Bu yıl 47. gerçekleştirilen Türkiye Bilimsel Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Bölge Yarışması sona erdi. Ödül töreni, bölge sergisinin yapıldığı Turgut Özal Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi.
İnönü Üniversitesi Turgut Özal Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen etkinliğin kapanış ve ödül törenine; Malatya Valisi Süleyman Kamçı, Malatya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Arif Emecen, İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cemil Çelik, İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Murat Demir, TSO Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç, TÜBİTAK Malatya Bölge Koordinatörü Prof. Dr. İsmail Özdemir, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Davut Özbağ, Rektör Danışmanı Doç. Dr. Cafer Mum, Genel Sekreter Doç. Dr. Kadir Kartalcı, Malatya Girişim Grubu Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mehmet Kavuk, akademisyenler, danışman hocalar ve öğrenciler katıldı.
"2023 HEDEFLERİ İÇİN GENÇ BEYİNLERE İHTİYAÇ VAR"
TÜBİTAK Malatya Bölge Koordinatörü Prof. Dr. İsmail Özdemir, ödül töreninde yaptığı konuşmada, "Ortaöğretime devam etmekte olan öğrencileri temel ve sosyal bilimler alanlarında çalışmalar yapmaya teşvik etmek, bilimsel gelişimlerine katkıda bulunmak amacıyla TÜBİTAK Bilim İnsanları Destekleme Daire Başkanlığı tarafından bilgisayar, biyoloji, coğrafya, değerler eğitimi, fizik, kimya, matematik, psikoloji, sosyoloji, tarih, teknolojik tasarım e Türk Dili Edebiyatı alanlarında araştırma projesi yarışmaları düzenlenmektedir" dedi.
Özdemir, Türkiye'nin 2023 hedeflerine ulaşabilmesi için genç beyinlere ihtiyacının olduğunu ifade ederek, "Işık ve umut saçan aydınlık bir geleceğe nasıl ulaşabiliriz? Kendi coğrafyası başta olmak üzere tüm dünyada örnek gösterilen güçlü, müreffeh ve lider bir ülke haline nasıl gelebiliriz? Bunu ancak ve ancak düşünen, sorgulayan, analitik becerilerini en üst düzeyde kullanabilen, planlı, ve istikrarlı çalışmaları yapabilen, her şeyden önce bilim sevdalısı olan genç beyinlere, yeni kuşaklarla gerçekleştirebiliriz. Türkiye'nin vizyon 2023 proje hedeflerine ulaşabilmesi için kendini ifade edebilen, dünyadaki gelişmeleri yakından takip edebilen, onları çözümleyebilen, kendinden önceki kuşakların ortaya koymuş olduğu bilimsel mirasa eşsiz katkılar sağlayabilen; öğrenme, merak ve keşif duygularını her an canlı tutabilen genç beyinlere ihtiyaç vardır" şeklinde konuştu.
"15 PROJE FİNAL SERGİSİNE KATILACAK"
Malatya'daki bölge sergisine 100 projenin davet edildiğini ve dereceye giren 15 projenin Ankara'daki final sergisine katılacağını aktaran Özdemir, "TÜBİTAK'ın 12 bölge merkezinde düzenlendiği yarışmada, Malatya bölgemize Adıyaman'dan 77, Bingöl'den 28, Diyarbakır'dan 88, Elazığ'dan 64, Malatya'dan 235, Mardin'den 113, Şanlıurfa'dan 51, Tunceli'den 7 olmak üzere 561 projeyle katılım sağlanmıştır. Bu projeler, 8 ilin üniversitelerinde oluşturulan öğretim üyeleri tarafından değerlendirilmiş olup, bunlar içerisinden 100 tanesi Malatya'daki bölge sergisine davet edilmiştir. Malatya'da sergilenen 100 proje içerisinde yapılan seçme içerisinde 15 proje Ankara'da düzenlenecek olan final sergisine katılacaklardır" ifadelerini kullandı.
"BİLİME ÖNEM VEREN TOPLUMLAR DAHA DA GELİŞİR"
İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Murat Demir ise, "Hazırladığımız projenizle bölge bazındaki elemeleri geçerek, bölge sergisine davet edildiniz. Bu yarışmaya katılmakla ve bölge sergisine seçilmekle arkadaşlarınıza örnek olacak bir çalışma ortaya koydunuz. Sizleri kutluyorum" dedi.
Bilimin insanları ortak bir düşüncede birleştirdiğini dile getiren Demir, şunları söyledi: "Bilime önem veren milletler, teknoloji alanında ileriye giderek daha da gelişir. Modern ve rahat yaşam koşullarına erişirler. Mutlu ve rahat yaşamak için cehaleti yok etmek gerekir. Cehalet ise ancak bilimsel çalışmalarla ortadan kaldırılabilir. Bu nedenle bilim ve teknoloji her alanda esas alınmalı ve insan hayatına yön vermelidir. Çağımızda bilgi alış verişi ve kullanımı çok önemli bir hale gelmiştir. Bu çağa, 'bilgi çağı' denmiştir. Bu çağı yakalayan, gereklerini yaşayan toplumlara da 'bilgi toplumu' denilmektedir. Günümüzde ve tarihimizde önemli çalışmalar yapmış bilim insanlarımız, hepimiz için birer rehber olmuşlardır."
"12 BÖLGEDE 15 BİNİN ÜZERİNDE ORTAÖĞRETİM PROJESİ YARIŞIYOR"
İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cemil Çelik de, proje yarışmalarına 2004 yılına 470 proje katılırken, bugün 200 bine yakın öğrencinin proje yarışmalarına katıldığını kaydetti.
Çelik, 47 yıllık süreçte gelinen noktayı özetleyerek, "1969 yılında TÜBİTAK'ın başlattığı Ortaöğretim Proje Yarışmaları bu sene 47. yılına giriyor. 2004 yılında TÜBİTAK'ta çalışan bir arkadaşınız olarak başladığımda ve bu projelerinde bağlı bulunduğu birimin 5 yıla yakın sorumluluğunu yaptığımda, sadece Ankara'da sergilenen proje sayısı şuan bizim 8 vilayetten gelen proje sayısı kadar değildi. 2004 yılında 470 proje katılıyordu. Bu 470 proje de, Türkiye'de sayılı Ankara, İstanbul, İzmir'deki belli okullarımızın ve o gün bir de bugün değişik şekilde ifade ettiğimiz bir cemaatin okullarının katıldığı sergiden ibaretti. Ve sergiye toplam 60 proje davet edilirdi. Çankaya Belediyesi'nin izbe bir salonunda bu 60 proje sergilenirdi. Öbür tarafta da ilk başladığım zaman travestilerin, ona benzer çok özür diliyorum kesimlerin toplantılarının veya çalışmalarının olduğu alanda bu işler yapılırdı. Bu proje anlayışı sadece ortaöğretim değil, ilköğretim öğrencilerini de kapsayacak şekilde yaklaşık 100 ile 200 bin arasında öğrencinin katıldığı bir faaliyet alanına dönüştü. Ve Ankara'nın dışına çıkıldı. 2005 yılında 8 bölgede sonra 10 bölgede bugün ise 12 bölgede bölgesel sergilerin yapıldığı bir faaliyet alanına dönüştü. O gün için sadece temel bilimlerin, fizik, kimya, matematik, biyolojinin olduğu proje yarışması, daha sonra sırayla sosyal bilimleri de arasına aldı ve bugün 12 ayrı alanda çocuklarımızın yarıştığı, proje yaptığı bir alana dönüştü. 470 projeden bu sene 15 binin üzerinde ortaöğretim projeleri yarışıyor" dedi.
"OKUL ÖNCESİNDEN BAŞLAYARAK BU KÜLTÜRÜ YAYMALIYIZ"
Rektör Çelik, okul öncesinden başlanarak, çocuklara araştırama yapma kültürünün kazandırılması gerektiğine dikkat çekerek, "Türkiye eğer bilim ve teknolojiyi yakalayacaksa, üniversitedeki öğretim üyeleri de dahil belirli bir yaşın üzerindeki insanların bu kültürle yetişmediği için proje yapması, patent alması, buluş yapması ülkeyi bilim ve teknoloji de ileriye taşıması kolay değildir. Bunun en kısa yolu okul öncesi eğitimde başlayarak, ilköğretim ve orta öğretim kademesinde çocuklarımızı bilime teşvik edip, muhakeme etme, problem çözme, ezbercilikten kurtarma noktasında üzerimize düşenleri yapmazsak, istediğimiz lafı söyleyelim, politikacılarımız istediği konuşmayı yapsın bu ülkenin bilim ve teknoloji üreterek dışa gerek milli savunmada gerekse de diğer ekonomik alanlarda bağımlılıktan kurtulmamız o kadarda kolay değildir. Bunun en kısa yolu okul öncesinden başlayarak bu kültürü yaymak ve yüz binlerce çocuğumuzu üniversiteyi bitirdiğinde araştırma yapan konuma getirmektir. Onun içinde toplumun, bilim toplumu olması gerekir" diye konuştu.
"ÜNİVERSİTE, YEREL İKİ POLİTİKACININ ALGISIYLA İDARE EDİLMEZ"
Proje yarışmasına çocukların katılmalarının önemli olduğunu ifade eden Çelik, şunları söyledi: "Çocukların bu pınardan su içmeleri ve böyle bir duyguyu, böyle bir ortamı teneffüs etmeleri önemlidir. Onun için bir taraftan bu çocuklarımız bunları yaparken, toplum olarak bu işleri sadece üniversitenin üzerine yıkılması da yanlıştır. Ticaret ve Sanayi Odası'ndan vilayetimizden, yerel yönetimimizden sivil toplum örgütlerimize ve ticaret erbabımıza kadar bu faaliyete destek verip, toplumun bilim toplumuna dönüşmesine katkı vermemiz gerekir. Üniversitelerin toplumla barışık olması budur. Üniversitelerin yoksa yerel iki tane politikacı ile yan yana gelip, üniversiteyi onların algısıyla idare etmesi demek değildir. Ülkesini seven, milli ve manevi değerlerine bağlı olan ülkeyi ileriye taşımak isteyen bilim insanlarının yolu, bu dediğim yoldan geçer. O açıdan İnönü Üniversitesi; toplumuyla, milletiyle, sivil toplum örgütleriyle hemhal olmuş, onlarla hareket eden bir üniversitedir " dedi.
"UYGUN ORTAM SAĞLANDIĞINDA GENÇLER, BÜYÜK İŞLER BAŞARABİLMEKTEDİR"
Malatya Valisi Süleyman Kamçı ise, "Atatürk; “ Eğitimdir ki bir milleti ya hür, bağımsız,şanlı, yüksek bir topluluk halinde yaşatır; ya da milleti esaret ve sefalete terk eder” diyor. Bu veciz ifade, hür ve müreffeh yaşayabilmenin, dünya milletleri arasında saygın bir yer edinebilmenin yegane şartının eğitim olduğuna işaret etmektedir. Dolayısıyla bilgi üreten ve ürettiği bilgiyi teknolojiye dönüştüren milletlerin tarihinin seyrini değiştirebileceğini, insanlığın umudu olacak bütün gelişmelerin bu milletlerin elinde hayat bulacağını söylemek çok da yanlış olmayacaktır. Bu bağlamda, çağdaş dünyaya ilim ve irfan kapılarını açan bir milletin mensupları olan bizler,bilgi çağının gereğince öğrenip öğretmekten, milletimize ve tüm insanlığa faydalı olacak projeler geliştirmekten asla geri kalmamalıyız. Bugün dünya çapında tanınan ve büyük rağbet gören büyük müesseselerin çoğu, sizler gibi dinamik, müteşebbis genç insanlar tarafında kurulmuştur. Bu da demek oluyor ki, kendilerine uygun ortam ortamlar oluşturup imkan sağlandığı takdirde gençler, yaşlarından çok daha büyük işler başarabilmektedir" ifadelerini kullandı.
BİRİNCİLERE ÖDÜLLERİ VERİLDİ
Yapılan konuşmaların ardından Malatya bölgesinde sergilenen ve dereceye giren projeler açıklandı. Yarışmada birinci olan ve Ankara'da yapılacak olan finallere katılma hakkını elde eden öğrencilere, belgelerinin yanı sıra altın, para ve çeşitli hediyeler takdim edildi.
Malatya bölge sergisinde birinci olan projeler şöyle:
Bilgisayar
- Öğrenci Hatice Karabıyık, öğretmen Rüşen Şahin-Adıyaman Altınşehir Anadolu Lisesi
Akıllı pansiyon sistemi (eğitim kurumu yatılı pansiyon aydınlatmasının android uygulama ile kontrolü)
Biyoloji
- Öğrenciler Simay Oğuzkurt-Ecehan Ceyhan, öğretmen Özgü Olgun-TED Malatya Koleji Özel Anadolu Lisesi
Bir nanopartikülün daphnıayı etkilemesi (nptitanyum dioksitin karanlık yönü)
Coğrafya
- Öğrenci Mehmet Arif Tutar, öğretmen Serkan Güç-Elazığ Bilim ve Sanat Merkezi
Orta öğretim coğrafya dersleri için dünyanın eksen eğikliği modeli, eksen eğikliği-bakı yönünden Elazığ'da doğal ve beşeri ortam
Değerler Eğitimi
- Öğrenciler Simge Özay, Ahmet Ferhat Büyükdeniz, öğretmen Yılmaz Ayaz-Diyarbakır Namık Kemal Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Ortaöğretim öğrencilerinin hoşgörü eğilimleri: Diyarbakır ili örneği
Fizik
- Öğrenciler Mehmet Söğüt-Emre Akgeyik, öğretmen Ali Yılmaz Altunsuyu-Malatya Yunus Emre Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
İlkbahar geç dönem donlarından olan radyasyon donunun, kayısı çiçeği ve meyvesine verdiği zararların önlenmesi
- Öğrenci Abdullah Onuş-Şanlıurfa Viranşehir Fen Lisesi
Elektronik valiz
Kimya
- Öğrenciler Özgür Rohat Karabulut-Eyyup Elbat, öğretmen Gül Nihal Yeşildal-Özel Diyarbakır Doğa Fen Lisesi
Zehiri filtreliyelim zararı indirgeyelim
Matematik
- Öğrenciler Utku Orhan-Fatih Ahmet Baran, öğretmen Mehmet Arslan-Malatya Fethi Gemuhluoğlu Fen Lisesi-Malatya Bilim ve Sanat Merkezi
Yay kenarlı çokgenler
- Öğrenciler Sena Taşgın-Seda Taşgın, öğretmen Ali İhsan Boran-Malatya Turgut Özal Anadolu Lisesi-Malatya Fethi Gemuhluoğlu Fen Lisesi
Alt küme elemanlarının toplamını bulmada Pascal üçgeni yaklaşımı
Psikoloji
- Öğrenci Selim Gökdemir, öğretmen Fatih Nizamettin Pektaş-Adıyaman Altınşehir Anadolu Lisesi
Çalışan annelerin kurtarıcıları: dede ve nene okulları; çalışan annelerin çocuklarını anne ve babalarına baktırmalarına ilişkin görüşleri
Sosyoloji
- Öğrenciler Nur Simay Saygı-Beyzanur Gündüz, öğretmen Mehmet Coşkun-Adıyaman Altınşehir Anadolu Lisesi
Anadolu Folklorunu ayakta tutan sanatkarlar: gevendeler; Adıyaman ilinde yaşayan gevendelerin sosyal hayatta yaşamış olduğu sıkıntılar
Tarih
- Öğrenciler Zeynep Deniz Algan-Yusuf Hazar Tuncel, öğretmen Birol Bayram Güngör-Malatya Bilim ve Sanat Merkezi-Malatya Akmercan Anadolu Lisesi
Kaybolan değerlerimize bir örnek: Malatya/Yeşilyurt ve Gündüzbey ev kitabelerinin araştırılması
Teknolojik Tasarım
- Öğrenciler Hasret Özcan-Emir Can Ataş, öğretmen Yunus Özen-Tunceli Namık Kemal Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Egzersiz yaptıran robot eldiven (EYRE)
Türk Dili ve Edebiyatı
- Öğrenciler Sacide Kayhan-Hatice Yeşilkaya, öğretmen Ahmet Yalçın-Malatya Fatih Anadolu Lisesi
Bir kıvılcım yazarlık atölyesi
- Öğrenciler Zeliha Sarı-Fatma Denli, öğretmen Ercan Deniz-Diyarbakır Namık Kemal Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Okul türüne göre ortaöğretim öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları
Ferdi DURDU, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
