Ağbaba'dan 'Kayısı' Önergesi...

Kayısının ekonomik değerinin artırılması için üretimden satışa kadar gerekli tedbirlerin alınması gerektiğini söyleyen Cumhuriyet Halk Partisi Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, bunun için Meclis araştırması yapılmasını istedi.
 
Kayısının devlet desteğine tabi olması gerektiğini söyleyen Milletvekili Ağbaba, özellikle üreticilerin gübre ve ilaç alımlarında yaşadıkları maddi imkansızlıklar sebebiyle desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
 
Milletvekili Ağbaba'nın Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunduğu araştırma önergesi şöyle ; 
 
"Kayısının insan sağlığına faydaları ile ilgili bilimsel araştırmalar konusunda eksiklikler yaşanmaktadır. Bu konunun bilim adamları tarafından araştırılması ve kamuoyuna açıklanması sağlanmalıdır.
 
Kayısı reklam eksikliği yaşamaktadır. Ulusal ve uluslararası platformlarda, basın yayın kuruluşlarında kayısının tanıtımı ve reklamı yapılmalıdır.
 
Kayısı hasadı konusunda üreticilerimiz hala yeterli bilince ulaştırılmamışlardır. Olgunlaşan kayısı meyveleri sopalar ile ağaca vurularak toprağa düşürülmektedir. Bu sistem hem ağaca zarar vermekte hem de yere düşüp parçalanan kayısıların içerisine taş ve toprak parçalarının girmesine sebep olmaktadır. Bu şekilde hasat edilen kayısıların kalitesi düşmekte, işleme ve ihracat sırasında problemlere neden olmaktadır. Ayrıca kayısı meyvesi hijyenden uzaklaşmaktadır. Hasadın daha modern yöntemlerle  erçekleşmesi için çalışmalar yapılmalıdır.
 
Yeterli hijyen koşulları taşımadan hasat edilen kayısı meyvesinin yurt içi ve yurt dışı satışında büyük sorunlar yaşanmaktadır. Kayısı üreticilerinin hijyen konusunda gerekli eğitimlerden geçirilmesi gerekmektedir.
 
Daha önce ihraç edilen ülkelerin istedikleri standartlara göre ayarlanan kayısıdaki kükürt miktarı 16 Kasım 1997 tarihinde yürürlüğe giren Türk Gıda Kodeksine göre maksimum 2000 ppm olarak belirlenmiştir. İhraç edilen ülkeler meyvenin kükürt miktarının istenilen sınırların üzerinde yer alması sebebiyle zaman zaman ürünü iade etmektedir. Ölçümlerde bu limiti aşan kayısı firmalarına 2011 yılı içerisinde 11 bin 500 TL ceza yazılmıştır. Kayısının uzun süre dayanabilmesi için kullanılan kükürt konusunda bilimsel çalışmalar yapılmalı, sağlığa zarar verecek miktar,tam ve yoruma yer bırakmayacak şekilde kamuoyuna açıklanmalıdır.
 
Malatya’da üretilen kuru kayısı başta Almanya, ABD, Almanya, Fransa, İngiltere olmak üzere yaklaşık 70 ülkeye ihraç edilmektedir. Kuru kayısının yaklaşık % 85’lik kısmı ihraç edilmektedir. Kayısının % 15’lik kısmı ise yurt içinde tüketilmektedir. Kayısının yurt içi tüketiminin artırılabilmesi için gerekli girişimlerde bulunulmalıdır.
 
Yurt içi ve yurt dışına kurutulmuş olarak satışı gerçekleştirilen kayısının yaş meyve haliyle de satışını gerçekleştirmesi ekonomik kazanç sağlayacaktır.
 
Başta Hollanda olmak üzere İsrail, Fransa ve İspanya gibi ülkeler Türkiye'den büyük paketler halinde aldıkları kuru kayısıyı 100 gr - 250 gr gibi daha küçük paketler halinde
 
başka ülkelere ihraç etmektedir. Kayısının koliler ile yurt dışına satışı yerine küçük paketler halinde satış yapılması sağlanmalıdır. Böylece kayısı satışından çok daha yüksek bir gelir elde edilecek, hem de paketleme ve ihracat aşamasında çok daha fazla işçi çalışması sağlanacaktır.
 
Kayısı üreticilerinin yaşadıkları en önemli sorunların başında özellikle Mart ayı sonu ile Nisan ayı başında karşılaşılan don olayı gelmektedir. Üreticiler kayısının tomurcuk
döneminde meydana gelen don olaylarından büyük zarar görmektedir. Bu nedenle kayısı üreticileri için meteorolojinin vereceği bilgiler büyük önem taşımaktadır. Ancak Malatya’da faaliyet gösteren Meteoroloji Bölge Müdürlüğü kapatılarak başka bir şehire bağlanmıştır. Meteorolojinin vereceği bilgilere göre kayısı bahçelerinde koruma önlemi alan üreticiler bölge müdürlüğünün kapatılmasıyla büyük sorun yaşayacaktır.
 
1992 yılında kurulan Kayısı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Kayısıbirlik) yanlış politikalar sebebiyle zarar ettirilmiş, kayısı üreticilerinin derdine çare olmak konusunda başarısız olmuştur. Birliğin tekrar verimli çalışması sağlanarak, özellikle ihracat konusunda aktif rol oynaması sağlanmalıdır.
 
Kuru kayısının hammadde olarak satışı Malatyalı üreticilerin daha az gelir etmesine sebep olmaktadır. Oysa kayısıyı bütün halde sattığımız ülkeler kayısıyı yoğurt,  armelat, konserve gibi farklı endüstri ürününe getirmekte ve böylece çok daha yüksek gelir elde etmektedirler. Ürünün ham satışının yanı sıra endüstriyel ürün haline getirilerek satışı gelirin ekonomik getiriyi artıracaktır. Ayrıca bu ürünlerin üretileceği yeni fabrikalar açılarak istihdamın artmasını sağlayacaktır.
 
Malatya ekonomisi için çok büyük bir önemi olan kayısının üretimi, hasadı, kurutulması, yurt dışına ihracatı ve ekonomik değerinin artırılabilmesi gerekli çalışmaların yapılması amacıyla Anayasanın 98, İçtüzüğün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca Meclis Araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz."