'Lale'yi Bitiren 'Gül'

Kırgızistan’da ‘Lale’ devrimiyle işbaşına gelen Devlet Başkanı Bakiyev’in halk darbesiyle kaçmak zorunda kalmasının ardından geçici hükümetin başına Moskova’ya yakın eski Dışişleri Bakanı Roza (Gül) Utunbayeva geçti. Yıllarca Marksizm üzerine dersler veren Utunbayeva’nın ilk icraatı, halkın ayaklanmasına neden olan elektrik ve doğalgaz zamlarını geri almak oldu. Özelleştirilen Kırgıztelekom ile enerji şirketleri de kamulaştırılıyor.

KIRGIZİSTAN’da ‘Lale’ devrimiyle iktidara gelen yönetimi deviren muhalif koalisyonun, parlamentoyu feshettikten sonra ilk icraatı halk isyanına yol açtığı belirtilen elektrik ve doğalgaza yapılan zamları geri almak oldu. Özelleştirilen Kırgıztelekom ile elektrik dağıtım şirketlerinin geri alındığını belirten geçici Maliye Bakanı Temir Sariyev, elektrik ve ısınmaya yapılan zamların iptal edildiğini, özelleştirilen tüm şirketlerin de kamulaştırılacağını açıkladı. Geçici hükümetin başı eski Dışişleri Bakanı Roza (Gül) Utunbayeva, ayrıca 5 bankanın faaliyetinin bir hafta süreyle durdurulduğunu, tüm banka hesaplarının gözden geçirileceğini ve yurt dışına paranın kaçırılmasının engellenmesi için önlem aldıklarını ifade etti. Ordunun tamamında, ülkenin ise hemen hemen tamamında denetimin ele geçirildiğini belirten Utunbayeva, Oş ve Celalabad kentlerinde de kontrolu sağlamak için çaba gösterdiklerini söyledi. Çatışmalarda 75 kişinin öldüğü, 1000’i aşkın kişinin de yaralandığı belirtiliyor.

Bakiyev Celalabad’da
Halk isyanıyla devrilen Başkan Kurmanbek Bakiyev’in nerede bulunduğuna dair çelişkili bilgiler geliyor. Olayların patlak vermesiyle Oş kentine kaçan Bakiyev’in, güneydeki Celalabad kentine geçtiği ve Özbek nüfusun ağırlıklı olduğu bu bölgede taraftar toplayıp, karşı cephe oluşturarak mücadeleye hazırlandığı da haber veriliyor. Nitekim, Bakiyev’in istifa etmeyeceğine dair açıklamalar yapıldı. Utunbayeva ise konuyla ilgili şu iddiada bulundu: “Aldığımız istihbarata göre Bakiyev şu an Celalabad’da. Geçici yönetimin asayiş ve güvenliğinden sorumlu yardımcımız İsmail İsakov ordu, sınır muhafızları ve istihbarat birimlerindeki tüm generallere konuşarak, Bakiyev’e destek vermeyecekleri güvencesi aldı. Bakiyev, 24 saat içinde istifa etmezse vatan haini suçundan aranan adam ilan edilebilir.”

Halktan çaldılar
Muhalefet, Bakiyev’e karşı öfkesini dile getiriyor. Okul müdürü olduğunu söyleyen Nurali Baymatoviç, “Bakiyev iktidarı halktan çaldı, şimdi de halk iktidarı aldı” diye konuştu. Bakiyev’in yağmalanan evindeki radyatörleri söken Baymatoviç, radyatörleri okullara takacaklarını söyledi. Bakiyev’in eşinin mücevherlerle çekilmiş bir resmini kalabalığa gösteren bir gösterici, “Halk zor geçinirken, bakın Bakiyevler nasıl yaşıyormuş, şu elmaslara bir bakın” diye bağırdı. Devlet Başkanlığı Sarayı yağmalanmaya devam ediliyor.

Devrimci Lady Roza
ROZA Utunbayeva, 23 Ağustos 1950’de Bişkek’te dünyaya geldi. 1972’de, Moskova Üniversitesi’nin felsefe bölümünü bitirdi. Yıllarca Kırgızistan Devlet Üniversitesi’nde Marksizm materyalizmi dersleri veren Utunbayeva, 1986’da Komünist Parti üyesi olarak, SSCB Kırgız Cumhuriyeti hükümeti Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı görevine getirildi. 1989-1991 arasında SSCB’nin UNESCO temsilciliğini yaptı. SSCB’nin parçalanmasından sonra, 1992’de bağımsızlığını kazanan ülkesinin Dışişleri bakanı oldu. Kırgızistan eski Başkanı Askar Akayev ile 12 yıl çalışan Utunbayeva, 2004’te Ata Yurt muhalif hareketini kurdu. 3 yıl önce muhalefete geçen Utunbayeva, Kırgızistan Sosyal Demokrat Partisi lideri oldu.

Odasında zafer pozu
GEÇİCİ yönetimin kurulmasından sonra ‘hızını alamayan’ göstericiler, dün ülkenin güneyine kaçtığı tahmin edilen Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev’in hükümet binasındaki kabine odasına girerek silahlarıyla “hatıra pozu” verdi. Şiddet olayları Bişkek’teki meclis binasına da sıçradı. Göstericiler meclise girerek masaları, sandalyeleri dağıttı.

İstifa etmem ama müzakereye varım
REUTERS ajansına konuşan devrik lider Kurmanbek Bakiyev, istifa etmeyeceğini ama muhalefet liderleriyle görüşmek istediğini söyledi. Bakiyev ayrıca bu işte Rusya’nın parmağının olduğuna inanmak istemediğini dile getirdi.

Sokakta gösteri
BAŞKENT Bişkek, önceki güne oranla daha sakindi. Kırgızlar, hükümet binasının önünde yakılan araçların üzerine çıkarak gösterilerine devam ettiler. Göstericiler yağmaları engellemek için kol kola girip set oluşturdular. Bişkek’te alışveriş merkezini yağmalama girişiminde bulunan gruba ateş açıldı. Türk Büyükelçiliği’nin yakınında bulunan alışveriş merkezine girmeye çalışan grup, dükkan sahipleri ve özel güvenlik görevlilerinin ateş açması üzerine arka sokaklara kaçtı.

Hükümet önünde sevinç
HÜKÜMET binasının önünde toplanan protestocular, Kırgız bayrağı açıp sloganlar attılar. Bir kısmı da demir kapının ve parmaklıkların üzerinden atlayıp içeri girmeye çalıştı.

Türklerden ölü, yaralı yok
TÜRKİYE, Kırgızistan’da oluşturulan geçici yönetimi muhatap aldı. Türkiye’nin Bişkek Büyükelçisi Nejat Akçal, geçici yönetimin başına geçen Roza Utunbayeva’yı dün makamında ziyaret etti. Akçal bu ziyarette önceliği, olaylar sırasında yağmalanan Türk işyerlerinin korunmasına vererek, geçici yönetimden yoğun güvenlik önlemi istedi. Akçal, Bişkek’teki olaylarda ölen ve yaralananlar arasında Türk vatandaşının bulunmadığını söyleyerek, şöyle konuştu: “Gece Türk işyerlerine yönelik yağmalama olayları ciddi boyuta vardı. Bugün (dün) yağmalanan Türk işyerlerine giderek zararı kendim gördüm. Türklerin işlettiği Vefa ve Beta isimli iki iş merkezinde ciddi boyutta zarar var. Dükkanlarda hiç mal kalmamış. Banka ATM’lerinde de hasar var. Kırgızistan’da yaklaşık 6 bin vatandaşımız yaşıyor. Vatandaşlarımız arasında ölen veya yaralanan yok. Sürekli bilgi topluyoruz ve vatandaşlarımızla irtibat kuruyoruz. Kendilerine sokağa çıkmamalarını söylüyoruz. Geçici yönetim her şeye hakim olduktan sonra Türklerin uğradığı zararın karşılanması için girişimlerimizi yapacağız.”

Rusya’nın rolü oldu
İKTİDARI devirip kendi hükümetini kurduğunu ilan eden muhalefet liderlerinden Ömürbek Tekebayev, hükümetin devrilmesinde Rusya’nın katkısı olduğunu ileri sürdü. Reuters’a açıklama yapan Tekebayev, “Rusya, Bakiyev’in devrilmesinde kendi rolünü oynadı” dedi. Tekebayev ayrıca ülkedeki ABD askeri üssünün süresinin kısaltılabileceğini söyledi. Öte yandan adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir Rus yetkili, Kırgızistan Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev’in bu ülkedeki ABD üssünü kapatma sözünü yerine getirmediğini ve Moskova yönetiminin yeni Kırgız liderlerinden bunu yapmalarını isteyeceğini söyledi.

ABD yönetimi tanımıyor
ABD Dışişleri Bakanlığı, Amerikalı bir diplomatın dün Kırgızistan’daki geçici hükümetin Başbakanı Rosa Otunbayeva ile görüştüğünü ve sükunet çağrısında bulunduğunu bildirdi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Philip Corwley yaptığı açıklamada, “muhalefet lideri” olarak nitelediği Otunbayeva’yı ülkenin yöneticisi olarak tanımadıklarını bildirdi. Kırgızistan’ın devrik Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev, ordu ve polis güçlerinin, muhalefet tarafından kurulan geçici hükümetin kontrolüne geçtiğini kabul etti.