Milli Mücadele'nin bağımsızlık ateşinin yakıldığı, Kurtuluş Savaşı'nın yol haritasının belirlendiği ve 22 Haziran 1919'da açıklanan Amasya Genelgesi'nin üzerinden 101 yıl geçti.
Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 1918 yılında imzalanmasının ardından Anadolu, düşman tarafından işgal edilmeye başlandı.
19 Mayıs 1919'da 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun'a atanan Gazi Mustafa Kemal Atatürk, milletin bağımsızlığının tehlikede olduğunu görüp kurtuluş mücadelesini başlatmaya karar verdi.
Amasya'ya gelmeden önce Havza'ya geçip bir süre hazırlık yaparak toplumun önde gelenleriyle iletişime geçen Mustafa Kemal, Amasya Müftüsü Hacı Tevfik Efendi'ye bir telgraf göndererek Amasya'ya gelmek istediğini bildirdi.
Hacı Tevfik Efendi, Mustafa Kemal'in telgrafına, "Amasya halkı vatan, din ve devlet yolunda mücadele edenleri bağrına basmakla müftehir olacaktır." şeklinde cevap verdi.
Amasya'da vatandaşlar ve şehrin önde gelenleri tarafından coşkuyla karşılanan Mustafa Kemal, Müftü Hacı Tevfik Efendi'nin, "Beldemize hoş geldiğiniz Paşa. Bütün Amasya emrinizdedir. Gazanız mübarek olsun." sözleriyle daha da moral buldu.
Ardından Saraydüzü Kışlası'nda 20. Kolordu Komutanı Ali Fuat Paşa ve "Hamidiye kahramanı" olarak tanınan eski Bahriye Nazırı Hüseyin Rauf Bey, 3. Kolordu Komutanı Refet Bey, Kurmay Yarbay Arif Bey, eski İzmit Sancak Beyi İbrahim Süreyya Bey, Yüzbaşı Osman Nuri, Tufan Bey, Yedek Teğmen Recep Zühtü, Efganlı, Teğmen Abdurrahman, Maliye Müfettişi Arif Bey, Erzurum 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa, Yıldırım Kıtası Müfettişi Mersinli Cemal Paşa, Edirne'de 1. Kolordu Komutanı Cafer Tayyar Bey'in de telgraf vasıtasıyla katıldığı genelge görüşmeleri, 21 Haziran'da başladı.
Ertesi sabaha kadar devam eden görüşmelerin ardından bütün dünyaya, vatanın bütünlüğünün ve milletin istiklalinin amaçlandığı yüksek sesle duyuruldu.
"Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." cümlesi, alınan bütün kararların özeti ve bağımsızlığa giden yolun başlangıcını oluşturdu.
"Amasya Tamimi ile Milli Mücadele'nin stratejisi belirlendi"
Amasya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Songül Keçeci Kurt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 1918 yılında imzalanmasının ardından İngilizler, Fransızlar ve Yunanların işgalinin başladığını belirterek, "Amasya Tamimi, tarihimizde çok önemli bir yere sahip. Özellikle Kurtuluş Savaşı'nın amacının, gerekçesinin, yönteminin belirlenmesi, sonrasında izlenecek yol haritasının çıkarılması adına öneme sahip." dedi.
Bu dönemde İzmir'in işgalinin çok büyük üzüntüye sebep olmakla birlikte aynı tarihlerde Mustafa Kemal Atatürk'ün Anadolu'ya geçerek mücadele başlatmasının kaderin bir cilvesi sayılabileceğine dikkati çeken Kurt, şöyle devam etti:
"Amasya'da halkın Mustafa Kemal'e inancı, Milli Mücadele'de ikinci aşamaya geçmek için önemli bir adım oldu. Atatürk'ün Amasya'ya gelmeden önce hazırlık sürecinin yaşandığını biliyoruz. Buradaki çeşitli şahıslarla iletişim halinde bulunuyor Atatürk. Özellikle Amasya Müftüsü Mehmet Tevfik Efendi'ye telgraf göndererek, Amasya'ya geleceğini bildiriyor ve halkın durumunu öğrenmek istiyor. İşte bu bir aylık süre içinde yaşanan gelişmeler, halkın Milli Mücadele'ye ilgisi, sadakati ve buna yönelik duyacakları inançla daha da kuvvetleniyor. 12 Haziran'da Amasya'ya gelmesiyle Mustafa Kemal, halkın inancının ne kadar yüksek olduğunu bizzat kendisi de görüyor."
Kurt, Amasya Tamimi ile dünyaya güçlü bir mesaj verildiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Amasya Tamimi son derece önemli. Burada millet iradesine vurgu yapılıyor. Artık İstanbul'daki hükümetin görevini yapamadığı, milletin kaderinde rol alamayacağı herkes tarafından anlaşılıyor. Dolayısıyla millet artık kendi kaderini kendisi belirleyecek bir noktada bulunuyor. Bu genelge vasıtasıyla hem milli kuvvetleri etkin hale getirmek hem de milletin iradesini güçlü kılmak adına çok önemli kararlar alınıyor.
Bir diğer önemli nokta da padişahın üzerine düşen görevlerini yerine getiremediğini ilan etmek. Bu da o dönem içinde son derece önemli bir husus. Çünkü devlet başkanının görevini yapmadığını ifade ediyorsunuz ve bunun altına birçok insan imza atıyor. Aynı zamanda Müftü Abdurrahman Kamil Efendi bu minvalde vaaz veriyor insanlara. Bu vaazın da insanlar üzerinde büyük etkisi var. O dönemde padişahın aynı zamanda halife kimliği var. Padişahtan artık yardım gelmeyeceğini halka kabul ettirmek, belki de Amasya'nın en önemli başarısı. Milli Mücadele'nin planının, rotasının, stratejisinin belirlendiği çok önemli bir olay Amasya Tamimi."
ADD MALATYA ŞUBESİ'NDEN AÇIKLAMA..
Öte yandan Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Malatya Şube Başkanı Yunus Millioğulları, Amasya Tamimi'nin yıldönümü dolayısıyla şu açıklamayı yaptı:
"Gazi TBMM’nin açılışının 100. yılında,ulusal egemenliğimizin, demokratik Cumhuriyetimizin kuruluş rotası olan Amasya Genelgesi, bu gün de yol göstericimizdir.
Ülkemiz, 101 yıl sonra siyasi iktidarın yanlış politikaları nedeniyle ne yazık ki aynı yere dönmüştür:
-Bugün de “Vatanın bütünlüğü milletin bağımsızlığı tehlikededir.”
-Bugün de hükûmet aldığı sorumluluğun gereğini yerine getirememektedir.
-Ve bizce bugün de “Milletin bağımsızlığını, yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.”
-Amasya Genelgesi, mücadelemizin esası ve dayanağıdır. Mücadelemizin amacını, gerekçesini ve yöntemini belirtmektedir. Bunları anlamayan siyasi iktidar,yaşananları unutmuş görünmekte, her nedense (!) ülkemizi yıkıma götüren Osmanlı hayranlığı ile hareket etmektedir…
-Sevr yanlıları, Türkiye Cumhuriyeti’nin tapusu Lozan’a tereddütsüz saldırmaktadır.
-“Lazistan, Kürdistan, Rum Ortodoks Ekümenikliği” nden söz edenler ortalıkta dolaşmaktadır. BOP ve GOP projelerinin taşeronları sinsice çalışmaktadır.
-Cumhuriyet Devrimi ile kazandığımız çağdaş değerler birer birer yok edilmektedir.
-Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ismini silmeye çalışanlar, uydurma tarih yazanlar şimdi de Atatürk’ün yol arkadaşlarını hedef almaktadır.
-Cumhuriyet Devrimi’nin değerli ismi Mustafa Necati’nin kendi evine verilen ismi kaldırıp, bir Cumhuriyet düşmanının adını oraya uygun görmektedir…
Atatürkçü Düşünce Derneği; Büyük Önderimizin Amasya’da söylediği “…bu acıklı durum karşısında hemen bir örgüt kurmak ve yurdun her yanında çalışmalar yapmak, haklarımızı korumak zorunludur.” sözlerini görev kabul edenlerce kurulmuştur.Bu sorumlulukla çalışmaktadır.
Devrimi başlatmak üzere yayınladığı Amasya Genelgesi’nin 101. yıldönümünde Büyük Atatürk’ü saygı ve sarsılmaz bağlılıkla takip etmekteyiz…
Büyük Türk Milleti!
- Egemenlik , milletimizindir. Bu sistem değişecektir.
-Parlamenter ve çoğulcu demokratik yönetim temel hedefimizdir.
-Gazi Meclis’e itibarını ve yetkilerini iade etmek önceliğimizdir.
-Güçler ayrılığı ilkesini mutlaka yaşama geçireceğiz.
-Saltanata ve hilafete özlem duyanlara izin vermeyeceğiz.
-Cumhuriyet Devrimi ortak paydasında tüm Cumhuriyetçi güçlerin birlikteliğini sağlayacağız.
-Bölücülere, PKK, YPG, FETÖ’cülere, din tüccarlarına, iş birlikçi siyasilere fırsat vermeden mücadelemizi sürdüreceğiz…
Söz veriyoruz…"
Amasya, AA- Bülten
