SULTANSUYU YIKIMI VE KONTROL MÜHENDİSİNİN DÖVÜLMESİYLE İLGİLİ TİGEM'DEN AÇIKLAMA.. Sultansuyu Tarım İşletmesi (Harası)'nin 80 yıllık binalarının 'deprem hasarlı' olduğu iddiasıyla yıkılması, yeni bina ihalesi ve yeni bina inşaatı sırasında Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) görevlisi olan kontrol mühendisinin, inşaatın usulüne uygun yapılmadığı yolundaki ikazları üzerine müteahhitin elemanları tarafından dövülmesi olayı ile ilgili olarak, TİGEM Genel Müdürlüğü'nden bir açıklama geldi. Açıklamada, Sultansuyu Harası ile ilgili gündeme getirilen konulara aylar sonra yanıt verilirken, kontrol mühendisinin dövülmesi olayına da değinildi ve bu olayın ardından, şantiye şefi ve olaya karışan işçilerin değiştirilmesinin sağlandığı, sonraki hukuki sürece de müdahil olunacağı belirtildi.
TİGEM'DEN AÇIKLAMA..
TİGEM'in konuya ilişkin yazılı açıklaması şöyle:
"İnternet sitenizde (malatyahaber.com) 26.08.2021 tarihinde yayımlanan "Mühendisi dövülen Bakanlık ve TİGEM Sessiz!" başlıklı haberde Kurumumuzla ilgili çeşitli iddialara yer verilmiş olup, konuya ilişkin düzeltme ve cevaplarımız aşağıda yer almaktadır;
"Öncelikle Sultansuyu Tarım İşletmesi Müdürlüğü'ndeki tarihi binaların 'düzmece deprem hasarlı raporuyla' yıktırıldığı iddiası doğru değildir. 24.01.2020 tarihinde Elazığ İli Sivrice İlçesinde meydana gelen 6.8 ve 04.08.2020 tarihinde Malatya İli Pütürge İlçesinde meydana gelen 5.2 büyüklüğündeki depremlerin İşletmemizde şiddetli bir şekilde hissedilmesi, 3-4 büyüklüğündeki artçı/öncü olarak değerlendirilebilecek depremlerin gerçekleşmeye devam etmesi, ülkemizin önde gelen deprem uzmanlarının Malatya fayının 7.4 şiddetinde deprem yaratabileceği yönündeki beyanları ile birlikte 1930’lu yıllardan itibaren peyderpey inşa edilen, çoğunlukla kerpiç ve demirsiz beton gibi tekniğine uygun olmayan yapı malzemelerinin kullanıldığı hizmet evleri, idare binası ve misafirhane binasında, yaşanması muhtemel şiddetli bir deprem sonucunda can kayıplarının önüne geçilebilmesi amacıyla, bilimsel inceleme ve analiz yaptırılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Deprem performans analizleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na akredite bir mühendislik firmasına yaptırılmıştır. Yaptırılan işlem gözlemleme yoluyla yapılan basit bir hasar tespiti değil, zemin etüdü, mevcut durum çizimleri, beton karot alımları, röntgen yoluyla demir donatı tespitleri, yapılan deneyler sonucunda elde edilen verilere göre mevcut statik durumun projelendirilip hesaplanması ve yorumlanmasına dayalı yapı performans analizidir. Yapılan analiz ve tespitler 18.03.2018 tarih ve 30364 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği”nin ekindeki “Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar” dâhilinde yapılan bilimsel çalışmalardır. Sultansuyu Tarım İşletmesi Müdürlüğü’nde deprem performans analizleri yaptırılan binaların bir kısmı kerpiç ve demirsiz beton gibi tekniğe uygun olmayan malzemelerle yapılmış, kalan kısımlar ise 40 yıl önceki yapı tekniğine göre yapılmış olup, güncel deprem kriterlerini karşılamamaktadır. Ayrıca iddia edilenin aksine bahse konu yapıların hiçbirinin tarihsel ya da kültürel bir özelliği bulunmamaktadır. Malatya Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalarda sanat ve mimari özellikleri açısından binaların tarihi bir nitelik taşımadığı raporlanmıştır. Bununla birlikte Sivas Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu tarafından İşletmemizde yapılan incelemelerde, bahse konu idare binası, hizmet tahsisli konutlar ve sosyal tesisin herhangi bir tarihi veya kültürel niteliği bulunmadığından, tescile haiz olmadığına ilişkin karar alınmıştır. Ayrıca analiz sonuçları; Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümünden danışmanlık hizmeti alınarak tetkik ettirilmiş olup, hazırlanan raporda da "Yapıların yaşı, yıpranması ve yığma yapı güçlendirmesinin zorlukları göz önünde bulundurularak bu yapıların yıkılarak yeniden yapılması daha doğru bir yaklaşım olacaktır." denilmektedir. Yine aynı raporlar Malatya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından da incelenmiş, yapıların riskli olduğu teyit edilmiştir. İşletmenin birinci derece deprem bölgesinde yer alması, 1937-1985 yılları aralığında inşa edilen idare binası, sosyal tesis ve 34 hizmet konutun, Deprem Performans Analizlerine İlişkin Sonuç Raporlarına göre göçme düzeyinde olması ve kullanım açısından risk teşkil etmesi sonucu can ve mal kaybına sebebiyet verilmemesi adına Yönetim Kurulu Kararı ile söz konusu binaların yıkılmasına ve ihtiyaç duyulan yeni binaların yapılmasına karar verilmiştir.
Haberde ihale süreciyle ilgili yer alan iddialar da doğru olmayıp İdare Binası, Hizmet Tahsisli Konutlar, Isı Merkezi ve Altyapı işleri için 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 19.maddesine göre Açık İhale Usulü ihaleye çıkılmış, sınır değer hesaplanarak sınır değerin üzerindeki en ekonomik teklifi veren firma ile sözleşme imzalanmıştır.
Haberde yer alan iddiaların aksine personelimiz ile müteahhit firma işçileri arasında cereyan eden elem olay üzerine Genel Müdürlüğümüz tarafından müteahhit firmaya derhal yazılı ikazlarda bulunularak olaya karışan işçilerin ve şantiye şefinin değiştirilmesi sağlanmıştır. Ayrıca olaya ilişkin soruşturma süreci Genel Müdürlüğümüzce takip edilmekte olup kovuşturma süreci başladığında söz konusu davalara müdahil olunacaktır."
NELER OLMUŞTU?
Sultansuyu Harası’nda, 24 Ocak 2020 depreminden 10 ay sonra aldırılan ‘deprem hasarlı’ raporuyla, 80 yıllık binalar, TİGEM’in o dönemki genel müdürü, şimdiki Bakan Yardımcısı Ayşe Ayşin Işıkgece ve haranın yerel yöneticilerinin özel çabasıyla yıktırılmıştı. Haranın özelleştirilmesine yönelik, ‘bölüp- parçalama’ projesinin bir parçası olarak gerçekleştirildiği öne sürülen süreçte, haranın bazı tesisleri de ihaleyle kiraya verilerek ‘özelleştirilmişti’.
Yıktırılan binaların yerine yapılacak inşaatlar için yine tartışmalı bir ihale süreci yaşanmış, ihale süreci kamuoyuna yansıtılmayan iş, açıklama yapılmadığı için önce 12 milyon TL olduğu öne sürülen sonra da 18 milyon TL olduğu öğrenilen bedelle, Ankara’da gerçekleştirilen ihaleyle Malatya’da birçok kamu kurumu inşaatı için ‘davetiye’ yoluyla tercih edilen, Işıngece ve diğer bir bakan yardımcısı gibi Elazığlı olan Abdulvahap Yılmaz’ın müteahhitlik firmasına verilmişti.
Söz konusu müteahhit, harada inşaata başladıktan bir süre sonra, 6 Ağustos 2021 günü, TİGEM tarafından inşaat kontrolu için Kırşehir’den Malatya’ya gönderilen Mühendis M.B., inşaatın teknik ve standartlara göre yapılmadığı, özellikle kalıp ve demir kullanımı konusunda uyarıda bulunması üzerine, müteahhit firmanın inşaat çalışanları tarafından saldırıya uğrayarak, işçilerin, inşaatta kullandıkları malzemelerle feci şekilde dövülmüştü. Mühendisin şikayetçi olması üzerine, saldırıya karışan 6 firma işçisi hakkında Jandarma tarafından işlem yapılmış, konu Akçadağ Adliyesi’ne intikal etmişti. Ayrıca, inşaatta güvenliğin sağlanması için korucu görevlendirilmişti.
Kontrol mühendisinin saldırıya uğrayarak dövülmesi karşısında, bakanlık ve TİGEM’in yanı sıra, Malatya’daki mühendis odaları ve tartışmalı deprem raporu üzerine vazife ve yetkinliği olmamasına rağmen ‘acele haraya gidip, cep telefonu ışığıyla kolonda inceleme yaparak, binaların düzmece raporda iddia edildiği gibi sağlam olmadığını açıklamakla görevlendirildiği anlaşılan’ Mimarlar Odası Başkanı Yunus Emre Fidanel ve başında olduğu kuruluştan herhangi bir ses çıkmaması eleştiri konusu olmuştu.
malatyahaber.com
ARŞİV FOTO: Üstteki fotoğrafta, 'Deprem hasarlı' oldukları iddiasıyla eski binaların yıkımı. Alttaki fotoğrafta Sultansuyu Harası'nın yıktırılan idare binasının (ön plandaki) bulunduğu genel görüntü..
