6 Şubat saat 04.17'de meydana gelen 7.7 büyüklüğündeki ilk depremde çöken ve biri kimliği saptanamayan 31 kişiye mezar olan Trend Garden Rezidans binasıyla ilgili olarak, Cumhuriyet Başsavcılığı'nca tayin edilen bilirkişi tarafından hazırlanan teknik rapor, binanın tüm yapım aşamasında 'çürük' olarak inşa edildiğini, resmi makamların sorumsuzluğu, ilgisizliği ve denetimsizliği sonucu insanlara mezar olduğunu ortaya koydu. Raporda, ilk ruhsatlandırılmasından sonraki yıllar içerisinde birçok kez tadilat ruhsatlarıyla çalışılan, ilk projesinin tamamen dışında bir yapı olarak inşa edilen binanın, en son İmar Barışı ile yasallaştığının belirtilmesi de, 11 ili etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremlerin yıkımının ve can kayıplarının bu denli büyük olmasının en önemli gerekçelerinden biri tarihe düşülen kayıt oldu. 4'ü tutuklu 13 sanığın yargılandığı davayla ilgili hazırlanan bilirkişi raporunda, projeyi hazırlayanların, uygulayanların ve denetlemek durumunda olanların yıkımdan sorumlu olduklarına ilişkin de görüş belirtildi.
31 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ..
İlk müteahhidi Bahattin Doğan olan Trend Garden Rezidans binasının çökmesi sonucu ölen 31 kişiden aralarında Yeni Malatyaspor'un kalecisi Ahmet Eyüp Türkaslan'ın da bulunduğu 30'unun kimliği belirlenebilmiş, bir kadının kimliği ise saptanamamıştı.
Hayatını kaybedenlerden kimliği belirlenen 30 kişi şunlardı:
Ayşenur Gülşen (26), İbrahim Kurt (43), Ahmet Topal (81), Ahmet Eyüp Türkaslan (30), Angel Pesevski (65), Busenur Umancaoğlu (27), Duran Fındık (58), Ebru Fındık (28), Ege Okant (28), Erhan Baltacı (41), Fatma Kaya (35), Feray Kanışlı (55), Gülçin Koca (21), Muhammed Eren Görgülü (7), Muhammet Ziya Baltacı (4), Nazan Tuşak (30), Nusret Ayaz (39), Pakize Uzun (48), Rahime Taş Bulut (47), Saadet İlçin (29), Salih Abdulhamit Görgülü (5), Serpil Fındık (54), Süleyman Baltacı (36), Sümeye Kanışlı (28), Şadiye Karaman (64), Şiyar Akmeşe (17), Şükran Görgülü (13), Tevfik Bulut (55), Ulfaz Gürbüz (68), Ünal Aslan (46).
4'Ü TUTUKLU 13 KİŞİ YARGILANIYOR..
1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılan davada 4'ü tutuklu, 13 sanık yargılanıyor.
Davada; Aysun Demir, Bahattin Doğan, Bülent Yeroğlu, Eser Çakır, Filiz Taş, Mehmet Selim Doğan, Mehmet Gündüz, Mustafa Tevfik Arpacı ve Yasemin Yazıcı “Taksirle Ölüme ve Yaralanmaya Neden Olmak”la, Engin Aslan, Erkan Adaşlık, Özkan Gülfırat ve Sefa Gülfırat ise, “Taksirle Ölüme ve Yaralanmaya Neden Olma, Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan”la suçlanıyorlar.
Bu sanıklardan, Bülent Yeroglu, Sefa Gülfırat, Engin Aslan ve Mehmet Gündüz tutuklu yargılanıyor. Özkan Gülfırat’ın ise yurtdışında olduğu ve hakkında yakalama kararı bulunduğu öğrenildi.
BİNA YERİNE 'MEZAR' İNŞA EDİLMİŞ, İMAR AFFI İLE DE YASALLAŞMIŞ!..
Özalper Mahallesi Turgut Özal Bulvarı üzerinde Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nin karşısında yer alan, 30 Aralık 1997'de 2'şer daireli 7 kat ruhsatından, süreçte her katta 6'şar daireden toplam 42 dairelik rezidansa dönüştürülen binayla ilgili olarak, yargılamanın yapıldığı 1. Ağır Ceza Mahkemesi'ne sunulan raporda, 10 Temmuz 2000 tarihinde yenileme adı altında bir ruhsat daha verildiği ve ruhsat içeriğinin bodrum +7 kat, bina yüksekliği 22 metre, 2 dubleks daire, 10 daire, 1 depolu dükkan, kapıcı dairesi ve sığınak kapsadığı belirtildi.
1 Kasım 2011 tarihinde yine yenileme adı altında verilen başka bir ruhsatın içeriğini bodrum + 7 kat, bina yüksekliği 21,50 metre 12 daire, 1 adet dükkan, 343 metrekare ortak alanı kapsadığı, 23 Kasım 2011 tarihli tadilat adı altında verilen ruhsatta ise zemin katta bulanan 1 adet dükkanın 2 adet dükkana dönüştürüldüğü aktarıldı.
4'ü tutuklu toplam 13 sanıklı davaya konu olan bina yıkımıyla ilgili 3 öğretim üyesi tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda, binanın rezidansa çevrilirken mimarisinin değiştirildiği, zemin kat yüksekliğinin mimari projeyle uygun olmadığı, değişikliğin ruhsatta yer almadığı, mimari proje ile statik proje arasında uyumsuzluk olduğu, normal katlarda her katta mevcut 2 dairenin her birinin 3 daireye dönüştürülerek, her normal katta toplam 6 daire oluşturulduğu, rezidansa çevrilmeden önce binada 12 bağımsız daire varken, rezidansa çevrildiğinde 42 daireye dönüştürüldüğü, balkonların dairelere eklendiği, binanın çatı katında sonradan yapılan dubleks katın statik projede gösterilmediği, binanın beton kalitesinin standardın altında olduğu kaydedildi.
Bilirkişi Raporunda 12 dairelik binanın 42 dairelik rezidansa çevrilmesine ilişkin herhangi bir ruhsatın dosyada bulunmadığı kaydedilirken, yapının 'İmar Barışı'ndan faydalanılarak kayıt altına alındığı da belirtildi.
Binanın kolonlarının yapıldığı dönemde yürürlükte olan 1975 yılına ait deprem yönetmenliğine bile uymadığı, binanın rezidansa çevrilmeden önceki projeleri ile uygulama arasında farklılıklar olduğu da belirtilen bilirkişi raporunda şu ayrıntılara da yer verildi:
-Binanın statik projesi ile mimari projesi arasında, statik hesap raporu ile statik projesi arasında uyumsuzluklar bulunmaktadır. Tespit edilen bu uyumsuzluklar, inşa edilen bina ile tasarlanan binanın birbirinden farklı çalışmasına neden olacaktır.
-Bina statik projesi ve betonarme hesap raporunda deprem yönetmeliğinin koşullarını sağlamayan noktalar tespit edilmiştir. Tespit edilen bu noktalar, binanın dayanımını, sünek (taşıma gücünde önemli bir kayıp olmadan yer değiştirme) bir şekilde güç tüketmesini ve yerinde imalatını olumsuz bir şekilde etkileyebilir.
-Bina enkazında yer yer bütünlüğünü koruyan elemanlarda enine donatıların (kanca detaylarının, ve kirişlerde etriye aralıklarının) uygun bir şekilde düzenlenmediği tespit edilmiştir. Binanın enine donatı detaylarının uygun bir şekilde yapılmaması, binanın deprem kuvvetini, tasarımda beklenen şekilde (sünek olarak) karşılamasını güçleştirmiştir.
-Binanın beton dayanımı net olarak belirlenemese de bina enkazından alınabilen 2 adet (1 adet şahit numune olarak bırakılmıştır) beton karot numunesinin ortalama basınç dayanımının proje tasarım dayanımından düşük olduğu görülmüştür. Bu durum binanın, etki eden düşey ve deprem yükleri altında tasarımda hedeflenen davranışı göstermesini olumsuz olarak etkileyebilir.
- Binada çok sayıda ruhsat yenilemesi yapılmıştır. Ruhsat yenilenmesi süreçlerinde mimari projede yapılan değişiklikler (son katta yapılan dubleks kat, asma kat plan alanı değişikliği) için statik projede düzenleme yapılmamıştır. Yenilenen ruhsatlar ilk statik projeye esas alınarak verildiği gözlenmiştir.
-Binanın statik projesi ve hesap raporlarının ilk ruhsatın verildiği tarihte geçerli olan ABYYHY 1975 şartlarını sağlamadığı görülmüştür. Ruhsat yenilemesi yapılan tarihlerde yürürlükte olan güncellemiş yönetmeliklere göre de bina projesinin aynı şartları (kolon boyuna donatı yüzdeleri, kolon en boy oranları, kolonlarda etriye aralıkları) sağlamayacağı açıktır.
-Binanın statik projesinde, temel aplikasyon planı, temel kirişi açılımı, kat kalıp planı ve kiriş açılımları arasında uyumsuzluk tespit edilmiştir. Merdiven boyutları ile kat kalıp planındaki merdiven boyutları birbiriyle uyumlu değildir. Tespit edilen uyumsuzluklar binanın insaşının projeye uygun olarak yapılmasını güçleştirecektir.
-Bina hesap raporunda kolon- kiriş bölgeleri için hesap yapılmadığı görülmüştür. Bu durumda, özellikle deprem yüklemesi altında önemli oranda zorlanan, düşey ve yatay taşıyıcı sisteme elemanlarını bir birine bağlayarak yük akışını sağlayan kolon kiriş birleşim bölgelerinin nasıl tasarlanacağı ve inşa edileceği ile ilgili belirsizlik bulunmaktadır.
-Projede bazı kirişlerin yüksekliklerinin ve donatı detaylarının eksik ve/veya hatalı verildiği görülmüştür... Sahada kirişler üzerinde yapılan incelemede, kirişlerde ölçülen etriye aralığının projede verilen aralıktan fazla olduğu durumlara rastlanmış ve etriyelerde gösterilen kanca detayının yapılmadığı gözlenmiştir. Bu durumda etriyeler açılarak kendinden beklenen sargı görevini yapamayacaktır.
-Bir binanın beton sınıfının belirlenebilmesi için binanın bütün katlarından çok sayıda karot alınması gerekmektedir. Ancak binanın enkaza dönmesi nedeniyle 3 adet karot numunesi alınabilmiştir. Buna bağlı olarak bina enkazından alınan 2 adet karot numunesinin ortalama basınç dayanımı hesaplanmış ve elde edilen ortalama değerin tasarımda dikkate alınan beton dayanım sınıfının altında olduğu tespit edilmiştir.
-Binanın rezidansa dönüştürülmesi aşamasında hazırlandığ ıifade edilen mimari rölöve projesinde, binada her kattaki daire sayısının artırıldığı (normal katlardaki her bir daire 3 daire olacak şekilde bir düzenleme yapılmıştır), çatı katındaki dubleks dairenin büyütüldüğü, zemin kattaki asma kat plan alanının değiştirildiği, zemin kat yüksekliğinin il mimari proje ile uyumlu olmadığı gözlenmiştir. Ancak projede görülen bu değişiklik ile ilgili herhangi bir ruhsat düzenlemesi tarafımıza teslim edilen belgelerin içerisinde bulunmamaktadır. Yapının imar barışından faydalanılarak kayıt altına alındığı tespit edilmiştir.
-3194 sayılı İmar Kanunun ilgili maddelerine göre (madde 22, 28 ve 38) binanın statik projesi ve hesap raporlarında bulunan eksiklik ve kusurlar nedeniyle proje müellifi ve projeleri kontrol etmekle yükümlü kamu kurumu yetkililerinin ilgilerine göre sorumlu olduğu düşünülmektedir. Binanın ruhsat yenilenmesi aşamasında, mimari projedeki değişikliklere statik projenin uygunluğunun incelenmesi ile ilgili yetkililerin ilgilerine göre sorumlu olduğu düşünülmektedir. Binanın imalat aşamasında eksiklikler ve kusurlar tespit edilmiştir. 3194 sayılı İmar Kanunun ilgili maddelerine göre (madde 22, 28 ve 38) binanın projesine uygun olarak imalatından sorumlu fenni mesul, müteahhit ve imalat denetiminden sorumlu olan kamu kurumu yetkililerinin ilgilerine göre sorumlu olduğu düşünülmektedir.
-Savcılık tarafından teslim edilen mimari rölöve projesinde, her katta bulunan her bir dairenin 3 daireye dönüştürüldüğü, binanın arka ve yan cephesinde bulunan balkonların kapatılarak daire içinde dahil edildiği, binanın zemin kat yüksekliğinin ilk mimari projeye göre azaltıldığı, asma kat plan alanının ilk mimari projeye göre küçük olduğu tespit edilmiştir. Tarafımıza teslim edilen belgeler arasında, rapor konusu binayla ilgili yapılan değişiklikler hususunda herhangi statik bir değerlendirme yapıldığına dair bir belge bulunmamaktadır. Yapının kullanım amacı değiştirilerek rezidansa çevrilmesi işleminin hangi tarihte yapıldığı bilinmemektedir. Bu değişikliklerin ise İmar Barışından faydalanarak resmiyet kazandığı anlaşılmıştır. Kullanım amacı değiştirilerek konuttan rezidansa çevrilen rapor konusu bina için Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik-2007'nin (30.11.2012 tarihli ruhsat yenilemesi esas alındığında) maddelerine istinaden binanın deprem performansın (mevcut malzeme dayanımlarının belirlenmesi, statik rölövelerin hazırlanması, düşey ve yatay yükler altında binanın mevcut davranışının tespit edilmesi) değerlendirilmesi gerekmektedir.”
malatyahaber.com
ARŞİV FOTOLAR: Trend Garden Rezidans binasının çökmeden hemen önceki, çökme anındaki ve sonrasındaki görüntüleri..
