Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu.
AK Parti ve MHP milletvekilleri ile BBP Genel Başkanı Mustafa Destici'nin imzasını taşıyan teklif, 4 maddeden oluşuyor.
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici maddeyle, ilgili kanunlara göre, teklifin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak.
Bu fıkra esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecek.
İlk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 10 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör iş yerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren, sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak.
Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler ile il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak.
Gerekçeden
Genel gerekçede, 8 Eylül 1999'dan önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında çalışmaya başlayanların, 9 Eylül 1999'dan sonra malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında çalışmaya başlamalarına rağmen sigortalılık başlangıç tarihini geriye götürmeye imkan tanıyan ilgili mevzuat hükümlerine göre yaptıkları borçlanmalar ile sigortalılık başlangıç tarihi 8 Eylül 1999 öncesi olacak şekilde geriye götürülenlerin mevcut mevzuattaki emekliliğe hak kazanma koşullarından yaş şartının kaldırılmasının amaçlandığı belirtildi.
Çalışma hayatının desteklenmesi için yaşlılık veya emekli aylığı alan kişilerin çalışma hayatına devam etmek istemeleri durumunda, bu kişilerin kayıtlı istihdamlarının teşvik edilmesinin sağlanması amacıyla sigorta prim teşviki verilmesinin, işçilerin emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde iş sözleşmelerinin zorunlu olarak feshini gerektiren hükümlerin yürürlükten kaldırılmasının, iş sözleşmesinin sürdürülmesi ya da sona erdirilmesi kararının sözleşmenin taraflarına bırakılmasının hedeflendiği vurgulandı.
AK Parti Grup Başkanvekili Akbaşoğlu teklifin detaylarını paylaştı
AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, Meclis'te düzenlediği basın toplantısında, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin detaylarını paylaştı.
EYT platformlarının, hem AK Parti hem de MHP'yi ziyaretlerinde yaş şartının ortadan kaldırılmasını talep ettiğini anımsatan Akbaşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, bu konunun çözülmesi talimatı çerçevesinde çalışmaların ortaya konulduğunu anlattı.
Akbaşoğlu, EYT'ye ilişkin kanun teklifine, cuma günü yapılan değerlendirmeler neticesinde son şeklinin verildiğini açıkladı.
Teklifin, Cumhur İttifakı'nın milletvekilleri tarafından imzalanarak TBMM Başkanlığına sunulduğunu aktaran Akbaşoğlu, teklifin 2023 yılı içerisinde 2 milyon 250 bin çalışanı doğrudan etkilediğini; yaklaşık 5 milyon çalışana dokunduğunu, onların durumlarına dönük bir düzenlemeyi içerdiğini söyledi.
Akbaşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, EYT platformlarına, teklife katkı veren ve destek verecek herkese teşekkür etti.
Tarihi bir günün yaşandığını dile getiren Akbaşoğlu, "Bir hayali gerçekleştiriyoruz. Yapılamaz denilen şeyleri bir bir hayata geçiriyoruz. Bu, sağlam bir iradenin istikrar ve güvenin büyük ve güçlü Türkiye vizyonunun, güçlü Türkiye'nin bir neticesidir." değerlendirmesinde bulundu.
"Sade, uygulanabilirliği basit, hakları genişletici düzenleme"
AK Parti Grup Başkanvekili Akbaşoğlu, teklifin içeriğine ilişkin şu bilgileri verdi:
"Teklifle 3 şeyi düzenliyoruz: 4 maddeden müteşekkil bir teklif; ikisi esasa ilişkin, biri yürürlüğe, birisi de yürütmeye ilişkin. Sunduğumuz teklif, EYT'ye has, yalın, sade, uygulanabilirliği basit ve en genel, en kapsamlı şekilde, hakları genişletici şekilde bir düzenlemeyi ihtiva ediyor.
Birinci düzenlememiz; yaşa takılma engelinin kaldırılması. Yürürlükteki mevzuata göre, prim gün sayısını ve çalışma süresini, sigortalılık süresini dolduran herkes kendi mevzuatı çerçevesinde yaşa takılmadan istisnasız emekli olabilme hakkına sahip. İster Bağkur'lu ister SSK'lı ister Emekli Sandığı hangi noktada olursa olsun, bu konuda emeklilikte yaşa takılma meselesi, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren artık tarihe kavuşmuş olacak. Kimler için; 8 Eylül 1999, bu tarih dahil olmak üzere, yani 9 Eylül 1999'dan önceye sigortalılık süresini mevcut mevzuata göre götürebilen her bir çalışanımız, artık yaş şartına bağlı olmaksızın emekli olabilecek.
İkinci olarak, çalışma hayatının desteklenmesi ve kayıt içerisinde bunun devam etmesi, üretimin, ihracatın, ekonominin büyümesi ve bu konuda bir sekteye uğranılmaması; işçimizin de işverenlerimizin de iş yerimizin de lehine sonuçlar doğurabilmesi amacıyla, bu konuda sosyal güvenlik destek primini getirmek suretiyle, iş yerlerine, emekliliği hak edip, emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 10 gün içerisinde tekrar işe başlamak durumunda olan bütün çalışanlarla ilgili yaklaşık 500 TL bir desteklemeyi Hazinemiz, devletimiz üstleniyor. Bu konuda yüzde 5 oranında bir destek primi söz konusu oluyor."
Ayrıca taşeron olarak bilinen ve kadrolu işçi statüsüne geçen yüzbinlerce kişiyle ilgili bir dokunuşta da bulunduklarını belirten Akbaşoğlu, "Teklifle, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin geçici 23. ve 24. maddesinde düzenlenen ve emekliliğe hak kazanıldığı takdirde bu çalışan işçi kardeşlerimizin zorunlu olarak iş akdinin feshine dönük düzenlemeyi kaldırıyoruz. Emekliliği hak eden, taşerondan işçi kadrosuna geçen bütün çalışanlarımız için ister emekli olabilme isterse kendi yerlerinde çalışabilme imkanlarını sağlıyoruz. Yüzbinlerce insanımızın da zorunlu emekliliğini bu kanun teklifi kapsamında ortadan kaldırmış oluyoruz." diye konuştu.
"Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu sağlam bir iradedir"
Yapılan düzenlemenin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2022'nin son kabine toplantısı sonrasında bütün kamuoyuna deklare ettiği çerçevenin kanun teklifine dönüştürülmesi olduğunu vurgulayan Akbaşoğlu, "Bu irade, Sayın Cumhurbaşkanı'mızın ortaya koyduğu sağlam bir iradedir. EYT'li kardeşlerimizin bu taleplerinin yerine getirilmesi iradesidir." ifadesini kullandı.
Akbaşoğlu, 5 adım atacaklarını, bunların hepsini tamamlayacaklarını, bugün beşinci adımı atmanın mutluluğu içinde olduklarını anlattı.
"En geç haftaya salı veya çarşamba yasalaşmasını öngörüyoruz"
Akbaşoğlu, açıklamalarının ardından gazetecilerin kanun teklifine ilişkin sorularını yanıtladı.
Düzenlemenin, Resmi Gazete'de yayımlandığı gün yürürlüğe gireceğine işaret eden Akbaşoğlu, süreç içerisinde 5 milyon kişinin düzenlemeden yararlanmasının öngörüldüğünü bildirdi.
Akbaşoğlu, "Tahminlere göre 2 milyon 250 bine yakın insanımız 2023 yılı içerisinde emekliliği hak edecek. Emekliliği hak eden kişilerin çalışmaya devam etme veya emekli olma noktasında kendi iradelerinde olduğu için bunun nasıl tezahür edeceğine hep beraber şahit olacağız." dedi.
Teklifi, bu hafta içerisinde Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşmeyi planladıklarını aktaran Akbaşoğlu, "İnşallah en geç haftaya salı veya çarşamba günü EYT'nin Genel Kuruldan da yasalaşmasını öngörüyoruz." ifadesini kullandı.
Akbaşoğlu, emeklilik başvurularının, ister e-devlet üzerinden ister SGK'ye başvurularak yapılabileceğini, şubat içerisinde başvuru yapanların mart itibarıyla emeklilik maaşlarını alabileceklerini kaydetti.
Sosyal medyada EYT'lilerin daha az maaş alacağı yönündeki paylaşımların gerçeği yansıtmadığına işaret eden Akbaşoğlu, "Bu bir çarpıtmadır, asparagas bir haber ve yaklaşımdır. EYT'lilerin farklı bir statüsü söz konusu değil. Dolayısıyla daha az maaş alma gibi bir durum da söz konusu değil. Sayın Cumhurbaşkanı'mız kamuoyuyla paylaşmıştı; en düşük emekli maaşı 5 bin 500 lira. Hiç kimse bunun altında maaş almayacak." diye konuştu.
"Tüm bakanlıklarda, kamu kurum ve kuruluşlarında, belediyelerde, il özel idarelerinde ve bunlara bağlı şirketlerde taşerondan işçi kadrosuna geçenler de kapsam içerisindedir." diyen Akbaşoğlu, şöyle devam etti:
"Onlarla ilgili zorunlu emeklilik söz konusu olmayacaktır, kendi taleplerine bağlıdır. Emekli olmak isteyen, emekliliği hak eden, yaş şartı olmaksızın yaş şartını kaldırıyoruz. Prim süresini, prim gün sayısını ve çalışma süresini dolduran, taşerondan geçen arkadaşlarımız emekli aylığına hak kazanmaları durumunda zorunlu emekli ediliyordu daha önceki düzenlemeyle. Şimdi o düzenlemeyi kaldırarak çalışabilme imkanlarını kendilerine bırakıyoruz."
Akbaşoğlu, kanun teklifinin etki analizinin yapılıp yapılmadığı sorusuna, "Bu konuda gerek Çalışma Bakanlığımız gerek Maliye Bakanlığımız etki analizini ortaya koymuş vaziyette. Bu konuda Plan ve Bütçe Komisyonunda Grup Başkanvekili arkadaşlarımız detaylı bir şekilde sunacaklar." karşılığını verdi.
Kanun teklifinde kıdem tazminatıyla ilgili bir düzenleme olmadığına dikkati çeken Akbaşoğlu, "Bu konuda işverenlerimizin yanında olmak, işçilerimizin de mağduriyetini gidermek üzere iş yerinde üretime, ihracata ve istihdama dayalı dinamik ekonomik modelimizi sektesiz şekilde devam ettirmek üzere KGF destekli uygun bir şekilde kredilerle doğrudan kıdem tazminatını işçimizin hesabına yatıracak bir model üzerinde açıklama hem Çalışma Bakanımız hem de Hazine ve Maliye Bakanımız tarafından kamuoyuna deklare edildi. Bu konuda da en ufak bir problem yok." ifadesini kullandı.
Ankara, AA
