TÜİK tarafından geçtiğimiz günlerde açıklanan 2019 yılının Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) sonuçlarına göre 2004 yılında 3.357 $ ile Türkiye genelinde 58. sırada yer alan Malatya 2019 yılında 5.357 $ ile 2 sıra gerileyerek 60'ıncı sırada yer aldı.
Konuya ilişkin değerlendirmeye yapan malatyahaber.com yazarı Ekonomist-Yeminli Mali Müşavir Mustafa Bahadır Altaş'a göre, geride kalan on beş yılda Malatya adına gayri safi yurtiçi hâsılada ekonomik olarak önemli bir gelişmenin olmaması yönetimsel başarısızlığın sonucu.
Türkiye İstatistik Kurumum (TÜİK) tarafından 2004 yılı temel alınarak hazırlanan tabloda 2019 yılına kadar geçen sürede Malatya’nın ülke gelindeki sıralaması dikkate alındığında 2005 yılında 55. sırada yer alan Malatya 2015 yılında 65. sırada yer aldı.
Altaş “TÜİK Verilerine göre Malatya il genelinde 2018 yılına göre 2019 yılında GSYH hesabında kişi bazında TL olarak % 16 artış yaşanırken dolar olarak ise %3,5 fakirleşmişiz. Bu durum her ne kadar Türkiye ortalamasındaki TL olarak %13 artış ve dolar olarak %6 fakirleşmenin üzerinde olsa da Malatya adına üzücüdür. Çünkü Malatya Türkiye deki 30 büyükşehirden biri olarak 60 sırada yer almayı hiç hak etmiyor.
Komşularımızla kıyasladığımızda Malatya 2019 yılında 5.357 dolar GSYH ile Elazığ’ın, 5.675 dolar Sivas’ın, 6.162 dolar Erzincan’ın, 8.327 dolar Kahramanmaraş’ın, 6.006 dolar Kayseri’nin 7.785 dolar ile gerisinde kalırken Diyarbakır’ın 4.164 dolar, Adıyaman’ın 3.954 dolar ile önünde” dedi.
Altaş, Malatya ekonomisini olumsuz etkileyen etkenlerin başında merkez ilçelerin dışındaki ilçelerin ekonomik olarak yeteri kadar güçlü ve üretken olmadıklarını belirterek “ TÜİK tarafından açıklanan en son adrese dayalı nüfus sayımına baktığımızda merkez ilçeler Battalgazi ve Yeşilyurt dışında hiçbir ilçede nüfus artışı olmadığı tüm ilçelerin ciddi şekilde göç verdiğini görüyoruz. Bana göre bunun en önemli nedeni bu ilçelerdeki ekonomik şartların olumsuzluğudur.
Büyükşehir Yasası ile birlikte 2014 yılından itibaren altyapı hizmetlerinde büyükşehir belediyesinden hizmet almak durumunda kalan ilçelerin yetersiz hizmet alması ve kamu yatırımlarının da yetersiz kalması ilçelerden il merkezine göçü artırmıştır. Bu durumun bu şekilde devam etmesi Malatya’yı ilerde çok daha fazla olumsuz etkileyecektir. 6360 sayılı yasa ile bütün büyükşehir belediye sınırları il sınırı olmuştur. Bu illerdeki bütün beldeler ve köyler kaldırılmış bağlı bulunduğu ilçe belediyesinin mahallesine dönüştürülmüştür. Bu nedenle Malatya ile ilgili yapılacak olacak olan tüm ekonomik, sosyal yaşam ve çevre ile eğitim ve teknolojik gelişimle birlikte tarihi ve kültürel değerlerin korunması ve değerlendirilmesi ilçelerle birlikte olmalı. Sanayi ve tarım üretim politikaları sadece ilin değil ilçelerinde şartlarına uygun olarak planlanarak projelendirilmelidir.” diye konuştu.
Altaş “Malatya il genelinde sağlanan GSYH’nin sektörel dağılımına baktığımızda yüzde elliye yakın oranın üretim dışındaki insan kaynakları kamu hizmetinden oluştuğu görülmektedir. Ortaya çıkan bu tablo ile ilgili olarak 2004 yılından bugüne kadar geçen sürede görev yapan başta il yöneticileri olmak üzere konuya taraf tüm kesimlerin ve siyasilerin bu konuda bir özeleştiri yapmaları gerekir aksi takdirde bu durum yönetenlerin yetersizliğinin sonucu olarak akıllarda kalacaktır.”dedi.
Güler HAZAR, malatyahaber.com- yenimalatya.com.tr
