Al Gürcistan'ı Ver Libya'yı

Libya’daki iç savaş dünya ekonomisini vuruyor. Petrol fiyatları fırladı. ABD ve Avrupa zarara girerken Rusya kasasını dolduruyor. Batı, Kaddafi’yi durdurmak için 1991’de Çekiç Güç’e benzer bir planı tartışırken, Rusya veto kartını gösteriyor. Moskova’ya giden ABD Başkan Yardımcısı Biden, “Gürcistan konusunda taviz ve Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü’ne üyeliğine vize” karşılığında Kremlin’den Libya’da uçuşa yasak bölge izni için pazarlığa oturdu.

DÜNYANIN önde gelen petrol üretcilerinden Libya’da yaşanan iç savaş, dünya ekonomisini tehdit eder boyuta ulaşırken ABD, askeri müdahale için zemin arayışına hız verdi. Libya’ya uygulanacak askeri müdahalede ilk gündeme gelen plan ise 1991 yılında Birinci Körfez Savaşı’nın ertesinde Irak’ın güneyi ve kuzeyinde ilan edilen uçuşa yasak bölge uygulaması. İncirlik Hava Üssü’nden havalanan Amerikan uçakları Irak’ın kuzeyindeki “Çekiç Güç” uygulaması çerçevesinde Saddam’ın Kürtlere havadan müdahale etmesini önlemişlerdi. Aynı uygulama çerçevesinde güneydeki Şii ağırlıklı Basra bölgesi Bağdat’ın müdahalesinden korunmuştu.

ABD Başkanı Barack Obama ve İngiltere Başbakanı David Cameron önceki gün bir telefon görüşmesi yaparak uçuşa yasak bölge olasılığını ele alırken, bu yönde bir kararın uluslararası toplumdan geniş destek alması gerektiğinde uzlaştı. İngiltere ve Fransa, BM Güvenlik Konseyi’ne sunulacak bir uçuşa yasak bölge kararı üzerinde çalışıyor. Libya krizi sonrası petrol arzında oluşan açıktan dolayı fiyatların yükselmesiyle kasasına 10 milyar dolar koyan Moskova yönetimi de müdahaleye soğuk. Petrol fiyatlarının artışından rahatsız olan Çin ise müdahaleye sesini çıkarmayacağı sinyali verdi. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Libya üzerinde uçuşa yasak bölge ilan etme kararının BM’de alınması gerektiğini söyledi.

Moskova’ya giden ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ise “Libya tavizi karşılığı” Kremlin’e “hediye paketi” götürdü. Kommersant gazetesi “ABD, Libya konusunda karar verirken Rusya’yı yanında görmek istiyor. Kremlin dış politika danışmanı Sergey Prihodko’nun ifadelerinden edindiğimiz izlenime göre ABD, Kafkaslarda ve özellikle Rusya’nın canını sıkan Gürcistan konusunda hediyeler hazırlamış. Ayrıca 17 yıldan beri Dünya Ticaret Örgütü DTÖ üyesi olmak için çabalayan Rusya’ya yaratılan engellerin giderileceği söz verilmiş” dedi. ABD’nin Rusya’dan alacağı cevabın bugün başlayacak Brüksel’de yapılacak NATO toplantılarını da etkilemesi bekleniyor.

BİLGİ NOTU

Uçuşa yasak bölge ilan edilirse bu karar muhtemelen Kaddafi hükümetine bağlı askeri uçakları da kapsayacak. Yasak bölgeyi ihlal eden herhangi bir uçağa uluslararası güçlerin müdahalesi sözkonusu olacak. 1991 Körfez savaşı’nda uygulama 12 yıl sürdü.