirmediği için çok sayıda kamu kuruluşu kapanacak” duyurusu yapıldı.
S&P’YE GÖRE KREDİ NOTU ETKİLENMEZ
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P borçlanma tavanına ilişkin tartışmaların ABD’nin AA+ olan kredi notunu etkilenmesinin muhtemel olmadığını bildirdi.
