Tarihi Kentler Birliği Malatya Semineri'nin ikinci gününde, Vali Ulvi Saran ile Belediye Başkanı Ahmet Çakır Malatya'daki uygulamalar hakkında açıklamalarda bulundular. Bu arada, Tarihi Kentler Birliğinin 2010 Yılı Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma, Proje ve Uygulamalarını Özendirme Yarışması sonuçları da açıklandı.
Belediyenin toplantıya ilişkin bülteni şöyle:
"Malatya Belediyesinin ev sahipliğinde 1 Nisan Cuma günü başlayan Tarihi Kentler Birliği Malatya Semineri, 2 Nisan Cumartesi günü sunum, oturum ve genel değerlendirmelerle devam etti.
Toplantıya, Vali Doç.Dr. Ulvi Saran ve Belediye Başkanı Ahmet Çakırın yanı sıra, Tarihi Kentler Birliği Başkanı Mehmet Özhaseki, ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof.Dr. Metin Sözen, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Cemil Çelik, Kültür Bakanlığı eski müsteşarı Fikret Üçcan ile çok sayıda Kaymakam, Belediye Başkanı, akademisyen ve kalabalık bir heyet katıldı.
Anemon otelde düzenlenen seminerin 2. günü, saygı duruşu ve İstiklal Marşının okunmasının ardından, saat 10.00da Belediye Başkanı Ahmet Çakırın Doğa ve Kültür Zengini Malatya konulu sunumuyla başladı.
Malatyanın tarihi geçmişi ve coğrafi konumu ile ilgili bilgiler veren Belediye Başkanı Ahmet Çakır, Malatyanın Hitit, Asur, Pers, Bizans, Arap, Selçuklu ve Osmanlı egemenliklerine tanıklık ettiğini belirterek, Malatyanın birçok uygarlığın merkezi konumunda olduğunu söyledi.
Aslantepe höyüğünde 40 yıldır kazı çalışması yapan İtalyan arkeolog Prof.Dr. Marçella Frangipanenin Bilinenin aksine medeniyet, Mezopotamyada değil Anadoluda kurulmuştur tespitini yaptığını belirten Başkan Çakır, Malatyanın çok sayıda tarihi esere sahip olduğunu, ayrıca da zengin bir doğa ve kültür mirasına sahip olduğunu söyledi.
Malatyanın yakın tarihte İsmet İnönü ve Turgut Özal gibi iki Cumhurbaşkanı çıkardığını hatırlatan Çakır, ayrıca Malatyanın onlarca fikir ve sanat adamı yetiştirdiğini de kaydetti.
Malatya merkezinin yanı sıra ilçelerinin de ayrı ayrı doğa ve kültür zengini varlıklara sahip olduğunu söyleyen Başkan Çakır, ilçeleri ve sahip oldukları güzellikleri de anlattı.
Coğrafi konum itibariyle Malatyanın önemli bir şehir olduğunun altını çizen Belediye Başkanı Çakır, Belediye olarak bir yandan Malatyayı teknik ve sosyal altyapısı tamamlanmış, modern hizmetlerle daha yaşanabilir, müreffeh bir şehir hedefine taşırken, diğer yandan da tarihi, kültürel ve doğal yapıları korunmuş bir Malatya haline getirmek için çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi.
Tarihi eserleri tecrit ederek değil, yaşamımızın işlevsel birer parçası haline getirmek suretiyle korumayı ilke ediniyoruz diyen Başkan Çakır özetle; Beşkonakların aslına uygun restore edilerek değişik alanlarda hizmet verdiğini, Karakaş konağı ile İstanbulluoğlu konaklarının restore edilerek şehre kazandırıldığını, Belediye binası karşısındaki tarihi yapının restore edilerek sağlık, okuma ve sanat merkezi olarak hizmete sunulduğunu, sanat merkezinde 20 ye yakın sanat dalında kurslar düzenlendiğini, muhtaç durumdaki 600 öğrenciye ücretsiz dersane hizmeti verildiğini, Yani Cami ve çevre düzenlemesi ile ışıklandırma sisteminin tamamlanarak hizmete sunulduğunu söyledi.
Başkan Çakır ayrıca, Söğütlü cami etrafının yayalaştırılması ile Bakırcılar çarşısı ve civarının yeniden düzenlenmesi yönünde projelerinin olduğunu da sözlerine eklerken, çalışmalarına destek veren Vali Ulvi Sarana, Tarihi Kentler Birliği Başkanı Mehmet Özhaseki ile Çekül Vakfı Başkanı Prof.Dr. Metin Sözene teşekkür etti.
Belediye Başkanı Ahmet Çakırın Doğa ve Kültür Zengini Malatya sunumunun ardından Vali Doç.Dr. Ulvi Saran Malatya Bütününde Her Ölçekte Koruma konulu bir sunum yaptı.
Vali Ulvi Saran, sunumu sırasında Malatyadaki kültür ve tabiat varlıkları, geleneksel sivil mimari ve genel olarak tarihi eserler ile ilgili koruma, muhafaza, tescil ve restorasyon işlemleri ile ilgili olarak yapılan çalışmalar hakkında bilgiler verdi.
Malatyadaki tarihi eserleri tescil ve koruma uygulamalarının 1.5 yıl önce kurulan Koruma Uygulama ve Denetim Birimi ile hızlandığını belirten Vali Saran, bu birimin gerek merkezde ve gerekse de ilçe ve beldelerde tarihi eserleri korumaya yönelik yaptığı faaliyetlerin, kentlerin gelişimi ve tarihi mirasın korunması ile ilgili yapılan uygulamalara örnek teşkil edecek mahiyette olduğunu söyledi.
Malatyanın yukarı Fırat havzasında önemli bir yerleşim birimi olduğunu, M.Ö. 7 bin yıllarından bu yana farklı uygarlıklar ve oluşumların gelişim gösterdiğini anlatan Vali Saran, bu sebeplerden dolayı gerek kent merkezi ve gerekse de ilçe ve beldeleriyle Malatyanın zengin bir tarihi miras ve kültürel birikime sahip bir il olduğunu kaydetti.
Vali Saran, Aslantepe, katolitik çağdan İslami çağlara kadar 6 yerleşme ve kültür katmanını ortaya koymakta. En alttan yukarıya doğru, Tunç çağı, Hitit imparatorluk dönemi, Genç Hitit dönemi, Demir çağı, Roma-Bizans çağı ve son olarak İslamiyet döneminin kalıntıları bulunmaktadır dedi.
Malatyanın yakın tarihe kadar Anadoluda geçmiş bulunan tüm uygarlık ve tarihi dönemlerde izler taşıdığını, islamiyete geçtikten sonra önemli bir Selçuklu yerleşim yeri olduğunu söyleyen Saran, Tarihi ve kültürel miras yönünden uzun bir geçmişe dayanan böyle bir kent için koruma bilinci ve sorumluluğu hayati bir gereklilik olarak ortaya çıkıyor dedi.
Vali Ulvi Saran, 2010 yılında kurulan Koruma Uygulama ve Denetim Biriminin bu alanda önemli hizmetler verdiğini belirterek, bu birim kurulmadan önce Malatyada 40 dini ve kültürel yapı, 2 idari yapı, 63 sivil mimari yapı, 18 arkeolojik sit, ilçelerde ise 67 dini ve kültürel yapı, 1 idari yapı, 48 sivil yapı ve 12 arkeolojik sit varlığı bulunurken, birim kurulduktan sonra bunlara ilave olarak 38 yapının tescil edildiğini, 640 doğal varlık, dini ve kültürel yapı, idari yapı ve sit varlığının tescil aşamasına getirildiğini söyledi.
Vali Saran sunumuna Malatya merkez ile ilçe ve beldelerde bulunan tarihi eser ve doğal güzellikler ile buralarda yapılan koruma ve restorasyon çalışmaları ile ilgili bilgiler verdi.
Sunumlardan sonra Belde ve İlçelerde Koruma konulu oturum gerçekleştirildi. Oturumda yer alan İzmirin Ödemiş İlçesi Birgi Beldesi Belediye Başkanı Cumhur Şener, Nevşehir Mustafapaşa Belediye Başkanı Levent Ak ile Tokat Niksar Belediye Başkanı Duran Yadigar, ilçe ve beldelerinde bulunan tarihi eser ile doğal güzellikleri koruma ve restorasyon çalışmaları ile ilgili sinevizyon eşliğinde bilgiler verdiler.
Sunum ve oturumların ardından Çekül Vakfı Başkanı ve Tarihi Kentler Birliği Danışma Kurulu Başkanı hemşerimiz Prof.Dr. Metin Sözen genel bir değerlendirme yaptı.
Tarihi kentler birliği toplantısına katılanların sahip oldukları varlıkları çok iyi anlattıklarını ve buna da Tarihi Kentler Birliğinin öncülük ettiğini söyleyen Çekül Vakfı Başkanı Prof.Dr. Metin Sözen özetle; Burada vurgulanması gereken temel nokta, burada bulunanların bulundukları yerin içerikleri açısından, her yeri eşit gördüğümüzün bir tanığı oldu bu toplandı. Bu yaklaşımın ne kadar doğru olduğunu gösterdiler.
Türkiyede bilgi, kaynak birikiminin, eğitilmiş ve becerisi yüksek insanların toplandığı büyük metropollere karşı, ilçe belde ve kentler o yoğunlukta bir bilgiye, birikime, kaynağa sahip olmadıkları için Tarihi Kentler Birliği, yıllardır süren adaletsiz bilgi birikim ve beceri dağıtımını değiştirmek istiyor. Burada bir belde belediyesi de ödül aldı, Antalya, Bursa Büyükşehir Belediyeleri de ödül aldılar, aynı yerde bir belde, bir ilçe eşit koşullarda yarışmaya girebiliyor.
Oysa burada Büyükşehirlerin teknik eleman kullanımları, bilginin kendilerine aktarılması yönünde büyük bir olanağa sahipler. Diğer belde ve belediyelerin ne kadar zorluk çektiklerini görüyoruz.
Bu eşitsizlik ortamını, tarihi kentlerin bir eşitlik ve dayanışma ortamına dönüştürmesi, bu toplantının görünen en doğru yüzü oldu.
Bu alanda emeği geçen, Malatyadaki bütün toplantılarda bizim düşüncelerimizi rahat tartışmamızı sağladığı için valimiz ve belediye başkanımız ile onlara destek veren arkadaşlarımızı alkışlamamız gerekiyor şeklinde konuştu.
YARIŞMA SONUÇLARI..
Toplantı sırasında Tarihi Kentler Birliğinin 2010 Yılı Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma, Proje ve Uygulamalarını Özendirme Yarışması sonuçları da açıklandı.
Tarihi Kentler Birliği Danışma Kurulu üyesi Hasan Özge tarafından açıklanan sonuçlara göre,
Teşekkür Belgesi kazananlar;
Gölcük, Gümüşhane, İncesu, Kemaliye, Kocaeli, Konak, Kuşadası, Kütahya, Manisa, Muğla, Ordu, Sivrihisar ve Yalova Belediyesi.
Proje dalında;
Rize, Siverek, Silifke, Bornova, Antalya Büyükşehir Belediyesi.
Uygulama dalında;
Küre, Taşucu, Milas, İzmir, Bayındır Belediyesi
10. Yıl Derviş Parlak Özel Ödülü,
Yalvaç Belediyesi
Süreklilik dalında;
Odunpazarı, Niksar, Bursa Büyükşehir, Birgi, Altındağ Belediyesi.
Metin Sözen Büyük Ödülü
Battalgazi Belediyesi
Ödüllerin 13-15 Mayıs 2011 tarihinde Samsunda yapılacak olan toplantıda dağıtılacağı açıklandı."
