Kriptolarda Türkiye Pazarlığı

WikiLeaks belgelerinde Türkiye’nin reddettiği AB’ye imtiyazlı ortaklık önerisinin nasıl şekillendiği de ortaya çıktı. Eski Fransa Cumhurbaşkanı Chirac döneminde Almanya Başbakanı Merkel ile 8 müzakere başlığının bloke edilmesi konuşuldu. Sarkozy döneminde ise Türkiye’ye 4 başlığın kapatılması önerisi getirildi.

TÜRKİYE’nin AB müzakere sürecine sınırlandırılma getirilmesiyle ilgili ilk belge, 12 Aralık 2006 tarihli.
Kripto, Avrupa’dan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Dan Fried ile dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac’ın Diplomatik Danışmanı Maurice Gourdault-Montagne arasındaki görüşmeyi içeriyor. Bu mesajda bir “Türkiye-AB” bölümü var. Burada yapılan açıklamada, Chirac’la Almanya Başbakanı Angela Merkel’in, Türkiye’nin tam üyelik müzakereleri sürecinde 8 maddeyi bloke etme konusunda anlaşmaya vardığı, ama bunun dışındaki maddelerde blokaj yapmama kararı aldığı belirtiliyor.

ABD’den ‘Tren kazası’ sorusu
Fried’in Gourdault-Montagne’a “Türkiye ile AB arasında bir tren kazasından kaçınmak için nasıl bir plan yapıyorsunuz?” sorusunu yöneltmesi üzerine Fransız diplomat, Fransa’nın Türkiye’yi desteklediğini ancak Türkiye’nin AB’nin kurallarına göre oynaması ve taahhütlerini yerine getirmesi gerektiğini söylüyor.

Sarkozy’nin önerisi
Paris kaynaklı 26 Haziran 2007 tarihli “Gizli” kodlu belgede ise ABD Dışişleri Müsteşarı William Burns’le Fransa Dışişleri Bakanlığı Siyasi Direktörü Gerard Arnaud görüşmesinin detayları yer alıyor.

Görüşmede Burns PKK’nın o dönemde açıkladığı eylemsizlik kararı ve Irak’taki sınır ötesi operasyon değerlendirmeleriyle ilgili bilgi verirken, Arnaud, Sarkozy ve Cumhurbaşkanlığı Dış Politika danışmanı Jean-David Levitte’in Türkiye’yle olan tansiyonu düşürmek için bir teklif hazırladığını söyledi. Türkiye için “imtiyazlı ortaklık” seçeneğinin ilk kez dile getirildiği bu teklife göre Fransa müktesebatın 35 başlığından 31’i hem Türkiye’ye hem üye ülkelere, geri kalan dört başlık ise sadece üyelere uygulanacaktı.

Sarkozy ‘fino’ olamaz
Fransa seçimleri öncesi Nicolas Sarkozy ve Segolene Royale’in dış politika yaklaşımlarını karşılaştıran bir raporda ise Sarkozy’nin ABD’nin “finosu” yaklaşımı gütmeyeceğinin en önemli örneği olarak Washington’ın desteğine karşın Türkiye’nin AB üyeliğine muhalefet edeceğini söylemesi verildi.

Bilgi notu
AB ile Türkiye’nin üyelik süreciyle ilgili 35 başlık bulunuyor. Bunların 13’ü açıldı, biri tamamlandı. 18 başlık ise Türkiye, limanlarını Rumlara açmadığı, Fransa ve Kıbrıs Rum Kesimi’nin itirazları nedeniyle kapalı.