Malatya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (MASKİ), içme suyundaki kayıp ve kaçak oranını düşürmek için devreye aldığı ve şuanda 5 mahallede faaliyete geçen Ölçülebilir Alt Bölge (DMA) sistemi ile içme suyu tamamen kontrol altına alınıyor. Mahalleye verilen içme suyu ile faturaya yansıyan içme suyu karşılaştırılıyor ve arada standart dışı fark varsa mahallede kayıp-kaçak oranı tespiti yapılıyor. Sistem ile önemli ölçüde içme suyu kazanımı sağlandı.
ŞEBEKEDEN MUSLUĞA KADAR KONTROL…
Malatya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (MASKİ) Genel Müdürü Dr. Özgür Özdemir; “Ölçülebilir Alt Bölge; şebekede sınırları net bir şekilde belirlenmiş ve izolasyonu net bir şekilde sağlanmış, giriş ve çıkış debilerinin kritik noktalara kurulan debimetreler aracılığıyla izlendiği izole şebeke bölgesidir. Yani; Ölçülebilir Alt Bölge sistemini kurduğumuz bir mahalleye verdiğimiz içmesuyunu faturalandırdığımız sürece kadar tamamen kontrol altında tutuyoruz. Mahallede normal şartların üzerinde içme suyu kullanımı olduğunda bunu net olarak tespit edebiliyoruz. Fiziki kayıp ve kaçak kullanım varsa bunu da sistemden tespit edebiliyoruz. İçme suyunu şebekeden musluktan akana kadar gözetliyoruz, yani suyun kontrolü artık bizde” dedi.
MAHALLENİN ŞEBEKESİ KAPALI HALE GETİRİLİYOR
Malatya’da Ölçülebilir Alt Bölge sistemini Çavuşoğlu-Salköprü Mahallerinde kurarak başlattıklarını ve şuana kadar Fırat, Venk, Çöşnük, Başharık ve Aşağıbağlar Mahallesinde de hayata geçirdiklerini, Ölçülebilir Alt Bölge mantığı ile eski şebekenin olduğu 10 mahallede de sistemin uygulanmakta olduğunu, sistemi 83 mahallede de hayata geçireceklerini belirten MASKİ Genel Müdürü Dr. Özdemir; “Ölçülebilir Alt bölge çalışmalarına ilk olarak Çavuşoğlu-Salköprü Mahallerinde başlanmıştır. Bu kapsamda: bölge tamamen kapalı hale çevrilmiştir, abone bağlantıları yenilenmiştir, bina bağlantı ve sokak ayrım vanaları oluşturulmuştur. Çalışma bölgesindeki sayaçların ömür analizleri sonucu 1-65 yaş arası sayaçların olduğu tespit edilmiştir. Toplam sayacın yüzde 36’lık kısmı 10 ve daha üzeri yaşta olduğu tespit edilmiştir.” şeklinde bilgi verdi.
YENİ SİSTEM NELER GETİRDİ?
Dr. Özdemir, sistemin format acısında ilk uygulayıcısının Malatya olduğunu belirterek, “Ölçülebilir Alt Bölge sistemi öncesinde; Abone arızası için mahallenin suyu kesiliyordu. Şuanda abone arızası için abone bazlı su kesilebilmekte. Ölçülebilir Alt Bölge sistemi öncesinde Asfalt altındaki boru yeri bilinmiyordu. Şuanda Asfalt altındaki boru hatları noktasal olarak bilinmekte. Ölçülebilir Alt Bölge sistemi öncesinde Bina giriş basınçları düşüktü. Şuanda bina giriş basınçları uygun değerlerde. Ölçülebilir Alt Bölge sistemi öncesinde bölgeye verilen su miktarı bilinmemekteydi. Şuanda bölge girişinde online debi ölçümü yapılabilmekte. Ölçülebilir Alt Bölge sistemi öncesinde Kayıp-Kaçak oranları bilinmemekteydi, şuanda bölgede kayıp kaçak oranı bilinmektedir. Yine borular ekonomik ömrünü tamamlamıştı, şuanda yeni projelendirilen borular 50 yıldan fazla boru ömrüne sahiptir.” şeklinde bilgi verdi.
78 L/Sn KULLANIM, 18 L/Sn KULLANIMA DÜŞTÜ
MASKİ Genel Müdürü Dr. Özdemir; Ölçülebilir Alt Bölge sistemin ilk uygulandığı Çavuşoğlu Mahallesi’ndeki rakamlar hakkında bilgi vererek; “Çavuşoğlu-Salköprü Mahallerindeki aylık ortalama içme suyu kullanımı 201.904 metreküptü ve saniyede 78 litre içme suyu kullanımı vardı. Ama Ölçülebilir Alt Bölge uygulaması sonrasında sisteme verilen aylık ortalama içme suyu 46.656 metreküptür ve saniyede 18 litre içme suyu kullanılıyor. Yeni sistem ile sadece Çavuşoğlu mahallesinde saniyede 60 litre içme suyunu kazanmış olduk. Eski sistem ile yeni sistemin farkı bu kadar büyük ve dikkate değer şekilde. Ayrıca bu bölgemizde 2. katlara su çıkmıyordu. Şimdi saniyede 18 litre su akıyor ve 5. kattaki vatandaşlarımızın her hangi bir içmesuyu problemi yoktur.” dedi.
ARIZA ORANLARI DÜŞTÜ, MÜDAHALE HIZLANDI
Ölçülebilir Alt Bölge uygulaması ile sağlanan önemli kazanımlardan birisinin ise arıza sayınını düşmesi ve arızalara noktasal olarak hemen müdahale edilebilir duruma gelinmesi olduğunu belirten MASKİ Genel Müdürü Dr. Özgür Özdemir; “Bu sistem Malatya’ya suyun kontrolünü ve yönetimini sağlıyor. Böyle olunca işletmeside kolaylaşıyor. Sistemin ilk uygulandığı Çavuşoğlu-Salköprü mahallerinde geçmiş dönem aylık arıza bildirim oranı 13’tür. Şuanda neredeyse bu bölgede arıza ihbarı gelmiyor. Aynı sistemin hayata geçirildiği Fırat, Çöşnük ve Venk mahallelerindeki arıza rakamları da bu sistemin önemini ortaya koyuyor. Mart-Nisan 2017 döneminde bu 3 mahallemizden gelen toplam arıza sayısı 5’tir. Ama Mart-Nisan 2016 döneminde bu 3 mahalleden gelen arıza sayısı 29’dur. Ekiplerimiz bu sistem ile arızaya giderken hazırlıklı gidiyor, çünkü borunun nerede olduğunu ve nereye müdahale edeceğini biliyor, soruna daha kısa sürede müdahale ediyoruz ve zaman kaybı yaşamıyoruz.” şeklinde bilgiler verdi.
MASKİ Genel Müdürü Dr. Özdemir; “Bu yatırımı yaparken Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Ahmet Çakır’ın büyük desteklerini alıyoruz. Malatya’nın içme suyunu şebekeden musluğa, arızadan fizik kayıp ve kaçağına kadar her şeyini kontrol altında tutarken asıl amacımız; Malatya’nın içme suyunu tasarruflu kullanmayı sağlamaktır. Ölçülebilir Alt Bölge uygulaması 83 bölgede daha uygulamaya girecektir. Bunun şuanki maliyeti 400-450 milyon TL’dir. Şuanda çalışmaların devam ettiği 7 mahallemiz var. Bu sistemde mahallenin tüm eski şebekesini tamamen değiştiriyoruz. Bu nedenle ister istemez sıkıntılar yaşanabiliyor, vatandaşlarımızdan anlayış ve destek bekliyoruz. Yine eski boru hatlarının olduğu bölgelerimizde önemli ölçüde arızalar yaşanmaktadır, buna ekiplerimiz en kısa sürede müdahale etmeye çalışıyor.” dedi.
Burhan KARADUMAN, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
