Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği (UITP) tarafından organize edilen ve Malatya Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliği yaptığı ‘Uluslararası Troleybüs Sistemleri Çalıştayı’ sektördeki yerli ve yabancı üretici firmaların yanı sıra çeşitli belediyelerin katılımıyla gerçekleştirildi.
Malatya Belediyesi’nin, tercihinden tek katılımcılı ihale aşamasına, yeterliliğinden çok yüksek maliyetine, teknik testleri tamamlanmadan teslimatından trafiğe kayıt işlemlerinin tartışılırlığına kadar tüm eleştirilere karşın toplu taşımacılıkta ‘yeni bir soluk ve etkin çözüm’ mantığıyla kamuoyuna pazarladığı ve bu pazarlama mantığına uygun olarak da adına, kendi uydurduğu isimle ‘Trambüs’ dediği ulaşım sisteminin, uzmanlar tarafından daha önce de dile getirildiği üzere 1950’li yıllarda Ankara-İstanbul gibi büyük kentlerde kullanılan ancak verimli olmadığı gerekçesiyle rafa kaldırılan troleybüs sistemi olduğu düzenlenen çalıştayda bir kez daha ortaya çıkmış oldu.
Kamuoyundaki oluşan bütün tepki ve eleştirilere o dönem kulak tıkayan Malatya Büyükşehir Belediyesi, büyük kentlerde bir süre kullanıldıktan sonra ‘pahalı ve demode’ olduğu gerekçesiyle’ vazgeçilen bu sistemin dünyadaki bilinen adı olan ‘Troleybüs’ü söylemeye çekindi ve sanki yeni bir ulaşım aracıymış gibi Malatya kamuoyuna ‘Trambüs adıyla lanse etti.
Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği’nin organizesi ile gerçekleştirilen ‘Troleybüs’ çalıştayında Malatya Büyükşehir Belediyesi, ‘Trambüsü’ övdü ve sistemin Türkiye’de ilk kez Malatya’da hayata geçirildiğinde ısrar etti.
Malatya’nın hiçbir zaman raylı sisteme ve metroya ihtiyacı olmayacakmış!
Çalıştay’da konuşan Malatya Büyükşehir Belediyesi MOTAŞ Genel Müdürü Enver Sedat Tamgacı, ilginç bir konuşma yaptı. Malatya’ya en uygun ulaşım sistemlerini belirlemek için geniş çaplı çalışma yürüttüklerini ve rapor hazırladıklarını söyleyen Tamgacı, bu raporlarda, ‘Malatya'nın yıllara göre nüfus artış hızı da göz önünde tutularak, hiçbir zaman metro veya hafif raylı sitem ihtiyacı hasıl olmayacağına karar verdik’lerini ifade etti.
Büyükşehir Belediyesi Basın Yayın Müdürlüğü’nden Troleybüs Çalıştayına ilişkin gönderilen açıklama şöyle:
Türkiye’de ilk kez Malatya Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulan Trambüs sistemi, Toplu Taşıma konusunda Dünyanın gözünü Malatya’ya çevirdi. Çevreci, konforlu ve tasarruf özellikleriyle dikkat çeken Trambüs, Malatya’daki vatandaşlar tarafından yüzde 80’in üzerinde memnuniyet yarattı.
Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği (UITP) tarafından organize edilen ve Malatya Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde gerçekleştirilen ‘Uluslararası Troleybüs Sistemleri Çalıştayı’ 2 Ekim Cuma günü Malatya’da yapıldı.
Ramada Altın Kayısı Otel’de gerçekleştirilen Çalıştay’a 14 ülkeden 40 dolayında şehir ile Türkiye’den 130 dolayında Belediye katıldı.
Saat 09.00’da başlayan Çalıştay açılışında yapılan konuşmalarda; Malatya Büyükşehir Belediyesi tarafından büyük bir cesaretle gerçekleştirilen Trambüs sisteminin çok önemli bir proje olduğunun altı çizilerek, bu projenin artık bir Türkiye projesi olduğu dile getirildi.
Tamgacı: Malatya’ya en uygun sistem Trambüstür
Yapılan konuşmaların aynı anda tercüme edildiği ‘Uluslararası Troleybüs Sistemleri Çalıştayı’nda ilk olarak MOTAŞ Genel Müdürü Enver Sedat Tamgacı bir konuşma yaptı.
Toplu taşıma hizmetlerinin, ağır hasta taşıyan bir sağlık görevlisi titizliğiyle yapılan bir hizmet olduğunu söyleyen Enver Sedat Tamgacı, şehrin gelişmişliğinin toplu taşım hizmet kalitesi ile orantılı olduğu bilinciyle ulaşımda hizmet kalitesini en üst seviyeye çıkarmak için gece gündüz çalıştıklarını söyledi. Yapılan araştırmalarda mevcut enerji kaynaklarının zamanla yetersiz kalacağını veya tükeneceğini gösterdiğini kaydeden Tamgacı, “Bu yüzden sürdürülebilir ulaşım adına Trambüs sistemi yapmaya karar verdik. Başkanımızın talimatıyla, belediyenin teknik kadrosuyla birlikte incelemelere başladık. Ulaşım sistemleri hakkında raporlar hazırladık ve başkanımıza ilettik. Bu raporlarda Malatya'nın yıllara göre nüfus artış hızı da göz önünde tutularak, hiçbir zaman metro veya hafif raylı sitem ihtiyacı hasıl olmayacağına karar verdik. Bunun yerine en uygun alternatif olarak troleybüs sisteminin Malatya için uygun olduğuna karar verdik ve marka değeri olsun diye bunun adına Trambüs sistemi dedik. Sonuç olarak kentimizin coğrafik konumu ve fizik yapısı trambüs için en uygun sistemdir. İşte çalıştayını yaptığımız Treleybüs sistemi bu duyarlılıkla alınmış bir karar sonucudur” dedi.
Daha önce Ankara, İzmir ve İstanbul’un Troleybüs kullandığını, ancak elektrik kesintisi ve teknoloji zayıflığından dolayı vazgeçildiğini hatırlatan Tamgacı, “Ancak günümüze geldiğinde yeni nesil troleybüs sistemi kendini yenilemiş, geliştirmiş olarak karşımıza çıkmaktadır” şeklinde konuştu.
Aydın: Sadece Malatya’nın değil, Türkiye’nin projesidir
Ankara OSTİM Sanayisi Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Aydın ise yaptığı konuşmada ‘Uluslararası Troleybüs Sistemleri Çalıştayı’nın çok önemli bir Çalıştay olduğunu belirterek, yaşanan mutluluğu paylaşmak için Malatya’ya geldiklerini söyledi. Aydın, özetle; “Bu proje sadece bir Malatya projesi değil, Türkiye’nin projesidir. Türkiye’deki yerel yönetimlerimize bir örnek proje olduğuna inandığımız için buraya geldik. Türkiye’de raylı sistemler ve toplu taşıma araçlarının inanılmaz bir gelişme trendi var. Ve biz bunların hepsini yurt dışında sağlamak durumundayız. Bunun sonu olmadığını ve ülkemizin bunu hak etmediğini düşünüyoruz. Bunun kendi yerli imkanlarımızla yapılacağına inanıyoruz. Bunun yapılmaması için de hiçbir engel olmadığını biliyoruz. Bugün Malatya’da alkışladığımız bu projeyi görmüş olmaktan çok mutlu ve memnun olduk. Bunun sadece Malatya’nın ulaşım projesi olarak görmüyoruz. Türkiye’deki tüm yerel yönetimlerin örnek bir projesi olarak görüyoruz. Buraya yüreğini, imzasını koyanlara, teknik elemanlara ve Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Ahmet Çakır’a canı gönülden tüm Türk Sanayicileri adına ben teşekkürlerimi sunmak için bu kürsüye çıktım. Kendisine teşekkür ediyoruz. Kendilerine bir çığır açtıklarını söylemek istiyorum. Bu açılan çığır diğer belediyelerimize örnek olacaktır. İlk çığır açanlar, önde gidenler birtakım zorluklarla, sıkıntılarla karşılaşırlar ama daha sonra arkasından gelenlerin yapacakları dualar onlara yazılacaktır. Dolayısıyla büyük bir projeye imza attıkları için, tüm emeği geçenlere ve Sayın Büyükşehir Belediye başkanımıza altını çizerek canı gönülden çok teşekkür ediyorum. OSTİM sanayisi olarak, raylı sistemler kümesi olarak, Türk sanayisinin bir temsilcisi olarak canı gönülden teşekkür ediyorum. Bunun yaygınlaşacağına canı gönülden inanıyoruz. Diğer belediyelerimize de çok güzel örnek teşkil edecektir. Sadece Malatya’da kalmayacak, diğer şehirlerimize de yaygınlaşacaktır” dedi.
Kahveci: Kısa sürede İstanbul’da da hayata geçireceğiz
İstanbul Büyükşehir Belediyesi İETT Genel Müdürü Mümin Kahveci ise yaptığı konuşmada, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin kısa sürede Troleybüsü hayata geçireceklerini söyledi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 1950’li yıllarda troleybüs hizmeti vermeye başladığını ancak alternatif teknolojileri denemek adına yıllar sonra şebekeleriyle birlikte sistemden kaldırıldığını belirten Mümin Kahveci; “Ama tekrar 1990’lı yıllardan sonra bu sistemlere geri döndük. Sebebi de son derece mantıklı ve gerçekçi. Yaptığımız işin ve aynı zamanda Malatya’nın bu projeyi seçmesi hakikaten başarısını da bir anlamda göstermiş oluyor. Hem çevreci, hem de erişilebilir bir proje. Ayrıca yüzde yüz tasarımı yerli mühendislerle yapılmış. İşletmesi de profesyonel işletmeciler tarafından yapılan, aylardır da profesyonelce işletilen bir kuruluşla bir sistemle karşı karşıyayız. Biz de İstanbul’da benzer sistemleri hızla hayata geçiriyoruz. Bizim de 727 km gibi 2019 yılına kadar hayata geçireceğimiz raylı sistemlerimiz var. Ayrıca troleybüsü de İstanbul'da çok kısa sürede hayata geçireceğiz. Onun fizibilite çalışmalarını bitirdik. Önümüzdeki dönemde de bununla ilgili çalışmalara başlayacağız” şeklinde konuştu.
Daha sonra UITP Troleybüs Komitesi Başkanı Sergei Korolkov bir konuşma yaparak, Troleybüs hakkında bilgiler verdi.
Çakır: Trambüs’te %80’in üzerinde memnuniyet var
Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Çakır ise yaptığı konuşmada, Malatya ile ilgili özet bilgiler verdi. Çalıştaya yurt dışından ve Türkiye genelinden ulaşım konusunda yetkili kişilerin katıldığını ve bu vesile ile Malatya’nın tanıtımına da katkı sunulduğunu kaydeden Başkan Çakır, katılımcılara teşekkür etti.
Büyükşehir statüsü ile birlikte il genelinden sorumlu olan Büyükşehir Belediyesi’nin her alanda olduğu gibi ulaşım alanında da sorunların çözümü için çalıştığını kaydeden Başkan Çakır, “Şehirlerin bir bütün halinde gelişmesi büyükşehir olarak büyük bir fırsatı doğurmuş oldu. Merkezden sorumlu olduğumuz kadar kırsalın da sağlıklı bir çözüme kavuşturulması düşünülmesi gerekiyor. Ülkemizin bütün illerinin de aynı etki altında olduğu, kırsaldan kente göçün devam ettiği bir süreci yaşıyoruz. Son 20 yıldır kırsaldan kente aşırı bir göç var. Kentte yaşayan nüfus oranı yüzde 65-70'leri buldu. Bizler şehrin imar ve altyapısından olduğu kadar en önemli konulardan birisi olan ulaşımdan da sorumluyuz. Merkezdeki ulaşım genel ulaşımın bel kemiği durumunda. Dolayısıyla bu sistem üzerinde biz uzun yıllar çalıştık. Malatya ulaşımını hem ekonomik anlamda, hem de önümüzdeki yıllardaki nüfus kriterlerini göz önüne alarak, Malatya’ya en uygun ve en ekonomik ulaşım sisteminin hangisi olduğu noktasında çalışmalar yaptık. Netice itibariyle yapılan çalışmalar neticesinde ortaya çıkan sistemin troleybüs olduğuna arkadaşlarımızla birlikte karar verdik. Tabi yeni bir sistemin kurulması gerçekten inanılmaz bir muhalefet ve eleştiri konusu oluyor. Arkadaşlarımızla birlikte biz çok detaylı bir çalışma yaptık. Bu çalışmalar sırasında UITP deki arkadaşlarımız bize yardımcı oldular, öncülük ve rehberlik ettiler, onlara teşekkür ediyorum. Biz bunu çok detaylı bir şekilde araştırdık ve fizibilite raporlarını ortaya koyduk. Netice itibariyle geldiğimiz noktada fizibilite raporlarının çok daha ötesinde verimli olduğunu söyleyebiliriz. Şu anda araçlarımız çalışmaya başladı. Neticede belki hedeflemiş olduğumuz yatırımı henüz tamamlamadık. Şu anda birinci etapta dahi araç eksikliğimiz var. Araç takviyesi yapmamız gerekiyor. Tercih son derece yüksek. Yaptığımız anketlerde yüzde 80’in üzerinde memnuniyetlik var. Bu da bize güç ve moral verdi.
Elektrikli toplu taşıma araçlarının mutlaka teşvik edilmesi gerekiyor. Biz hiçbir teşvikten yararlanmadan bu sistemi oluşturduk. Ama geçmiş aylardaki giderinin tamamını ortaya koyduğumuzda gerçekten de kendisini amorti edebilecek, işletilebilir bir ulaşım sistemi olduğunu gördük. Trafik sıkışıklığı sürekli var olan, sürekli üzerinde çalışılması gereken, özellikle bizim gibi gelişmekte olan ülkeler, şehirler, halen kırsaldan göç alan şehirlerin daha aktif, dinamik ve hareketli olması gerekiyor.
Gelecekte farklı sistemler mutlaka düşünülebilecek, bu şehrimizin belediyenizin bütçesiyle de alakalı. Halkımızın tercihiyle de alakalı. Bizim amacımız şu an nüfusumuz merkezde 600 bin civarında. Hedef öyle olmalı ki biz günlük 500 bin yolcuyu toplu taşıma aracıyla taşıyalım. Özel araçların kullanımını en minimum seviyeye çekebilelim. Hedeflerimiz bu doğrultuda. Çalışmalarımız sürecek” dedi.
Konuşmaların sonunda UITP Troleybüs Komitesi Başkanı Sergei Korolkov Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Çakır’a plaket verdi.
Dünya’da Troleybüse Genel Bakış
Açış konuşmaların ardından Avusturya/Salzburg’dan Troleybüs Şirketi eski Genel Müdürü Gunter Mackinger, ‘Dünya’da Troleybüse Genel Bakış’ konulu bir konuşma yaptı. 20. Yüz yılın başlarından beri dünyada kullanılan troleybüs ve elektrikli araçlar hakkında geniş bilgiler veren Mackinger, Troleybüsün bir seçim yatırım değil, çocukların ve geleceğin yatırımı olduğunu söyledi.
3 Oturum yapıldı
‘Uluslararası Troleybüs Sistemleri Çalıştayı’nda 3 oturum yapıldı. Öğleden önce yapılan I. Oturumda ‘Mod seçimleri ve çeşitli teknoloji çözümlerini karşılaştırma’ konusunda yurt içi ve yurt dışından gelen katılımcılar sunumlarını yaparken, öğleden sonra ise ‘Yeni bir troleybüs sisteminin planlama, tasarım ve inşaatı’ ile ‘Türkiye şehirlerinde troleybüs çalışmaları’ konularında sunumlar yapıldı.
