Güler HAZAR, HABER- YORUM.. İnönü Stadı ve Atatürk Spor Salonu'nun da bulunduğu il merkezindeki spor komplekslerinin, 'Millet Bahçesi' yapımı gerekçesiyle, projesi olmadan ve ihalesi dahi yapılmadan alelacele yıktırılmasından sonra hazırlanan 'acele' proje doğrultusunda bu alanda yapılmakta olan çalışmalar hayret ve merakla izleniyor. Millet Bahçesi adı kapsamında yeşil bir alan düzenlemesi yapılmasından çok, beton zeminli yeni dinlenme- oturma alanı oluşturulduğu eleştirilerine yol açtı ve birçok kişiye "Şehrin hafızasındaki en önemli mekânlar olan İnönü Stadı ve Atatürk Spor Salonu’nu bunun için mi yıktınız?" dedirtti.
Bahçe kavramının çağrıştırdığı ve tanımladığı yeşil mekân - ekolojik alan düzenlemesi açısından değerlendirildiğinde, bahçe ya da rekreasyon alanından çok betonla temellendirilmiş bir zemin üzerinden yükselen ve yapay çevresel düzenlemeleri andıran Millet Bahçesi’nin, şu ana kadar ki görüntüsü, bahçeden çok ticari alanlara zemin hazırlayan bir izlenim yaratıyor.
Malatya halkının sportif - kültürel etkinliklere katılımının ortak mekânlarını oluşturan İnönü Stadı, Atatürk Spor Salonu ve Osman Çağlı Kapalı Yüzme Havuzu gibi üç kamusal mekânın yıkılarak, bunların yerine, beton ağırlıklı bir “çevre” düzenlemesinin yapılması, projenin, Malatya halkına nefes aldırmayı amaçlayan mekânsal düzenlemeden çok, müteahhitlik ve ticari amaçları önceleyen bir arka plana sahip olduğunu gösteriyor.
Kişi başına düşen beton miktarı, yeşil miktarından çok daha fazla olabilir
Bu durum, Malatya Millet Bahçesi’nde kişi başına düşen yeşil alan miktarının, kişi başına düşen beton alandan çok daha az olacağı anlamına geliyor.
Google Maps görüntülerine göre, Malatya kent merkezinin zaten çok nadir yeşil alanlarından birini oluşturan İnönü (Hürriyet) Parkı – Atatürk Kız Lisesi – ŞKÖ Endüstri Meslek Lisesi – İnönü Stadı ve DSİ Müdürlüğü’nün yerleştiği kuşağın, “Yeşil Kuşak Projesi” adı altında betonlaştırılmasının bir adımını oluşturan İnönü Stadı – Atatürk Spor Salonu ve Osman Çağlı Kapalı Yüzme Havuzu’nun yıkılarak Millet Bahçesi Projesi, sadece Malatya’da uygulanmıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim vaadlerinden biri olan Millet Bahçeleri Türkiye genelinde hayata geçiriliyor.
Ancak Malatya’daki Millet Bahçesi’ni ülke genelindeki diğer Millet Bahçeleri’nden ayıran önemli bir özelliği var: Ülke genelindeki Millet Bahçeleri, çoğunlukla, o kentin kazanımları olan mekân ve tesisler yıkılmadan, boş alanlara yapıldı. Malatya’da ise durum tersine çevrildi; Malatya’nın hafıza mekânları olan ve çok uzun yıllar daha hizmet verebilme nitelik ve kapasitesine sahip çok önemli üç tesis ve mekân yok edilerek yapıldı. Yani üç işlevsel, sportif ve kültürel mekân yıkıldı, yerine beton ticaretini önceleyen yapay çevre düzenlemeleri içeren yeni bir mekân yapılıyor.
İnönü Stadı, acele ve kutlama niteliğinde bir “törenle” yıktırılmıştı
İnönü Stadı ve Atatürk Spor Salonu’nun hızla yıkılması ve yıkımlar için şaşalı bir tören düzenlenmesi, bu yıkımların ardındaki ideolojik ve siyasi amaç ve hınçları da deşifre ediyor.
Malatya'nın spor, kültür ve sosyal yaşamında çok önemli yeri olan, yüzbinlerce Malatyalı'nın hafızasında ve anılarında yer tutan, kentin hafızasıyla ilgili önemli tesisler olarak nitelendirilen İnönü Stadı, Atatürk Spor Salonu ve Osman Çağlı Kapalı Yüzme Havuzu'nun da bulunduğu Uçbağlar Mahallesi'ndeki 43 bin metrekarelik alan 'Millet Parkı' yapılması düşüncesi ortaya atıldıktan sonra, Ahmet Çakır'ın milletvekili adayı olmak üzere istifasının ardından Yeşilyurt Belediye Başkanı iken Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevine getirilen Hacı Uğur Polat yönetimi tarafından, çok hızlı bir yıkım sürecine girişilmişti.
Hacı Uğur Polat'ın büyükşehir belediye başkan adaylığında 'devre dışı' bırakılmasının da, Polat ve çevresine verdiği hınçla, yıkım ve enkaz ihaleleri düzenlenmiş, birçok kişinin talip olduğu ihalede, bu tesisler sadece stadın 4 ışıklandırma kulesinin maliyet fiyatına yıkıcılara verilmişti.
O dönem AKP'nin Büyükşehir Belediye Başkan adayı yapılan Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan’ın kendi ifadesine göre, stadın en azından kapalı tribününün yıkılmaması yolunda talepte bulunmuştu. MHP Malatya Milletvekili Mehmet Fendoğlu da stadın yıkılmasından önce, oynanan son ve sembolik maç sonrasında yaptığı konuşmada, İnönü Stadı’nın yıkılmamasından yana olduğunu, ancak mutlaka yıkılacak ise de kapalı tribünün korunarak, yapılacak yeni çevresel düzenlemenin, kapalı tribünle bütünleşecek şekilde uygulanmasını istemişti.
Yenilerinin yapılması yüzlerce milyona mal olacak tesislerin yıkımının aceleye getirilmemesi, açık tribünlerinin yıkılmasıyla stat vasfını yitirecek olması nedeniyle zaten artık ‘İnönü Stadı’ denilemeyecek tesisteki kapalı tribününün yanı sıra o sırada kullanılmakta olan Atatürk Spor Salonu ve Osman Çağlı Kapalı Yüzme Havuzu’nun da korunarak Millet Bahçesi projesine dahil edilmesi yolunda yapılan uyarılara ve öneriler dikkate alınmamıştı.
Polat yönetimindeki belediye, yıkım işlemini hızla başlatmış ve hatta Türkiye’de bugüne kadar emsali olmayan bir şekilde, 4 Kasım 2018 günü yıkım için meşaleler yakılarak, balonlar uçurularak kutlamaya dönüştürülen bir tören düzenlemişti.
İddiaya göre, İnönü Stadı’nın yıkımı için gösterişli bir kutlama düzenlenmesi fikrinin sahibinin de Polat'ın göreve getirdiği, Gürkan'ın da halen görevde tuttuğu, Malatya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Cemal Nogay.
İnönü Stadı’nın yıkımına, açık tribünler yerine, Millet Bahçesi bütünlüğü içinde çok amaçlı alan olarak kullanılabileceği için muhafaza edilmesi gerektiği savunulan kapalı tribünden başlanmıştı. Bu tesislerin çok acele yıkılıp ortadan kaldırılması yolundaki özel çabanın ardında, o günlerde İsmet Paşa ile ilgili eleştirilerle estirilen rüzgârdan yararlanıp, hem ideolojisi hem de adaylığa yönelik siyasi çıkar sağlama hedefinin olduğu iddiaları yoğun bir şekilde konuşulurken, yıkım için tören düzenlenmesinin de bunun teyidi olduğu savunulmuştu.
malatyahaber.com, Polat’ın stadı özel törenle yıktırma çabasını, hedefinde Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucularından, eski Cumhurbaşkanı ve Başbakanlardan, 9 dönem Malatya milletvekili İsmet İnönü’nün adını taşımasından kaynaklandığı yolunda kamuoyunda konuşulan iddialara göndermeyle, “Hacı Beg Tarih Yazıyor! ‘İnönü’ İçin Yıkım Töreni” başlığıyla verirken, İstanbul Üniversitesi eski rektörü hemşehrimiz Prof. Dr. Mesut Parlak da, Sözcü Gazetesi’ndeki köşesinde, yıkımı ve düzenlenen töreni ağır bir şekilde eleştirmişti.
Prof. Dr. Parlak yazısında, bazı çevrelerin ‘olmadığını’ iddia ettiği İstiklâl Savaşı’nda, düşmanı denize döken ordumuzun Garp Cephesi Kumandanı İsmet Paşa’nın adını taşıyan bir tesis için yıkım töreni düzenleyen ve katılanlara, “Düşmanı denize döktünüz de onun için mi kutlama yapıyorsunuz?!” sorusunu yöneltmişti.
Projede, yeşili bol görünüyor ama
Söz konusu alandaki tesisler yıkıldıktan sonra bir proje hazırlanmış, maket görsellerinde 'yeşilliği bol' gösterilen ve maliyeti 30,8 milyon TL olarak öngörülen projenin uygulanması işi ihalesi 4 Eylül 2019'da yapılmış, 20,8 milyon TL teklif veren Enam İnşaat- İzbay İnşaat Ltd. Şti. ortaklığı ihaleyi kazanmış ve daha sonra çalışmalara başlanmıştı.
Malatya Millet Bahçesi’nin ihalesine ait idari şartnamede, yapılacak işin içeriği, “Konvansiyonel kalıp sistemiyle yapılacak olan 6.772,48 m² inşaat alanına sahip millet kıraathanesi, otopark ve su deposu inşaatı ile 42.926,83 m² Millet Bahçesi genel altyapı işleri ve rekreasyon alanları yapımı işi” olarak belirtilmişti.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Mayıs ayı sonunda Malatya ziyareti sırasında yaptığı açıklamada, tam adıyla, “Malatya Millet Bahçesi ile Millet Bahçesine Ait Sosyal Donatılar İnşaatları ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşi”ne ait ihale kapsamındaki işlerin Ekim ayında tamamlanacağını, Kasım ayında ise halkın hizmetine sunulacağını açıklamıştı.
Bakan Murat Kurum, Millet Bahçesi’nin 43 bin m² alana yerleşeceğini ve Malatya’nın yaşam alanı olarak tarif edilecek bir kimliğe kavuşacağını belirterek, “ İnşallah 10. ayda bu millet bahçesini tamamlayacağız, 11'inci ayda vatandaşımızın hizmetine açmış olacağız. Millet bahçemizin içerisinde millet kıraathanemiz, bisiklet yollarımız, göletimiz, etrafında oturabileceğimiz, nefes alabileceğimiz yürüyüş yollarımız, otopark alanlarımız var. Şehrin merkezindeki otopark ihtiyacını karşılayacak 200 araçlık bir kapalı otoparkımız mevcut. Bu çerçevede inşallah çalışmalarımızı hızlı bir şekilde yürütüyoruz. Bu da kentin dönüşümü anlamında önemli bir adım” şeklinde konuşmuştu.
Geçtiğimiz günlerde deprem konutlarıyla ilgili inceleme yapmak üzere Malatya'ya bir kez daha gelen Bakan Murat Kurum, 'Millet Bahçesi' alanında da incelemeler yapmış, “Bulunduğumuz alan 43 bin metrekarelik, şehrin merkezinde, yaşam alanı diyebileceğimiz önemli bir lokasyon. İnşallah 10’uncu ayda bu millet bahçesini tamamlayacağız, 11’inci ayda vatandaşımızın hizmetine açmış olacağız. Millet bahçemizin içerisinde millet kıraathanemiz, bisiklet yollarımız, göletimiz, etrafında oturabileceğimiz, nefes alabileceğimiz yürüyüş yollarımız, otopark alanlarımız var. Şehrin merkezindeki otopark ihtiyacını karşılayacak 200 araçlık bir kapalı otoparkımız mevcut. Bu çerçevede inşallah çalışmalarımızı hızlı bir şekilde yürütüyoruz. Bu da kentin dönüşümü anlamında önemli bir adım.” diye konuşmuştu.
Yeşil Zeminli Alan Gitti, Çoğu Beton, Bir “Millet Bahçesi” Ortaya Çıktı
Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan'ın, Battalgazi Belediye Başkanlığı döneminde, İnönü (Hürriyet) Parkını eski DSİ, bugünkü Battalgazi Belediye binası ile 'Yeşil Kuşak' adı altında birleştirme, bunun için aradaki Atatürk Kız Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi ile spor tesislerinin bir bölümünün yıkımını öngören projesi, daha çok betonlaşmayı öngörürken, “Yeşil Kuşak” ile birleştirileceği belirtilen 'Millet Bahçesi' projesinin son 3 aydaki genel görüntüleri, özellikle İnönü Stadı'nın bulunduğu alanda beton zemin yoğunluklu bir düzenleme yapıldığı gözleniyor.
Söz konusu alandaki inşaat çalışmalarını sürdüren şirket yetkililerinin, proje tamamlandıktan sonraki görüntüyle ilgili, iddialı konuşmalarına rağmen, belirtilen 'hizmete giriş' dönemine çok yaklaşıldığı bu günlerde, 'yeşil' bir alan olacağına ilişkin görüntülerin ortaya çıkmaması birçok kişiyi tedirgin ediyor ve burada da, Sümerpark örneğinde olduğu gibi kafe vs. gibi işletmeler oluşturularak kiraya verilecek bir gelir kapısı yaratılacağı endişesi yaşanıyor.
malatyahaber.com
ÖZEL FOTOĞRAFLAR: İnönü Stadı'nın yerindeki 'Millet Bahçesi' inşaatı.. (M. KAYAHAN)
ARŞİV FOTOĞRAFLAR: İnönü Stadı ve Atatürk Spor Salonu'nun bulunduğu kompleks, yıkım töreni ve yıkım..
