Bakanlar Kurulu, Nişasta Bazlı Şeker (NBŞ)* üretimi için 250 bin ton olarak belirlenen kotayı yüzde 30 oranında artırdı. Bakanlar Kurulu’nun kararı, Türkiye’nin seçimlere kilitlendiği süreçte, 4 Haziran tarihli Resmi Gazetede yayınlanıp yürürlüğe girerken, şekerli içeceklerden çikolataya hamur tatlılarından pek çok şekerleme ürünlerinde kullanılan Nişasta Bazlı Şeker ürünlerine yönelik kotanın arttırılması, seçim öncesi pancar üreticisine vurulan darbe olarak nitelendiriliyor.
Bakanlar Kurulu’nun söz konusu kararını Yeni Malatya Gazetesi’ne değerlendiren Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Malatya Şube Başkanı Fevzi Çiçek, nişasta bazlı şeker üretimine tanınan bu ayrıcalığın Türkiye ekonomisi ve tarımı açısından büyük önem taşıyan pancar ve şeker üretimini olumsuz etkileyeceğini belirterek “Melas ve küspe üretimi ile hayvancılık ve yem girdisi başta olmak üzere birçok konuda stratejik bir ürün olan şeker pancarından üretilen şekerin yerine glikoz ve fruktoz şurubunu koymak isteyenle, var güçleriyle çalışıyorlar. Mevcut kanunda bile Avrupa Birliği ortalamalarının çok üzerinde üretim kotası verilen NBŞ’lerin kotasının daha da artırılması, pancar şekeri sanayi ve pancar üreticilerini olumsuz yönde etkileyecektir. Ülkemizde pancar çiftçisinden esirgenen kaynaklar, çokuluslu yabancı sanayi tekellerine aktarılacaktır” dedi.
“Amaç, Şeker Fabrikalarının özelleştirilmesi”
Türkiye’nin bir zamanlar şeker pancarı üretiminde dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer aldığını, 1998 yılında 22 milyon ton şeker pancarı üretilirken 2014 yılına gelindiğinde bu rakamın 17 milyon tona düştüğünü belirten ZMO Şube Başkanı Fevzi Çiçek, çiftçi sayısının da 450 binden 130 binlere gerilediğini hatırlatarak şunları söyledi: “Burada amaç şeker fabrikalarının özelleştirilmesidir. Şeker pancarında son 10-12 yıl içerisinde yaşanan 2.5 milyon tonluk üretim daralmasının hayvancılığa yansıması, 6,5 milyon ton yaş pancar küspesi, 900 bin ton melasın da kullanılmaması şeklinde olmuştur. Nişasta bazlı şeker kota oranlarının ülkemizde Avrupa Birliği ülkelerine oranla 3 kat daha fazla uygulanmasının sadece et üretimine olumsuz yansıması ise yaklaşık 250 bin tondur.”
“Şeker açığı ithalatla kapatılacak”
Bir yandan şeker pancarı üretimine kotalar getirilmesi diğer yandan çiftçinin üretimini sürdürememesi sonucu ortaya çıkacak şeker açığının, tıp dünyasının insansan sağlığına zararlı dediği nişasta bazlı şekerlerin dışarıdan ithal edilmesiyle kapatılacağını kaydeden Fevzi Çiçek, “Bu süreçte ucuz üretim yaptığı bahanesiyle nişasta kökenli şekerlere tanınan ayrıcalıklar sürdürülecek, ayrıca sanayide kullanılan şekerler tamamen mısırdan elde edilen şekerlere dayandırılacaktır. Bu mısırların çoğunun GDO’lu olduğu belirtiliyor. Ülkemizde pancar üreticisinden esirgenen kaynaklar ABD ve Arjantinli mısır üreticilerine, çok uluslu sanayi tekellerine aktarılacaktır” ifadelerini kullandı.
“NBŞ’lerin kota artırımına son verilmeli”
Tıp çevrelerinin, nişasta bazlı şekerlerin insan sağlığı üzerinde ciddi tehditler oluşturduğunu söylediğini hatırlatan Çiçek, Avrupa ülkelerinde kişi başına 1 kg tatlandırıcı düşerken Türkiye’de bu miktarın 4 kg’ı da geçtiğini kaydetti. Avrupa tarımının lokomotifi konumunda olan Fransa, İngiltere ve Hollanda’nın ise nişasta bazlı şekeri üretmediğini söyleyen Çiçek açıklamasını şöyle tamamladı: “Türkiye’de NBŞ kotalarının sürekli artırılmasına son verilmeli ve Avrupa Birliği kota seviyelerine uygun olarak yeniden düzenleme yapılmalıdır. Şeker üretim maliyetlerini düşürmek için şeker pancarı tarımı desteklenmelidir. Kamuya ait şeker fabrikalarının özelleştirilmesinden vazgeçilmelidir.”
____________
* Mısırdan elde edilen şekerdir. Büyük bir oranı vücutta fruktoza dönüşür. Fruktoz çok masum olmayan bir şeker cinsi. Çünkü insülin direncini tetikleyerek aşırı şişmanlığa yol açabiliyor. Mısırdan yüksek fruktoz içerikli mısır şurubu yapımına 1970’lerde başlandı. 1980’lerde yılda 3 milyon ton olan üretim, günümüzde 20-30 milyon tonun üzerine çıktı Nişasta glikoz moleküllerinden oluşan birleşik bir şeker. Mısır şurubu, mısır nişastasının kimyasal işlemden geçirilmesiyle elde ediliyor. Nişasta parçalanarak glikoza, ardından glikoz fruktoza dönüştürülüyor. Bazı ürün paketlerinde mısır şurubuna “nişasta bazlı sıvı şeker” adı veriliyor; kısaca “NBSŞ” dendiği de oluyor. ABD’de HFCS olarak isimlendiriliyor.Mısır şurubu, şeker pancarından elde edilen şekerden daha tatlı ama daha ucuz ve taşınması daha kolay. Bu da gıda üreticileri için daha düşük maliyet ve daha yüksek kâr anlamına geliyor. Mısır şurubunun içinde yüzde 90’lara varan fruktoz (meyve şekeri) bulunur. Şeker pancarından elde edilen sakkaroz (çay şekeri) yarı yarıya fruktoz ve glikoz içerir. Sakkaroz: 100 birim, glikoz 74 birim, fruktoz 173 birim tatlılığa sahiptir.
