Deprem bölgesinde, Malatya'nın da dahil olduğu 4 il ve 2 ilçede 30 Kasım 2024'te sona eren mücbir sebep hali uygulamasının, yetki verilen Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 1 Aralık 2024'ten sonra kapsamı daraltıldıktan sonra 6 ay uzatılmasına ilişkin karar, tepki yarattı. CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, Mücbir sebep halinin 31 Mayıs’a kadar uzatılmasını eleştirerek “Süre yetersiz, sektör ve ciro ayrımı yanlış. Dağ fare doğurdu” derken, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu, bakanlığın kararının beklentilerini karşılamadığını söyledi. Yeminli Mali Müşavir ve malatyahaber.com Yazarı Mustafa Bahadır Altaş da, yapılan dar kapsamlı düzenlemenin yarattığı ayrımcılığın mükellefleri olumsuz etkileyeceğini ve beklentileri boşa çıkardığını bildirdi.
6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerden etkilenen Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya ile Gaziantep'in İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki bazı mükelleflere yönelik mücbir sebep hali uzatıldı. Bakan Şimşek bu konuda kendisine verilen yetkiyi kullanarak belirtilen illerde mücbir sebep halinin 31 Mayıs’a kadar uzatıldığı açıklayıp, Mücbir sebep halinin 2022 yılı toplam cirosu 2,5 milyon liranın altında kalan işletmeleri kapsayacağı belirtti.
"DAĞ FARE DOĞURDU.."
Konuyu daha önce TBMM Genel kurulunda, plan bütçe komisyonunda ve basın açıklamalarıyla sıklıkla gündeme getiren CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “Defalarca dile getirmemize rağmen AKP mücbir sebeple ilgili yine bildiğini okudu. Dağ fare doğurdu.” Dedi.
“6’şar aylık uzatmalarla yerle bir olmuş şehirlerin toparlanması, sorunların çözülmesini beklemek gerçekçi değil” diyen Ağbaba, “Uzun süreli ve tam toparlanma sağlanana kadar bu uzatmanın yapılması gerekiyor. Amaç nedir? Kendileri de çok iyi biliyor ki bu süreler yetersiz ve çözüm odaklı değil. İş dünyası, esnaflar, serbest muhasebeci- mali müşavirler ve konunun muhatabı olan tüm kesimlerin artık rahat bir nefes alması sağlanmalıdır.” dedi.
Ağbaba, “Uzatma yapılırken işletmeleri büyük-küçük, cirosu yüksek-düşük diye ayırmak beraberinde ciddi sorunlar getirecektir. Deprem küçük büyük ayrımı yapmadı ama AKP mücbir sebep konusunda işletmeler arasında ayrım yapıyor. Bakan açıklamasında; “Deprem yaralarını sarmak için bütçedeki tüm imkânlarımızı seferber ediyoruz” demiş.22 Yıldır deprem için vergi toplayıp, yandaşlarını palazlandıranlar, parayı deprem bölgesine harcarken tüm imkanları seferber ettiklerini söylüyorlar. Neyi seferber ettiklerini anlamak mümkün değil. Şehirler nasıl ayağa kalkacağını düşünürken insanların aklıyla dalga geçer gibi seferberlik ilan ettiklerini söylüyorlar.” ifadelerini kullandı.
"BEKLENTİMİZİ KARŞILAMIYOR"
6 aylık uzatma kararını değerlendiren Malatya Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu, “6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerden etkilenen Malatya, Adıyaman, Hatay ve Kahramanmaraş ile Gaziantep'in İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki mükelleflere yönelik uygulanan mücbir sebep hali 30 Kasım 2023 tarihinde sona ermişti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TBMM’nin kendisine verdiği yetkiyi kullanarak 2022 yılı sonu itibarıyla cirosu 2,5 milyon liranın altında olan firmaların mücbir sebep halinin 31 Mayıs'a kadar uzatılmasını kararlaştırdı” dedi.
Mücbir sebep süresinin tüm işletmeleri kapsayacak şekilde uzatılması konusunda ısrarcı olan Sadıkoğlu, “Sayın Bakanımıza teşekkür ediyoruz ancak açıklanan sürenin ve kapsamın beklentimizi karşılamadığını da vurgulamak istiyorum. Adeta şantiyeye dönmüş şehirlerimiz için 6 ay neyi çözebilir? Daha öncede birçok kez ifade ettiğim gibi, kısa süreli uzatmalar tedavi değil, pansuman niteliğindedir. Depremde gerek fiziki gerekse ekonomik olarak derin yaralar almış şehirlerimizin ayağa kalkabilmesi için pansumana değil yaralarını saracak uzun vadeli desteklere ihtiyacımız var. Üstelik bu uzatmadan az sayıda firmamız faydalanabilecektir. Şehirlerimiz toparlanıp, işyerlerimiz tamamen teslim edilinceye kadar mücbir sebep süresinin tüm işletmeleri kapsayacak şekilde uzatılması talebimizde ısrarcıyız” ifadelerine yer verdi.
Orta ve büyük ölçekli firmaların da depremden etkilendiğine vurgu yapan Sadıkoğlu, “2022 yılı sonu itibarıyla cirosu 2,5 milyon liranın üzerinde olan firmalar da depremden olumsuz etkilendi. Depremin etkisiyle bu firmalarımız ciddi personel kaybı yaşadı. Bu kayba bağlı olarak düşen ticaret ve üretim kapasitesi gerek firmalar için gerekse şehrimiz için ekonomik daralmalara sebep oldu. Kaldı ki mücbir sebep halinin uygulandığı il ve ilçelerdeki mali müşavirler bu durumu kaldırabilecek hazırlıkta değiller. Birçoğunun hala işlemlerini yürütebileceği ofisleri dahi yok. Küçük büyük ayrımı yapılmaksızın Malatya, Adıyaman, Hatay ve Kahramanmaraş ile Gaziantep'in İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde mücbir sebep hali tüm işletmeler için devam etmelidir” şeklinde konuştu.
"TÜM BEKLENTİLERİ BOŞA ÇIKARDI.."
Malatya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (SMMMO) eski başkanı, Yeminli Mali Müşavir, malatyahaber.com Yazarı Mustafa Bahadır Altaş da, mücbir sebep hali ile ilgili son kararın, tüm beklentileri boşa çıkardığını bildirdi.
Altaş şunları söyledi:
"6 şubat gününde yaşanan deprem sonrasında Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ilan edilen ve geride kalan zaman içinde dört kez uzatılan mücbir sebep hali 30 Kasım 2024 tarihinde sona ermişti. Mücbir sebep hali ile ilgili vergi usul kanunda yapılan yasal değişiklikle süre uzatımına 18 ay gibi bir kısıtlama getirilerek deprem bölgeside depremden en çok etkilenen iller olan Adıyaman Hatay Kahramanmaraş ve Malatya illeri için 30 kasım 2024 tarihinden geçerli olmak üzere 6'şar aylık süreler halinde toplam 1 yılı geçmeyecek şekilde Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmişti. Mücbir sebep hali süresinin bitiminden kırk gün sonra Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada bu illerde 2022 yılı Katma değer vergisi beyanı kümülatif toplamı 2,5 milyonun altında kalan vergi mükellefleri için mücbir sebep hali süresinin 31 Mayıs 2025 tarihine kadar uzatıldığı açıklanmıştır.
Yapilan açıklama deprem bölgesi için müjde değil adeta bir şok etkisi yaparak bu konudaki tüm beklentileri boşa çıkarmıştır. Çünkü deprem felaketi bölgedeki tüm vatandaşları olumsuz etkilemiştir. Bu şekilde vergi mükelleflerini kategorize etmek anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğu gibi adil bir yaklaşımda değildir.
Vergi mükellefi olmayan vatandaşlarda bu depremden olumsuz etkilenmiştir emlak vergisi başta olmak üzere tüm vergileri ayrım yapmaksızın kapsamalıdır. Ayrıca yeni süre uzatımı belki sayısal olarak belirli bir mükellefi kapsasada özellikle Malatya'nın yeniden ekonomik olarak ayağa kaldıracak büyük işletmelerin kapsam dışı kalıyor olması anlaşılır ve izah edilebilir bir durum değildir. Bu firmalar ne yazık bugünden itibaren ciddi bir vergi ve prim borcu ödemelerini yapmak durumda kalacaklar ve ödeme güçlüğü yaşayan firmalar cezalı duruma düşeceği gibi aylık yüzde 4,5 oranında gecikme zammı ile karşılaşacaklardır.
Bakanlık tarafın yapılan açıklamada birikmiş borç için 24 ay taksitlendirme ile ilgili yasada mevcut olan gerekli şartların sağlanması ile ilgili hiç bir düzenleme ve açıklama yapılmamıştır.
Hazine ve Maliye bakanlığınca mücbir sebep hali süresi uzatimi ile ilgili katma değer vergisi beyanı kümülatif toplamı 2,5 milyon TL. açıklaması deprem bölgesi için kapsamın daraltılması amaçlanmıştır. Bu şekilde bir kriter konulması teknik olarakta sakıncalıdır şöyleki 2022 yılında gayrı faal bir firma duran varlık satışı veya iade işlemleri nedeniyle KDV kümülatif toplamı nedeni ile kapsama dahil oluyor. Halbu ki bu tür belirlemelerde doğru olan net satış hasılatıdır.
Bugün birkez daha gördük ki geçtiğimiz aylarda vatandaşa müjde diye paylaşım yapan siyasiler o günden bugüne hiç bir çalışma yapmadıkları gibi bu konuda da çok yetersiz ve etkisizler. Malatya adına üzücü olan bir o kadarda düşündürücü olan durum budur."
malatyahaber.com
