Gündüzbey’de bulunan Keklicek HES’i besleyen ve Çat Barajı’ndan gelen suyu taşıyan kanalın patlaması sonucunda, yaklaşık 600 bin kişiye içme suyu sağlayan kaynağın toplandığı ve dağıtımının yapıldığı Malatya Kaptaj Tesisleri'ndeki temiz içme suyunu kirleten su baskınının, ihmaller zincirinin eseri olduğu ortaya çıktı.
Başta Devlet Su İşleri 92. Şube Müdürlüğü, Malatya Büyükşehir Belediyesi, Malatya Valiliği ve Derme Sulama Birliği'nin Malatya'nın en stratejik mekanı olarak son derece hassasiyetle korumak zorunda olduğu Malatya Kaptaj Tesisleri'nin, karşı karşıya kaldığı risk ve tehlikelerin merkezinde yer alması, adı geçen kurumların bu alandaki görevlerini ihmal ettiği ve savsakladığı anlamına geliyor.
Kanallar yapıldığı günden bu yana çok az bakım gördü
Malatya'nın içme suyunu büyük bir tehlike ile karşı karşıya bırakan su baskınına neden olan kanal patlamasındaki ihmaller zincirinin ilk halkasını, Çat Barajındaki sulama suyunu Derme ve Çerkezyazısı sulama kanallarına ulaştıran kanalların yapıldığı günden bu yana, çok az bakım ve onarımdan geçirilmiş olması oluşturuyor.
Söz konusu kanalların, bakım ve onarımdan geçmemesinden daha vahim durumun ise kanalların yapılması sırasında kanal mühendisliği gereklerinin yerine getirilmemesi, hatta kanallar için gereken temellerin bile bulunmaması olarak gösteriliyor.
Kanallarda mühendislik bilgisinin kullanılmamasının ve temelden yoksun olmasının, kanalları, su baskınları karşısında korumasız bıraktığı vurgulanıyor.
"Kanallarda yıllardan bu yana sızıntı vardı" iddiası
Malatya'nın büyük bir facia ile karşı karşıya kalması riskini barındıran su baskınına neden olan ihmaller zincirinin bir başka halkasını, kanallardaki sızıntıların yıllardan bu yana tespit edilmesine karşın, herhangi bir önlem alınmaması teşkil ediyor.
Kanallardaki sızıntının en az üç yildir var olduğu, yetkili ve sorumlu kurumların sızıntıyı net biçimde tespit ettiği, ancak sızıntıları durduracak onarım ya da yeni inşa çalışmalarının yapılmadığı belirtildi.
Kanalların ızgara temizliği yapılmıyor
HES Santralini besleyen kanalın ızgara temizliğinin yapılmadığı ve oluşan basınçla zaten temeli olmayan sulama kanalı duvarlarını devirdiği, burada birinci ihmalin ızgaraları temizleyemeyen HES şirketinde, ikinci ihmalin ise sorumsuzluğu denetlemeyen DSİ’de olduğu ileri sürülüyor.
Elektrikli kapaklar açılmadı, motorlar sökülmedi
Sel baskını sonrasında ikinci bir skandalın ise, kanal tahliyesini sağlayacak mekanizmanın adeta devre dışı kalmış olması ile yaşandığı öğrenildi.
Sel baskının fark edilmesinin ardından Çat Barajı’ndan gelen suyun kanaldan tahliyesi için en yakın tahliye noktasına gidildiğinde elektrikli olması gereken kapakların açılamadığı, motorlarının söküldüğü ve kapakların olmaması gereken bir şekilde kaynak yapıldığı görüldü. Normalde kapaktaki elektrik kumandası ile kapak açılarak kanaldaki su tahliye edilebilecekti. Motorları sökülerek kapakların kaynak edilmiş olması nedeniyle su kanaldan tahliye edilemedi.
Adli ve idari soruşturma başlatıldı
Sel baskınındaki ihmal iddialarının yaşanan su baskını ve yapılan şikayetler sonrasında, Cumhuriyet Savcılığınca adli soruşturma başlatıldığı, idari soruşturmanın ise Malatya Valiliği tarafından başlatıldığı öğrenildi.
Güler HAZAR, malatyahaber.com