Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, “Malatya bölgenin yine doğal cazibe merkezi. Biz suni bir cazibe merkezi falan da yaramak istemiyoruz. Doğal cazibe merkezini daha da güçlü hale getirip, daha güçlü bir cazibe merkezine dönüştürmek istiyoruz. İşte bu Cazibe Merkezi Programıyla bunu hedefliyoruz.” dedi.
Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, Malatya’da bir otelde düzenlenen , “Cazibe Merkezleri Bilgilendirme Toplantısına” katıldı. Toplantıya Vali Mustafa Toprak, milletvekilleri, STK yöneticileri ve sanayicilerle işadamları katıldılar.
“14 YIL ÖNCE SORSAYDINIZ BUNUN CEVABINI ALAMAYACAKTINIZ”
Toplantının basına açık bölümünde konuşan Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, “Son 14-15 yıllık süreçte Türkiye, yerel ve bölgesel kalkınma alanında devrim niteliğinde düzenlemeler yaptı ve uygulamaları ortaya koydu. Bunlar yeterince kamuoyunda belki konuşulmadı, tartışılmadı. Ama şu 14-15 yıllık süreçte illerimizin kalkınmasında, gelişmesinde özellikle yerel ve bölgesel kalkınma alanında uygulamaya koymuş olduğumuz düzenlemelerin çok önemli, ciddi katkıları olduğunu ifade etmek istiyorum. 15 yıl öncesine bir geri dönelim. 15 yıl önceki Malatya hangi konumdaydı, bugün ki Malatya hangi konumda. Çok ciddi eksikliklerimiz vardı. Proje yapan, üreten, ilin ileriye yönelik nasıl bir perspektif koyacağını ortaya koyan ne kurumlarımız vardı, ne bunu düşünen sivil toplum kesimlerimiz vardı. Ama bugün herhangi bir sivil toplum kuruluşumuza sorsanız Malatya için neler yapılması gerektiğini size kapsamlı olarak anlatır. Ama bu soruyu 14 yıl önce sorsaydınız bunun cevabını alamayacaktınız. Nitekim biz sorduk o dönemlerde, bunun cevabını alamıyorduk. Eskiden proje üreten bir yapı yoktu arkadaşlar. İşte bugün bu noktalara geldiysek yapmış olduğumuz düzenlemelerin, uygulamaya koymuş olduğumuz bölgesel kalkınma politikalarının son derece başarılı olduğunun önemli bir göstergesidir. Kalkınma ajansları kurduk, ne için kurduk? Bölgenin kalkınmasına katkı sağlasın, hizmet etsin diye kurduk. Proje üreten, ürettiren ve bölgenin gelişmesinin kalkınmasının nasıl ne şekilde olması gerektiğini ortaya koyacak bir kurum oluşturduk. Önceden böyle bir kurum yoktu.” ifadelerini kaydetti.
“MALATYA BÖLGENİN YİNE DOĞAL CAZİBE MERKEZİ”
Bakan Elvan şöyle devam etti, “Malatya bölgenin yine doğal cazibe merkezi. Biz suni bir cazibe merkezi falan da yaramak istemiyoruz. Doğal cazibe merkezini daha da güçlü hale getirip, daha güçlü bir cazibe merkezine dönüştürmek istiyoruz. İşte bu Cazibe Merkezi Programıyla bunu hedefliyoruz. Bugüne kadar önemli yatırımlar yapıldı. Birçok alanda imalat sanayinde birçok alt sektörde yapılan yatırımlar sayesinde ihracatlar gerçekleşiyor ki aşağı yukarı 400-500 milyon dolara yakın ihracatı olan ilimiz Malatya, bölgede en çok ihracatı olan ilimiz. Cazibe Merkezi Programı nedir? Bu program belki bugüne kadar uygulanan teşvik sistemlerinden farklı bir yapısı var. Normalde teşvik sisteminde gerekli belgelerinizi hazırlarsınız, Teşvik Genel Müdürlüğüne gidersiniz, orada bir teşvik belgesi alırsınız. Bu belgeyle birlikte bazı avantajlar sizlere sağlanır. Ama bizim şimdi uygulamaya koymuş olduğumuz sistem bu mevcut devam eden sisteme ilave olarak ki bu mevcut teşvik mekanizması sürecek. Buna ilave olarak kalkınmayı daha da hızlandırmak, yatırımları arttırmak, özel sektöre çok daha cazip hale getirmek için bir komple yatırım sürecinin tamamını kapsayan paket program hazırladık. Proje hazırlama aşamasından, danışmanlık aşamasından arsa tahsisine, bina yapımına, makine teçhizat kredi desteğine, işletme sermaye desteğine kadar geniş bir paket oluşturduk. Ta işin başında yatırımcı, devletin ne kadarlık katkı sağlayacağını, ne kadarlık destek alacağını bilecek. Biz bu süreçte, özel sektörle birlikte yürüyeceğiz, birlikte çalışacağız. Diyelim ki aranızdan birisi bir alanda yatırım yapmak istedi. Ne yapacak, ya Kalkınma Bankasına başvuracak ya da illerimizde bulunan Yatırım Destek Destek Ofislerine başvurusunu yapacak. Başvurunuzu yaptınız o andan itibaren biz sizinle birlikte çalışacağız. Sanki sizin tarafınızdan yapılacak yatırım sanki devletin kendisine ait yatırımıymış gibi işin başından sonuna kadar sizinle birlikte bu süreçte olacağız. Sizin sorunlarınızı biz çözeceğiz. Önünüze çıkan engelleri biz kaldıracağız. Peki, başka ne farkı var bu sistemin, mekanizmanın şu kararı birlikte veriyoruz; birlikte tartışıyoruz ve uygun olan siz örneğin diyelim A iline yatırım yapmak istiyorsunuz, diyeceğiz ki size ‘Bu yatırımı B iline yaparsan, çünkü orada bir alt yapı var. Senin yapmış olduğun yatırıma benzer yatırım var orada bir küme oluşacak.’ Dolayısıyla biz sana o ile gitmeni tavsiye ederiz diyeceğiz. O ile gitmesi haline kendisine ne kadarlık bir avantaj sağlanacağını anlatacağız. Bir anlamda bir ihtisaslaşma sağlayacağız. Diyelim ki; Malatya’mızda bir kaç konuda ihtisaslaşmasını, uzmanlaşmasını sağlayacağız. Nasıl İnönü üniversitemiz Karaciğer naklinde, böbrek ilik naklinde sadece Türkiye’nin değil dünyanın önemli merkezlerinden biri konumuna geldi, bu alanda ihtisas sahibi oldu, aynı yaklaşımı sanayide uygulamaya koyacağız. Biz üniversitenin de o ihtisaslaşacak alandaki sanayi alanındaki alt yapısını güçlendireceğiz. Bir taraftan size destek verirken bir taraftan sizinle ilgili araştırma geliştirme faaliyetlerini yürümesi gereken üniversiteye daha fazla o alanda destek vereceğiz ki bir bütünleşme sağlansın, üniversite sizlere katkı sağlasın.”
“FABRİKA BİNASINI KARŞILIYORUZ, 15 YIL SONRA AYNI MALİYETİNE SATIYORUZ”
Başvuru, kredi, proje ve arsa konuları ile şartları hakkında da bilgi veren Bakan Elvan, “Şimdi geldiniz başvurunuzu yaptınız, diyelim ki elinizde bir fizibilite çalışmanız var. Bu fizibilite çalışmanızı sunacaksınız. Bir eksiklik varsa banka diyecek ki ‘Şu eksiklikleri giderelim.’ Eğer bir fizibilite çalışmanız yoksa yani bunun ne kadarlık bir getirisi var, ‘Bu yatırımı nereye yaparsam daha karlı olur, ‘ bu alanda bir çalışma yoksa banka sizin adınıza çalışma yapacak, herhangi bir ücret ödemeyeceksiniz. Diyeceksinşiz ki ‘Bana şu konuda bir çalışma yapın, bir fizibilite ortaya koyun.’ Banka bu çalışmayı yapacak. Diyelim ki fizibilite çalışmasını ortaya koyduk, bu süreçte de danışmanlık yapıyoruz, yapmaya da devam edeceğiz. Tamamlandıktan sonra il belirlendi, yatırım alanı belirlendi, ne kadarlık yatırım yapılacağı belirlendi. Bir sonraki aşama nedir, arsa tahsisi. Bedelsiz size arsa tahsis edeceğiz. Yani organize sanayi bölgesine gidip de belirli bir para ödeyip de arsa almayacaksınız. Arsayı biz tahsis edeceğiz size bedelsiz. Arsayı tahsis ettik, hangi aşamaya geliyoruz, bina yapımına. Artık fabrika binasını yapmamız gerekiyor. Size diyoruz ki ‘Siz fabrika binasını kendiniz de yapabilirsiniz, biz de yapabiliriz’. Siz kendiniz yaparsanız bina projenizi bankamıza onaylattıracaksınız, banka onayladıktan hakediş usulüne göre ne kadarlık bir harcama yapmışsanız o binaya yönelik, o ödemeyi biz Kalkınma Bankası aracılığıyla size yapacağız. Yani siz kendi fabrika binanızı yapıyorsunuz biz size para ödüyoruz. Burada bir kısıdımız var oda şu, maksimum 10 milyon liralık bir ödeme yapılabiliyor ve yine maksimum 20 bin metrekarelik kapalı alana destek verebiliyoruz. Diğer kısımları kredilendirebiliriz veya öz kaynağınızdan yapabilirsiniz. Yatırım yapılabilmesi için de şart şu minimum 2 milyon liralık bir yatırım yapılması gerekiyor ve en az 30 kişi istihdam edilmesi gerekiyor. En az 30 kişi istihdam etmesi gerekiyor. Üçüncü şartımız ise asgari özkaynak oranı yüzde 30 olacak. Diyelim ki 2 milyon liralık yatırım yaptınız, 2 milyon liralık yatırım için 600 bin lira özkaynak siz koyacaksınız yüzde 30. Geri kalan 1 milyon 400 bin liralık kısmı ise kredi olacak. Kirada da şöyle yapıyoruz; oranın kabaca rayiç bedeli var, rayiç bedel neyse onun sadece yüzde 10’unu ödeyeceksiniz. Diyelim ki bin liralık kira ödemeniz gerekiyor ama yüzde 10’u ne yapıyor 100 lira sadece 100 lira ödeyeceksiniz veyahut kirası 10 bin lira ise sadece bin lira ödeyeceksiniz. 15 yılın sonunda ise bu arsa ve binayı size 15 yıl önceki bedeli değeri üzerinden satacağız. Diğelim ki bu yıl değeri bir milyon lira, 15 yıl sonra 15 milyon lira oldu. Size 15 milyon değeri üzerinden satmayacağız, bir milyon lira üzerinden binayı ve arsayı satacağız, istemeniz halinde.” diye konuştu.
“YERLİ MAKİNE ALIRSANIZ 10 YIL VADELİ”
Uygulama kapsamında yerli makine kullanımını da teşvik ettiklerini vurgulayan Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, “Arsa ve binayı hallettikten sonra geriye ne kalıyor, makine teçhizat alıyor. Makine teçhizatta karşılaştığınız en temel problemlerden biri teminat. Ev, araba, arsa, tarla neyiniz varsa bankaya götürüp ipotek olarak veriyorsunuz. Artık böyle bir derdiniz olmayacak, yatırım kredisi için makine teçhizat almak için. Alacağınız makine teçhizatı teminat olarak kabul edeceğiz, başka bir teminat sizden istemeyeceğiz. Yurt dışından makine ithal ettiniz, makineyi fabrikanıza yerleştirdiniz. Makineyi yurt dışından ithal ettiğiniz için vadesi 6 yıl olacak, faizsiz kredi desteği vereceğiz, eğer makineyi yurt dışından ithal etmişseniz bunun vadesi 6 yıl olacak, yurt içinde üretilen bir makineyi kullandıysanız vadesi 10 yıl olacak. 3 yıl ödemesiz 10 yıl vadeli olacak. Çok büyük bir imkan faizsiz parayı alıyorsunuz, 10 yılda ödeyeceksiniz. İşçi alacaksınız, mühendis alacaksınız, bunların eğitimini de biz üstlendik. İsletme aşamasında da almış olduğunuz kredinin faizinin yarısını biz karşılıyoruz.” şeklinde bilgi verdi.
“TESİSİNİ BÜYÜTMEK İSTEYENE DE DESTEK VAR”
Bakan Elvan, “Bu arada, mevcut tesisiniz varsa, diyelim ki Malatya ilinde, bu tesisi büyütmek istiyorsanız, tesisin modernizasyon yatırımları yapmak istiyorsanız, bu yatırımlara da aynı desteği vereceğiz. Yarım kalmış bir yatırımınız varsa yine destek mekanizmasından yararlanabileceksiniz. İmalat sanayi dışında destek verdiğimiz iki alan daha var. Bunlardan bir tanesi çağrı merkezi, bir diğeri ise veri merkezleri.” dedi.
Burhan KARADUMAN, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com- Bülten
