Hem Tehlikeli Hem Denetimsiz!

İçme ve sulama amaçlı açılan kuyular tehdit oluşturmaya devam ediyor. 2007 yılında 10 bin civarında olan faal kuyu sayısı son 4 yılda 4 bin civarında artarak 14 bini geçti. Geçtiğimiz dönemlerde 70-100 metre derinlikte bulunan suyun bulunduğu seviyede 130- 150 metre derinliğe indi. Uzmanlar yeraltı sularının çekilmesi ile oluşan boşluğun göçüklere neden olabileceği uyarısı yaparken İl Özel İdaresi,  sondaj amaçlı ikinci bir araç alımı için harekete geçti.
 
Yeraltı suları için büyük tehlike oluşturan kuyuların sayısı 14 bin 553’e ulaştı. Tarımsal ve içme suyu yetersizliği nedeniyle çareyi sondaj kuyularda bulan vatandaş DSİ ve Özel İdare’ye akın etti. 2007 yılında faal olarak 10 bin civarında  sondajla açılan kuyu bulunurken 4 yıl sonra bu sayı 14 bin 553’e yükseldi.  
 
Konuyla ilgili uzmanlar, “En iyimser tahminle 2 bin civarında kuyunun atıl olduğunu varsayarsak 12 bin civarında faal kuyu var. Bu kuyulardan çekilen suların tükenmesiyle oluşan boşluklar, bölgede olası göçüklere zemin hazırlıyor. O nedenle,  gelişigüzel sondaj vurulmasının önüne geçmeli ve olası tehlikeler yaratacak zeminler yaratılmamalı” diyerek tehlikeye dikkat çektiler.
 
TEHDİT ALTINDAKİ İLÇELER..
Akçadağ, Doğanşehir, Darende ve Kale ilçelerinin göçük tehlikesi ile karşı karşıya olan yerlerin başında geldiğini belirten uzmanlar, “ Söz konusu bölgelerde içme ve sulama amaçlı kuyu sayıları her geçen gün artıyor. Kuyuların açılması ile su seviyeleri gittikçe daha derinlere iniyor ve zamanla tükeniyor.  Verimli tarım alanlarının ve toprakların olduğu bu bölgeler acilen korunmaya alınmalıdır.”diyerek bu bölgelerde daha dikkatli olunmasını istediler. 
 
Jeolojik yapısı yeraltında birbirine bağlı küçük su kanallarından oluşan kentte giderek artan aşırı ve bilinçsiz su kullanımının, bu kanallardaki suyun çekilmesine ve giderek büyüyen boşlukların zamanla göçmesine ve obruklara neden olabileceğini söyleyen uzmanlar, ruhsatlı kuyularda da gerekli kontrollerin yapılmadığını ileri sürdüler.
 
Kuyuların ağırlıkla kaçak olmasının nedeni ise ruhsatlı kuyulara göre daha az maliyetle açılabilmesi. Ruhsatlı kuyular 20 ila 25 bin TL arasında bir maliyetle açılabiliyor. Kuyuların açılması için gerekli izinler konusunda ise tek yetkili merci Devlet Su İşleri. Buna karşın kaçak kuyular 7 ila 8 bin TL'ye açılabiliyor.
 
İKİNCİ SONDAJ EKİPMANI TALEBİ!
Uzmanlar tehlike uyarısı yaparken, İl Genel Meclisi’nin bazı üyeleri de sondaj kuyu taleplerinin aşırı artması nedeniyle ikinci sondaj aracının alınması için önerge verdiler. Meclisin Ekim ayı ilk oturumunda konuyu gündeme getiren Meclis üyeleri " Geçtiğimiz yıl 53 adet sondaj talebi gelmişti, bu yıl ise 120'yi geçti. Tek sondaj makinamız talepleri karşılamaya yetmiyor. O nedenle 2. bir sondaj makinası alınması gerekir" diyerek konuyu meclis gündemine taşıdılar. 
 
OBRUK NEDİR?
Baca veya kuyu şeklinde, keskin köşeli, derin çukurluklara obruk deniyor. Ovadaki yeraltı sularının aşındırdığı toprak katmanının çökmesiyle oluşan obruklar yer kabuğunun çoğu kez aniden çökmesiyle meydana gelir. Obrukların derinliği ise yer yer 250-300 metreyi bulabiliyor.