Malatya ve çevresinde olası kuraklığa karşı hazırlanan kuraklık eylem planı doğrultusunda oluşturulan kriz masasının kısa – orta ve uzun vadede alacağı önlemler ve yapacağı işler belirlendi. Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü koordinatörlüğünde kurulan kriz masasında, Malatya Belediyesi, DSİ, Sulama Birlikleri ile ilgili belediyeler ve kurum –kuruluşları yer aldı. Kriz masasının ana hedefleri arasında; bütün kurum, kuruluş ve su kullanıcılarının ortak tutum sergileyerek, tedbirler alması ve uygulaması, tüm sorumluların katılımları ile tarımda meydana gelecek problemlerin çözümü amacıyla kısa, orta ve uzun vadede alınacak önlemleri belirlemek olacak.
TARIM HAYVANCILIK ÇALIŞMALARI
Bu eylem planı kapsamında alınan kararlara göre, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce, bitkisel üretimde kuraklığa dayanıklı bitkilerin tohum, fide ve fidanlarının kullanımı önerilecek. Aşırı sulama gerektiren tek yıllık yem bitkileri ve sebze ekimlerinin mümkün olduğu kadar sınırlı tutulmasını sağlanacak. Mevcut su kaynaklarının verimli ve ekonomik kullanımı sağlanacak. Tasarruflu sulama yöntemleri olan yağmurlama ve damlama sulamanın altyapıları oluşturulacak. Kuraklık ve aşırı sıcaklık sonucu oluşabilecek anız ve orman yangınlarının oluşmasına engel teşkil edebilecek tedbirler alınacak.
DSİ’NİN ÇALIŞMALARI
Başta Battalgazi ve Derme sulamaları olmak üzere kurak dönemlerde su sıkıntısı çekilen bölgelerde açılan yer altı su kaynakları kullanıma açılacak. Şahnahan (A) ana kanalının kapalı sisteme dönüştürülmesi, sulama şebekelerinin rehabilitasyonu, sulama birlikleri ile işbirliği yapılarak ve basınçlı sulama sistemlerinin yaygınlaşması sağlanacak. Aşırı sulama gerektiren tek yıllık bitkilerin ekimi sınırlanacak. Gece sulamaları yaygınlaştırılacak. Bahçe içi düzenlemelerin yaptırılması, sulamada rotasyon yapılması konularında sulama birlikleri ile işbirlikleri yapılarak su tasarrufu ve su sakalarının eğitilmesi sağlanacak. Sulama birlikleri ile işbirliği yapılarak sulama faaliyetleri düzenli, tasarruflu ve adil bir şekilde yürütülmesine dikkat edilecek.
SULAMA BİRLİKLERİNİN GÖREVİ
Sulama ücretlerinin tahsilatı, saka teminleri, şebekenin bakım onarımı vb. konularda sulama sezonu öncesi gerekli birlik meclisi ve encümeni kararlarını almak, bunların gereklerini uygulamak ve sulama sezonuna hazırlıklı bir şekilde başlamak, yeterli miktarda saka personeli temin etmek, DSİ ve ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak suretiyle açılmış yeraltı su kaynaklarının kullanıma açılması için tesisler tamamlanacak. Suyun tasarruflu ve adil bir şekilde kullanımını sağlamak, gece sulamaları yaygınlaşacak. Basınçlı sulama sistemlerinin yaygınlaşması için gerekli yayım ve teşvik çalışmaları yapılacak.
BELEDİYE VE KÖYLERİN DURUMU
Sulama birliklerine üye belediye ve köylerin, birliklerin etkin ve düzenli çalışmalarını sağlayacak, gerekli kararları zamanında almalarına ve uygulama yapmalarına destek olunacak. Su kaynağından (kaptajından) içme suyu temin eden belediye ve köyler önlem alacak.
Malatya’nın 2014 yılı Mart ayından itibaren Büyükşehir olması nedeni ile İlçe belediyeleri tarafından yapılacak içme suyu dağıtım ve kullanım planlamaları tek kurum tarafından yönetilecek.
KRİZ MASASI HAZIR
Sulama döneminin başlangıcı olan Mayıs ayından itibaren ihtiyaç halinde haftalık toplantılar yaparak tarımsal kuraklık değerlendirmesi sonucu alınacak kararlar yazılı olarak ilgili kurum, kuruluş ve sivil toplum örgütleri ile muhtarlıklara bildirecek.
Su kaynaklarının kısıtlı olduğu özellikle Derme, Battalgazi ve Akçadağ Sulama Birliklerinde sulama sezonunun 15 Mayıs olarak belirlenmesi, yağışların yıllık ortalamanın altında seyretmesi durumunda Nisan ayında toplanacak kriz yönetimi ile 1 Haziran’a ertelenmesi ve sulama sayısının düşürülerek sulama aralığının 35–40 güne çıkarılması planlanacak. Uygulanacak olan bu kısıtlı sulama metodunda bir miktar ürün kaybı beklenmekle beraber dikili tarım arazilerinde sürdürülebilirliği açısından uygulanma zorunluluğu bulunuyor.
Malatya genelinde kuraklık riskinin bulunmadığı veya tarımsal sulamada kısıtlamaya gidilmediği dönemlerde sulama modülü 1 alınmakta ve bu değer üzerinden sulama planlaması yapılmakta. Kuraklık riskinin yüksek olması, su kaynaklarının zayıflaması, su kayıp ve kaçaklarının da dikkate alınarak yeterli su kaynağı bulunan sahalarda sulama modülünün 0,7-0,8’e çekilmesi, kuraklık riskine bağlı olarak sulamada kriz beklenen sulama sahalarında mevsim durumuna göre sulama modülünü 0,4-0,5’e kadar indirgeyerek kısıtlı sulama uygulaması gerçekleştirilecek.
Sulama kanallarında kontrolsüz ve izinsiz su kullanımını önlemek amacı ile sulama sezonu süresince Kolluk Kuvvetleri ve Mülki Amirlerin desteklerinin alınması sağlanacak. Suyu yetersiz olan sulamalarda öncelikle, yetiştirilen bitkilerin sulama suyuna en hassas olduğu devrelerdeki su ihtiyaçları karşılanacak, diğer aylarda gerekli kısıtlamalar uygulanacak. Sulama mevsiminden önce her sulama sahasında su kayıplarına neden olacak tesis noksan ve yetersizlikleri DSİ Müdürlüğü koordinatörlüğünde bağlı Sulama Birlikleri ve Kooperatifleri tarafından tespit edilerek zamanında giderilmesi için gerekli tedbirler alınacak. Tüm sulamalarda şebeke dışı alanlara ekim yapılmayacak. Söz konusu alanlara kesinlikle sulama suyu verilmeyecektir. Şebeke dışındaki sabit tesisler ile ilgili durum İl Kriz Merkezinde değerlendirilecek. Birliklere devredilen sulamalarda DSİ ve Sulama Birliklerince ortaklaşa yapılacak su dağıtım programlarına çiftçilerimizin kesinlikle riayet etmeleri sağlanacak. Su Dağıtım programının uygulaması DSİ koordinatörlüğünde Birlikler ve Kooperatifler tarafından gerçekleştirilecek.
HABER: Yaşar KARAASLAN, Malatya Söz Gazetesi
