Hekimhan- Hasançelebi’deki Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesisi Projesinden vazgeçen OYAK şirketlerinden Erdemir, demiri çıkarıp Sivas’a taşıyacak.
Türkiye’nin şuana kadar tespit edilmiş en büyük demir madeni yataklarına sahip olan Hekimhan ilçesinin Hasançelebi bölgesinde Türkiye’nin demir sektöründe “Milli proje” olarak gösterilen Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesisi bir türlü hayata geçirilmedi.
Erdemir yönetimindeki Sivaslı yöneticilerin projeden vazgeçilmesinde etkili olduğu ileri sürülürken, Erdemir, Hasançelebi’ye yatırım yapmak yerine Divriği’deki tesislere yatırım yaptı ve, Hekimhan bölgesindeki demir madenini taşıma yoluyla Divriği’ye götürmeye hazırlanıyor.
“50 yıldır hükümetler bir türlü Hekimhan’ı görmedi”
Bu hafta sonu gerçekleştirilecek Hekimhan Ceviz Maden ve Kültür Festivali için düzenlediği basın toplantısında konuyla ilgili bir soruyu yanıtlayan Hekimhan Belediye Başkanı Aliseydi Millioğulları, Türkiye’nin en büyük demir rezervlerinden birinin Hekimhan’da olduğu gerçeğinin çok iyi bilinmesine rağmen 50 yıldır hiçbir hükümetin Hekimhan’a ağırlık vermediğini söyledi.
“Her yıl 20 milyon ton demir taşınacak”
Erdemir’in her yıl 20 milyon ton demir cevherini Divriği’ye taşıyacağını söyleyen Millioğulları “Sanıyorum önümüzdeki günlerde başlayacaklar. Biliyorsunuz, 2010 ve 2011’li yıllarda Japonlar, Çinliler ve Amerikalılar oraya kurulması planlanan fabrika için ihalelere başvurmuşlardı. Ama her nedense bu asla gerçekleşmedi. Hekimhan’ın 40 yıldır makus talihini yenemedik. Şimdi de Erdemir’in aldığı Demir Çelik’in yeri de satışa çıkarıldı. Biz istemeyerek de olsa o ihaleye teklif verdik. Şimdi orada her yıl 20 milyon ton demir cevheri vagonlarla Sivas’a taşınacak. Çalışan 700’e yakın işçi var. Halbuki orada Divriği’deki rezerv 2 yıl sonra bitiyor ama Hekimhan’da 65 yıl sürecek rezerv var. Türkiye’nin belki de en büyük yatırımı olacaktı fakat gerçekleşmedi. Oradaki genel müdür ve yöneticiler Sivaslı olduğu için yatırımı bir türlü Malatya’ya kaydırmadılar. Burada yıllardır tüm iktidarlar döneminde bir türlü ağırlık vermedi. Hekimhan maalesef bir türlü destek göremiyoruz” dedi.
Özelleştirme süreci nasıl başlamıştı?
OYAK’ın şirketlerinden Erdemir, 2004 yılında özelleştirme yoluyla devir aldığı ve geçen yıl tüm mal varlıklarını satışa çıkardığı Hekimhan madenlerinin özelleştirme süreci şöyle başlamıştı:
Divriği Hekimhan Madenleri (DİVHAN) Sanayi ve Ticaret A.Ş. 05.01.2001 tarihinde Özelleştirme kapsamına alınmıştı. 30.12.2004 tarihinde ilana çıkılmış ve 23.02.2004 son teklif verme tarihi itibariyle 3 adet teklif alınmıştı. Nihai pazarlık görüşmeleri 04.03.2004 tarihinde gerçekleştirilerek, 28,5 milyon ABD Doları ile en yüksek teklifi veren Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.’ye devredilmişti. İhale de 27 milyon 250 bin dolar bedelle ikinci en yüksek teklifi ise Park Enerji Yatırım Holding A.Ş. vermişti. DİVHAN’da özelleştirme ihalesi aşamasında Divriği ve Hekimhan’da toplam 885 memur, işçi ve sözleşmeli personel çalışıyordu. Özelleştirme sonrasında Hekimhan ve Divriği’deki maden sahalarının yanında bina ve lojmanlarda Erdemir’e devredilmişti. Özelleştirmede DİVHAN ile birlikte Divriği ve Hekimhan’daki 14 adet maden sahasını da devralan Erdemir, özelleştirme sonrasında Hekimhan’da yatırım yapmadı, Divriği’deki tesislerini çalıştırdı ve burada istihdam yaptı. TBMM KİT Komisyonu’nun 23 Aralık 2004 tarihli tutanağına göre; DİVHAN A.AŞ’nin 2002 yılını 33.7 trilyon lira zararla kapattığı kaydediliyor.
Erdemir’e bağlı grup şirketlerinden olan Ermaden’in Türkiye’nin peletlenmiş cevher ithaline son verecek projesi olan Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesisi’nin Hasançelebi’de kurulması için ilk adım 2008 yılında atılmış ve tesis için ÇED Toplantısı 29 Ocak 2008 tarihinde Hasançelebi’de gerçekleştirilmişti. Söz konusu tesis için Bakanlar Kurulu tarafından “Kamulaştırma kararı” çıkartılmıştı.
Türkiye’nin şuana kadar tespit edilmiş en büyük demir madeni yataklarına sahip olan Hekimhan ilçesinin Hasançelebi bölgesinde Türkiye’nin demir sektöründe “Milli proje” olarak gösterilen Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesisi’nin geciktirilmesinde Erdemir yönetimindeki Sivaslı yöneticilerin etkili olduğu iddia ediliyor.
Yılların hayaliydi
Erdemir’e bağlı grup şirketlerinden olan Ermaden’in Türkiye’nin peletlenmiş cevher ithaline son verecek projesi olan Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesisi’nin Hasançelebi’de kurulması için ilk adım 2008 yılında atılmış ve tesis için ÇED Toplantısı 29 Ocak 2008 tarihinde Hasançelebi’de gerçekleştirilmişti. Söz konusu tesis için Bakanlar Kurulu tarafından “Kamulaştırma kararı” çıkartılmıştı.
Türkiye’nin şuana kadar tespit edilmiş en büyük demir madeni yataklarına sahip olan Hekimhan ilçesinin Hasançelebi bölgesinde yaklaşık bin kişiyi istihdam edecek olan ve proje tutarı yaklaşık 1 milyar dolar olan Erdemir’in gerçekleştirmek istediği Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesisi ile bölgede yaklaşık bin kişi istihdam edilmiş olacaktı.
Türkiye için demir sektöründe “Milli Proje” özelliğini taşıyan Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesisi, Türkiye ve Malatya kamuoyunun gündemine getirildiği 2008 yılından bugüne geçen 9 yıllık sürede hayata geçirilemedi ve gündemden 'sessizce' çıkarıldı.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
Hekimhan- Hasançelebi'deki demir cevheri madeni
Hasançelebi'de kurulması planlanan, ancak 'hayal olan' tesisin maketi
