Londra merkezli kar amacı gütmeyen bir gazetecilik kurumu, Wikileaks, farklı ülkelerden çeşitli televizyon kanalları ve gazetelerle işbirliği içinde ABDnin Irak Savaşıyla ilgili saha detaylarını gözler önüne serecek dev bir proje hazırlıyor.
Araştırmacı Gazetecilik Bürosu editörü Iain Overton, History Channelda yayımlanan Declassified programına yaptığı açıklamada, kurumunun aralarında Amerikan televizyon kanalları da olan birçok ülkeden basın-yayın örgütleriyle birlikte bir dizi belgesel ve makale hazırlamakta olduğunu belirtti. Overton, söz konusu çalışmaların kaynağının Wikileaksin elinde bulunan Irak Savaşıyla ilgili belgeler olacağını ifade etti.
Temmuz ayında Wikileaksin elindeki Afganistan Savaşı belgeleri aynı anda birçok yayın organı tarafından kamuoyuyla paylaşılmış ve dünya genelinde büyük bir gürültü koparmıştı.
Overton, Araştırmacı Gazetecilik Bürosuyla birlikte çalışan basın-yayın organlarının Irak belgelerini de aynı şekilde bir anda ortaya çıkaracağını belirtti. Ancak kendileriyle çalışan kurumların isimlerini vermeyi kesinlikle reddetti.
AFGANİSTAN BELGELERİNDEN FAZLA
Afganistan Savaşıyla ilgili 92 bin sayfalık belge ilk olarak ABDde New York Timesa, İngilterede Guardiana, Almanyada da Der Spiegele gönderilmişti.
Overton, Irak Savaşı belgelerinin, Afganistan belgelerinden çok daha fazla olduğunu ifade etti. İngiliz gazeteci, Bu belgeler tarihin en büyük askeri istihbarat sızıntısı olacak dedi.
Wikileaksin Afganistan Savaşı belgeleri ortaya ilk çıktığında Irak belgelerinin miktarının Afganistandakilerin üç katı olduğuna inanılıyordu. New Tork Times, Guardian ve Der Spiegel belgelerle ilgili haberlerini yayımladıktan sonra sitede 76 bin sayfalık belge yayımlandı.
Ancak Pentagon sözcüleri ve insan hakları aktivistlerinin, belgelerin ABD ve NATO askerleriyle işbirliği yapan Afganların hayatlarını riske attığı yönündeki eleştirilerinin ardından, Wikileaks geri kalan 15 bin sayfalık belgenin yayınlanmasını askıya aldı. Aktivistler belgeleri gözden geçireceklerini ve bazı hassas bilgileri yeniden düzenleyeceklerini açıkladı.
"HATALARDAN DERS ALDIK"
Wikileaks Afgan Savaşı belgelerinin önümüzdeki günlerde siteye yüklenebileceğini söyledi ancak tarih konusunda henüz bir netlik yok. Overton Irak Savaşı belgeleri üzerindeki çalışmaları sırasında kurumunun ve basın-yayın sektöründeki ortaklarının başkalarının hayatlarını riske atma konusunda geçmişteki deneyimlerinden önemli oranda ders çıkardığını söyledi.
Overton, Bunun bir sorun olduğunun farkındayız ve çok ciddiye alıyoruz derken, Araştırmacı Gazetecilik Bürosunun ABD hükümetine ait ham raporları internette yayınlamayacağının da altını çizdi. Bizim işimiz bu belgelerden haber çıkarmak diyen Overton basın-yayın ortaklarının da aynı hassasiyeti göstereceğinin garantisini verdi.
Declassified daha önce Irakla ilgili belgelerde ülkedeki ABD güçlerinin kan banyosu yaptığı yönünde bilgiler olduğu şeklinde haberler yapmıştı. Ancak en can sıkıcı bilgilerin Irak güvenlik güçlerinin tutuklulara muameleleriyle ilgili olduğu belirtildi.
Wikileaksin kurucularından Julian Assangeın bu projede nasıl bir rol oynadığı ise henüz belli değil.