Şiro'ya HES İzni

Malatya Mahalli Çevre Kurulu, Vali başkanlığında yaptığı olağanüstü toplantıda, Pütürge'de Şiro Çayı üzerine yaptırılacak olan Hidro Elektrik Santralı'na (HES) izin verdi.

Kurulun "oy birliği" ile aldığı belirtilen kararı şöyle açıklandı:

" İlimiz Mahalli Çevre Kurulu olağanüstü toplanarak aşağıdaki konuyu karara bağlamıştır.

“MALATYA’DA YAPILACAK HİDROELEKTRİK SANTRALLERİNDE MANSABA BIRAKILACAK SU MİKTARININ BELİRLENMESİ” ile ilgili olarak Malatya Valiliği Mahalli Çevre Kurulu 03.03.2010 tarih ve 2010/04 sayılı kararıyla;

İlimizde yapılmış, yapılmakta ve yapılacak olan Hidroelektrik Santrallerinde(HES), dere yatağının su alma yeri mansabında doğal hayatın idamesini sağlamak(Dere yatağına bırakılması gereken minimum su miktarı) üzere dere yatağına bırakılacak suyun miktar ve zamanlaması aşağıda belirtilen şekilde olacaktır.

1- Mansaptan can suyu olarak bırakılması gereken minimum su miktarı, teessüs etmiş sular, mutasavver su hakları ve kadim su hakları hariç olmak üzere Yağışlı Dönemde(Yağışlı dönem Kasım-Nisan ayları arasını kapsar) HES Projesinin yapıldığı/yapılacağı yerdeki akarsuyun son 10(on) yıllık akımın ortalama debisinin(m³/s) (oniki(12) aylık akım verilerinin ortalamasının) %30’u, Kurak Dönemde(Kurak dönem Mayıs-Ekim ayları arasını kapsar) ise HES Projesinin yapılacağı yerdeki akarsuyun son 10(on) yıllık ortalama debisinin(m³/s) (oniki(12) aylık akım verilerinin ortalamasının) %40’ının bırakılmasına,

2- Yağışlı Dönemde HES Projesinin yapıldığı/yapılacağı yerdeki akarsuda son 10(on) yıllık ortalama debinin(m³/s) (oniki(12) aylık akım verilerinin ortalamasının) %30’undan, Kurak Dönemde ise son 10(on) yıllık ortalama debinin(m³/s) (oniki(12) aylık akım verilerinin ortalamasının) %a bırakılmasına,

3- Doğal hayatın devamı için mansaba bırakılacak su miktarının otomatik ölçümleri için iki adet Elektronik Limnograf (AGİ) cihazı Devlet Su İşleri tarafından belirlenecek( HES öncesi ve Mansaba) yerlere tesis, teçhizat ve yapım bedeli ilgili şirket tarafından karşılanmak ve yapılmak suretiyle kurulma40’ından daha az akım olması halinde suyun tamamının doğal hayatın devamı için mansab sına,

4- Elektronik Limnograf (AGİ) cihazlarında günübirlik akım kayıtlarının tutulması ve işletme aşamasında sürekli olarak Malatya İl Çevre ve Orman Müdürlüğüne ve DSİ 92. Şube Müdürlüğüne Modem bağlantılı (on-line) veri aktarımı ilgili şirket tarafından sağlanmasına,

5- Doğal hayatın devamı için mansaba bırakılacak su miktarı hususunda, yapımı biten ve yapımı devam eden HES proje sahipleri bu durumu Noter Taahhütnamesi ile taahhüt etmesine,

6- ÇED, Proje Tanıtım Dosyası hazırlayan veya hazırlayacak olanların ise bu durumu ilgili raporda taahhüt etmesine,

7- Ayrıca HES faaliyetinde bulunacak faaliyet sahipleri bu durumu 26/06/2003 tarih ve 25150 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Elektrik Piyasasında Üretim Faaliyetinde Bulunmak Üzere Su Kullanım Hakkı Anlaşması İmzalanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ek–1 de yer alan sözleşmenin 4.Maddesinin İkinci fıkrasında (18/08/2009 – 27323 S.R.G. Yön/7.mad) belirtmesi ve taahhüt etmesi gerekmektedir. Su Kullanım Hakkı Anlaşması bu karar doğrultusunda taraflarca imza altına alınmasına, hususlarını belirlemişti.

Hal böyle iken; “Deniz Enerji Elektrik Üretim, Pazarlama, Danışmanlık, San. ve Tic. Ltd. Şirketi; Malatya İli, Pütürge İlçesi Şiroçayı üzerinde kurmayı planladıkları “ Tepehen Regülatörü ve HES Projesi “ ile ilgili olarak İnönü Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Hidrobiyolog Yrd. Doç.Dr. Didem GÖKÇE OĞUZKURT ve İnönü Üniversitesi Su Ürünleri Meslek Yüksek Okulu Müdürü Su Ürünleri Mühendisi Öğr. Gör. Hasan YAZLAK’a “Tepehan Hidroelektrik Santrali İçin Kullanılacak Su Miktarının ve Yatağa Bırakılacak Olan Ekolojik Suyun Belirlenmesi” için bir araştırma yaptırmışlardır.

Yapılan araştırma sonucunda hazırlanan değerlendirme raporunda; Hidroelektrik Santrali ile Regülatör arasında bulunan yaklaşık 6600 metre uzunluğundaki çay üzerinde endemik türler ve biyolojik çeşitliliğin devamlılığını oluşturacak canlı organizmaların bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca ilgili araştırma raporunda Şiro Çayını besleyen kaynakların ( Kündüre Deresi, Geliçöl Deresi, Teke Deresi, Omgıran Deresi, Belavi Deresi, Parah Deresi, Mezra Deresi, Ramazan Deresi, Koçan Deresi, Amas Deresi ve Küçük Çay) var olması nedeniyle regülatör sonrası alanda ciddi su sıkıntısının yaşanmayacağı belirtilmektedir.

Yapılan bu araştırma sonucuna istinaden; Deniz Enerji Elektrik Üretim, Pazarlama, Danışmanlık San. ve Tic. Ltd. Şirketinin Malatya İli, Pütürge İlçesi Şiroçayı üzerinde kurmayı planladığı “ Tepehen Regülatörü ve HES Projesi “ ile ilgili olarak;

1- 03.03.2010 tarih ve 2010/04 sayılı Mahalli Çevre Kurulu Kararının 1’nci ve 2’nci maddelerinin söz konusu Deniz Enerji Elektrik Üretim, Pazarlama, Danışmanlık San. ve Tic. Ltd. Şirketinin yapacağı “ Tepehen Regülatörü ve HES Projesi “ için geçerli olmadığı kanaatine,

2- Adı geçen HES Projesi için; mansaptan can suyu olarak bırakılması gereken minimum su miktarı, teessüs etmiş sular, mutasavver su hakları ve kadim su hakları hariç olmak üzere HES Projesinin yapılacağı yerdeki akarsuyun son 10 (on) yıllık akımın ortalama debisinin (m³/s) en az %10’unun bırakılmasına,

3- HES Projesinin yapılacağı yerdeki akarsuda son 10 (on) yıllık ortalama debinin (m³/s) %10’undan daha az akım olması halinde suyun tamamının doğal hayatın devamı için mansaba bırakılmasına,

4- Mahalli Çevre Kurulunun 03.03.2010 tarih ve 2010/04 sayılı kararının 3,4,5,6, ve 7’nci maddelerinin ise geçerliliğinin aynen devam etmesine,"

FOTO: Google Arşiv