Sivas’ta son günlerde Malatya Şeker Fabrikası’nın Sivas’a taşınacağına dair kamuoyu oluşturulmaya çalışıldığı ortaya çıktı. Ancak, ortaya atılan iddia ve ifadelerin gerçekleşme ihtimali ise çok zayıf görünüyor. Sivas’ta temeli 1991 yılında atıldıktan sonra inşaatı tamamlanamayan Sivas Şeker Fabrikası ise hizmete alınmadan arazisi 2003 yılında Özelleştirme Yüksek Kurulu’nca satışa sunulmuştu.
SİVAS’TA GÜNDEM OLDU!..
Sivas’ta yayın yapan “Sivas İrade” adlı yerel gazetede yer alan “Malatya Şeker Fabrikası Sivas’a mı Taşınacak?” başlıklı haberde; Sivas Ziraat Odası Başkanı Hacı Çetindağ’ın, “Malatya’daki Şeker Fabrikası ise yüzde 90 oranında hammadde yani şeker pancarı ihtiyacını Sivas’tan karşılıyor. Ancak fabrika üretim yapamaz duruma gelmiş. Fabrikanın özelleştirilme durumu var. Biz Sayın bakanımızla (İsmet Yılmaz), milletvekillerimizle görüşmeler yaptık. Kendilerinin de bu konuda bir kamuoyu oluşturulması yönünde talepleri oldu ve şeker fabrikasının Sivas’a taşınması için gereken girişimlerin yapılacağını söylediler. İnşallah bu gerçekleşir” şeklinde konuştuğu iddia ediliyor. Çetindağ’ın konuşmasında, “Malatya Şeker Fabrikası'nın üretim yapamaz duruma geldiği ve kapanma durumu bulunduğunu da” ileri sürdüğü aktarılıyor.
“ÜRETİM YAPAMIYOR” DENEN FABRİKA 35 BİN TON ŞEKER ÜRETTİ
Konuyla ilgili olarak Malatya Şeker Fabrikası yöneticilerinden alınan bilgiye göre; Malatya Şeker Fabrikası’nın sadece Sivas’tan değil, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Elazığ, Gaziantep gibi komşu illerden de şeker pancarı aldığı, Sivas’ın Kangal ve Ulaş bölgesinde alınan şeker pancarı miktarının yüzde 90 oranında değil, yüzde 30 ile yüzde 40 arasında değiştiğini ifade ettiler. Malatya Şeker Fabrikası’nın pancar alım sahasındaki bölgelerdeki 2016 yılı sezonunda alacağı pancarın ise 525 bin ton olarak hedeflendiği öğrenildi. Malatya bölgesinde de 2016 yılı sezonu içinde önemli bir alanda pancar ekimi yapıldığı belirtildi.
Malatya Şeker Fabrikası’nın 2015 yılı sezonunda 327 bin ton pancar almış ve 282 bin tonunu işleyerek son yılların en büyük rakamı olan 35 bin ton şeker üretimini gerçekleştirmişti. 2016 yılı sezonunda ise 525 bin ton pancar alınarak yaklaşık 40-45 bin ton şeker üretimi hedefleniyor.
SİVAS KENDİ FABRİKASINI SATTI
Bu arada, yerel gündemini Malatya Şeker Fabrikası üzerine kuran Sivas'ta, ortaya atılan iddialar ile Şeker Fabrikası konusunda yaşamış oldukları süreç ise bir biriyle çelişiyor. 1991 yılında Sivas Şeker Fabrikası adı altında yaklaşık 600 bin metrekarelik alanda kurulan tesis faaliyete geçirilmeden 2003 yılında arazisi Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile satışa çıkartılmıştı. Buna göre; o dönem yapımından vazgeçilen Sivas Şeker Fabrikası'na ait 589 dekar arazi, 14 Kasım 2003 tarih ve 2003/78 sayılı Özelleştirme Yüksek Kararı ile özelleştirme programına alınmış ve Sümer Holding A.Ş.’ye devredilmişti.
TBMM TUTUNAKLARINDA SİVAS’IN FABRİKASI
Dönemin Sanayi ve Ticaret Bakanı Mehmet Dönen’in dönemin Sivas Milletvekili Musa Demirci’nin soru önergesine verdiği 12 Aralık 1994 tarihli cevapta, “Sivas Şeker Fabrikası'nın temeli 1991 yılında atılmış olup, yatırım verilen ödeneklere paralel olarak sürdürülmektedir. Bugüne kadar fabrika arazisi satın alınmış ve projeleri tamamlanmıştır. Kasım 1994 sonu itibariyle (1994 yılı fiyatlarıyla) 107 milyar TL. harcama yapılan fabrikanın en önemli ekipmanı olan Turbogeneratör Grubu yurt dışından getirilerek merkez ambarına konulmuştur. Fabrika arazisinden geçtiği anlaşılan Nato Akaryakıt Boru Hattı arazi dışına çıkarılmıştır. 1995 yılı ödeneği henüz belli olmayan Sivas Şeker Fabrikası; yeterli ödenek ve finansman sağlandığı takdirde, programda öngörülen sürede tamamlanabilecekti” ifadelerini kaydediyor.
SAHİP ÇIKMAMIŞLAR, İNŞAATI DURDURULMUŞ
Yine dönemin Sanayi ve Ticaret Bakanı Mehmet Dönen’in zamanın Sivas Milletvekili Abdullatif Şener’in soru önergesine verdiği 7 Kasım 1994 tarihli cevapta ise şu ifadeler kaydediliyor:
“Sivas Şeker Fabrikası 1989 yılında etüt-proje işleri kapsamına, 1990 yılında ise yatırım programı kapsamına alınmış, 8.10.1991 tarihinde temeli atılmıştır. Bugüne kadar; Fabrikanın kurulacağı arazinin zemin etütleri İTÜ İnşaat Fakültesine yaptırılmış ve arazi satın alınmış, fabrika Turbogeneratör grubu yurt dışından getirilerek merkez ambarına konulmuş, 1993 yılı fiyatlarıyla 7.1 milyar TL. keşif bedelli bir kısım inşaat işlerinin ihalesi yapılmıştır. Ancak 1994/14 sayılı Başbakanlık genelgesi ile faaliyet durdurulmuştur. Fabrika arazisinden geçtiği, altyapı çalışmaları esnasında ortaya çıkan NATO akaryakıt boru hattının arazi dışına çıkarılması hususunda Milli Savunma Bakanlığı ile bir protokol imzalanmıştır. Fabrikanın proje tutarı (1994 yılı fiyatlarıyla) 2.100.000 milyon TL.’dır.”
ÇALIŞMAYAN FABRİKANIN MÜDÜRÜ BİLE VARMIŞ!..
Öte yandan, Malatya Şeker Fabrikası için gündem oluşturulmaya çalışan Sivas'ta, inşaatı bitirilmediği için arazileri satışa sunulan Sivas Şeker Fabrikası’nda o dönem fabrika müdürü dahil 13 personelin görev yaptığı ve bu personelin daha sonra emekli olduğu iddiaları da Sivas Şeker Fabrikası ile ilgili hikayelerde dile getiriliyor.
Burhan KARADUMAN, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com