Malatya'da bir grup üretici, Tüm Üretici Köylüler Sendikası (Tüm Köy Sen)'nın öncülüğünde, kayısı fiyatlarının maliyetin çok altında kalması, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)'nin alım yapmaması ve üreticinin tüccarın insafına terkedilmesini protesto için, TMO'nun önünde eylem yaptı.
Havalimanı kavşağı OSB civarında toplanan üreticiler, traktör ve araçlarıyla konvoy oluşturarak, TMO'nun önüne gittiler. Burada, Tüm Köy Sen Denetim Kurulu Üyesi Bayram Adil Aktaş, üreticiler adına bir açıklama yaparak, üreticinin yaşadığı zorlukları, TMO'nun seyirci kalmasını ve çözüm önerilerini içeren bir açıklama yaptı.
Polis güvenlik önlemleri aldığı, üreticilerin pankartlar ve sloganlarla destek verdiği eylemde konuşan Aktaş, şunları söyledi:
"Türkiye’nin en önemli tarım ürünlerinden biri olan kayısı, Malatya’nın başlıca geçim kaynaklarından biri olarak öne çıkmaktadır. Dünya kayısı üretiminin büyük bir kısmını karşılayan Malatya, bu özelliğiyle kayısı başkenti olarak anılmaktadır.
Ancak, 2024 yılı itibarıyla kayısı üreticileri zor bir dönemden geçmektedir. Ürün fiyatlarının düşük olması ve üretim girdilerinin artması, üreticilerin ekonomik olarak ciddi sıkıntılar yaşamasına neden olmuştur.
Geçtiğimiz yıl yaşadığımız deprem felaketi nedeniyle yaralarımız henüz sarılamamışken, acılarımız tazeyken, bu yıl da Malatya’da kayısı fiyatlarının beklenenin çok altında kalması, üreticiler arasında büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştır. Piyasa koşulları, artan üretim zorlukları, piyasada kayısı fiyatını maniple etmeye çalışan 3-5 kendini bilmez tefeci zihniyetli tüccarın müdahaleleri kayısının değerini düşürmüş ve çiftçilerin emeklerini olumsuz etkilemiştir. Kayısı fiyatlarının düşmesi, özellikle küçük ölçekli üreticileri zor duruma sokmuş, emeklerinin karşılığını alamamalarına yol açmıştır. Malatya kayısı üreticileri tefeci zihniyetli insanların elinde oyuncak haline getirilmiştir.
Hal böyle iken “ çiftçi dostu olarak bilinen ve üreticinin yanında yer alması gereken TMO bu konuda kılını kıpırdatmadığı gibi an itibariyle de kayısı alım fiyatlarını açıklamamakta ve Malatya kayısı üreticilerini zor durumda bırakmaktadır.
Kayısı üreticilerinin yaşadığı bir diğer büyük sorun ise artan üretim maliyetleridir. Gübre, ilaç, su ve enerji gibi temel tarım girdilerinin fiyatları son yıllarda ciddi şekilde yükselmiştir. Özellikle gübre ve ilaç fiyatlarındaki artış, çiftçilerin maliyetlerini katlamış, üretim süreçlerini zorlaştırmıştır. Ayrıca, işçilik maliyetlerinin de artması, kayısı üreticilerinin kar marjlarını daha da düşürmüştür.
Geçen yıl itibariyle kayısıda çalışan işçilerin bir günlük yevmiyeleri 450 tl iken bu yıl 1200 tl olmuştur. Geçen yıl 2023 mahsulü kuru kayısının Ortalama fiyatı 160.73 tl seviyelerinde iken bu yıl kuru kayısı fiyatlarıyla adeta dalga geçilmekte ve üreticiler perişan edilmektedir.
Motorinin litre fiyatı geçen yıl Mart ayında 19,61 liradan satılıyorken an itibariyle 46.00 tl sınırına dayanmış durumda. Dolar kuru da geçen yıl 1 Mart itibariyle 18,899 iken( TCMB verilerine göre ) an itibariyle 33.00 tl yi aşmış durumda. Gübreden, yakıta diğer girdilerden işçiliğe varıncaya kadar bütün kalemlerde yaşanan artış karşısında üreticiler ürettikleri kayısının ederini alamadıkları gibi ürünlerini ucuz satmak zorunda bırakılmaktadırlar. İlgililerin ve yetkililerin bu konuya bir an önce el atmaları ve çözüm bulmaları gerekmektedir.
Malatya’da kayısı üreticilerinin karşı karşıya olduğu düşük fiyatlar ve yüksek girdiler sorunu, bölgenin ekonomisini olumsuz etkilemektedir. Bu durumun çözülmesi, hem üreticilerin refahını artıracak hem de Malatya’nın tarımsal üretimdeki önemini koruyacaktır. Uzun vadeli ve sürdürülebilir politikalarla, kayısı üretiminin tekrar değer kazanması ve üreticilerin emeklerinin karşılığını alması mümkün olacaktır.
Taleplerimizi yetkililer bir an önce duysun:
-Kayısıda taban fiyatın bir an önce belirlenmesini,
-Üreticilerin borçlarının faizsiz olarak ertelenmesini ve üreticilere faizsiz kredi verilmesini,
-Üreticilerin kullandıkları mazotta ÖTV’nin kaldırılmasını istiyoruz.
Malatya kayısı üreticileri yalnız değildir. Üretici olarak sesimizi duyuruncaya ve haklarımızı alıncaya kadar bu eylemlerimiz devam edecektir.
Değerli üretici köylü kardeşlerim; Birlik olur ve örgütlü olursak bizlerin karşısında emeğimizi sömürmek isteyenler asla bunu başaramayacaklardır. Ben Tüm Üretici Köylüler Sendikası genel merkez yöneticisi olarak sizleri TÜM KÖY SEN etrafında örgütlenmeye çağırıyorum. Beni bu konu ile ilgili olarak genel başkanımız Sayın Sadı Turan görevlendirdiler.Sendika olarak bu haklı mücadelemize ve Türkiye’de haklarını arayan üreticilerin mücadelelerine sonuna kadar destek olduklarını ifade ettiler.
Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi; 'Köylü milletin efendisidir.
Köylüyü ve çiftçiyi hor gören, yarını zor görür.
Yetkililer sesimizi duysun, derdimize ilaç olsun."
malatyahaber.com
FOTOĞRAFLAR: Fikri Demirtaş