Malatya Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, geçtiğimiz günlerde, kayısıda çiçeklenme dönemi hastalıklarından biri olan ve ağaçları kurutan monilya hastalığının Malatya’da yaygınlaşmaya başladığına ve çok sayıda bahçeye büyük zarar verdiğine ilişkin üretici iddialarını dile getiren haberimiz üzerine yaptığı açıklamada, monilya hastalığı iddialarının sahada incelendiğini belirterek, hastalığına yakalanan bahçelerin varlığını doğruladı. Açıklamada, hastalığa yakalanan bahçe oranın ise % 1-2 civarında olduğu bildirildi.
Malatya genelinde kayısı üreticilerinden gelen şikâyetlerin değerlendirilmesi sonucu, konuya esas hastalık etmeni ve kullanılan ilaçların teknik personel tarafından hassasiyetle değerlendirildiği belirtilen açıklamada, teknik personelin kayısı bahçelerinde yaptığı inceleme ve araştırma sonrasına bir rapor hazırlandığı belirtildi.
İki sayfadan oluşan raporda, kayısı bahçelerinde monilya hastalığı düşük düzeyde olmakla birlikte doğrulanırken, kayısı bahçelerindeki ağaçlarda görülen kurumalara ilişkin bulgular 13 maddede sıralandı.
Ne olmuştu?
Kayısı üreticilerinin üye olduğu sosyal medyadaki “Kayısı Akademisi” sayfasında çok sayıda üretici, bahçelerindeki kayısı ağaçlarının kurumaya yüz tuttuğunu, bu durumun monilya hastalığına işaret ettiğine vurgu yapmış, özellikle kullanılan zirai ilaçların artık etksiz hale gelmesinin nedenlerinin araştırılmasını istemişti. Üreticiler,
Üreticilerin bu şikâyet ve talepleri Yeni Malatya Gazetesi ve malatyahaber.com tarafından gündeme taşınmış, Malatya kayısısının yeni bir tehlike ile karşı karşıya olunup olunmadığının Malatya Tarım ve Orman İl Müdürlüğü tarafından sahada yapılacak çalışmalarla gün yüzüne çıkarılması gerektiği hatırlatılmıştı.
“Bahçelerin % 1-2’si çiçek monilyası hastalığına yakalandı”
Malatya Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, sorunu gündeme taşımamızdan sonra, yazılı bir açıklama yaparak, üretici şikâyetlerinin değerlendirildiğini, kayısı bahçelerinde yapılan araştırma ve incelemelerden sonra, bazı bahçelerin monilya hastalığına yakalandığını doğruladı. Malatya Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, monilya hastalığına yakalanan bahçe oranınn ise toplam bahçeye varlığına göre % 1-2 arasında olduğunu belirtti.
Kayısı üreticilerinin monilya hastalığına dair şikâyetlerinin incelenmesi ve taleplerinin yerine getirilmesi için teknik personelin sahada inceleme yaptığı ve bu doğrultuda bir rapor hazırlandığı belirtilen açıklamada, rapor sonucu olarak 13 bulgu sıralandı.
Kayısı üreticisinin ihmaline de dikkat çekildi, defalarca kullanılan ilaçların ağaçlarda etkisizlik yarattığı vurgulandı
Çiçek Monilyası hastalığına yakalanan bahçelerde kültürel önlemlerin (budama, bahçe temizliği ve yabancı otlar v.s) yeterince alınmadığı görüldüğü belirtilen raporda, üreticinin ağaçların bakımı için doğru yöntemleri kullanma konusunda da eksiklikleri olduğuna işaret edildi. Rapoırda, bu konuda, “Hastalık görülen bu bahçelerde sonbahar mevsiminde sulamaların aşırı derecede yapıldığı geç sezonda azotlu gübrelerin kullanıldığı; doğal olarak bitkide dayanıklılık ve hastalanma hassasiyetinin arttığı, görülmüştür” denildi.
Zirai ilaçların etkilerinin yansıması için zamanlamanın çok önemli olduğuna dikkat çekilen raporda, hastalığa yakalanan bahçelerde ilaçlama takvimlenmesinin de doğru yapılmadığı kaydedildi. Raporda ayrıca, ilaçlamalarda aynı etken madde içeren ilaçların üst üste defalarca kullanıldığı, bu durumun da meyve ağaçlarında etksizlik ve direnç oluşturduğu vurgulandı. Hastalık tespit edilen bazı bahçelerde ise hiç ilaçlama yapılmadığının tespit edildiğine dikkat çekildi.
Bordo Bulamacının kullanılmaması hastalığa zemin hazırlıyor
Özellikle sonbaharda yaprak dökümünden sonra koruyucu olarak çok önemli olan Bordo Bulamacı ve bakırlı preparatların üretici tarafından kullanmadığı, bunun da hastalık ve zararlılara zemin hazırladığı kaydedilen raporda, “Bu yıl ilaçlama sezonunda yağışların aralıksız devam etmesi nedeniyle, ilimizin bazı bölgelerinde ilaçlamaların yapılmadığı tespit edilmiştir” denildi.
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nün raporunda 13 maddede kayısı bahçelerinde monilya hastalığının nedenleri sıralandı
Monilya hastalığı etmeninin yağışlarla birlikte yayılım gösterdiği kaydedilen raporda, monilya hastalığına karşı her yıl koruyucu önlem almak gerektiği için ağaçlarda çiçeklenme % 5-10 olduğu dönemde 1. İlaçlama, % 90-100 olduğu dönemde 2. İlaçlama olmak üzere 2 İlaçlama yapmak gerektiği hatırlatıldı.
Mücadelenin başarılı olması için ilaçlamaları tam zamanında ve farklı etken maddesi olan ilaçların atılması ve kültürel önlemlerin azami derecede alınmasının da büyük önem arz ettiği belirtilen raporda, çiçek monilyası ile ilgili olarak ilimiz Akçadağ, Yazıhan, Battalgazi, Yeşilyurt ve Kale ilçeleri ve mahallelerinde yapılan yerinde inceleme ve tespitler şöyle sıralandı:
"1-Söz konusu ilçelerimizde yapılan inceleme ve tespitlerde yer yer çiçek monilyası hastalığına yakalanan bahçeler mevcuttur. Oran olarak % 1-2 civarında olduğu tahmin edilmektedir.
2- Çiçek monilyası hastalığına yakalanan bu bahçelerde kültürel önlemlerin (budama, bahçe temizliği ve yabancı otlar v.s) yeterince alınmadığı görülmüştür.
3- Bu bahçelerde monilya hastalığının yanı sıra başka hastalıkların mevcut olduğu ve beslenme ile ilgili eksikliklerin bulunduğu görülmüştür.
4- Hastalık görülen bu bahçelerde sonbahar mevsiminde sulamaların aşırı derecede yapıldığı geç sezonda azotlu gübrelerin kullanıldığı; doğal olarak bitkide dayanıklılık ve hastalanma hassasiyetinin arttığı, görülmüştür.
5- Bu üreticilerimizin monilya hastalığı için genelde tek ilaç kullandığı,
6- Üreticilerimizin özellikle 1. İlaçlamada geç kaldığı,
7- Çiçekte ilk ilaçlamanın Çiçeklenmenin % 5-10 olduğu dönemde atılması gerekirken % 50-60'ının açtığı zamanlarda ilaçlama yaptığı,
8- Çiçek monilyası olduğu belirlenen bahçelerin bazılarında hiç ilaçlama yapılmadığı,
9- İlaçlamalarda aynı etken madde içeren ilaçların üst üste defalarca kullanıldığı bunun da meyve ağaçlarında etkisizlik ve direnç oluşturduğu,
10- İlimiz çiftçilerinin büyük kısmının sonbahar ve erken ilkbahar mevsimlerinde şehir merkezinde yaşadığı; ilaçlama zamanlarını tam olarak tespit edemediği, özellikle sonbaharda yaprak dökümünden sonra koruyucu olarak çok önemli olan Bordo Bulamacı ve bakırlı preparatları kullanmadığı, bunun da hastalık ve zararlılara zemin hazırladığı,
1 1- Bu yıl ilaçlama sezonunda yağışların aralıksız devam etmesi nedeniyle ilimizin bazı bölgelerinde ilaçlamaların yapılmadığı,
12- Zamanında yeterli beslenme yapılmayan ve zayıf kalan meyve bahçelerinin hastalığa ve dona karşı hassasiyeti artırdığı,
13- Çiçek monilyası hastalığı bulaşanların büyük kısmının organik üretim yaptığı; bu üreticilerin yüksek maliyetten dolayı bahçelerinde monilya hastalığına karşı ilaçlama yapamadıkları ya da aynı etken madde içeren ilaçları üst üste kullanmalarından dolayı etkisizlik oluşturduğu anlaşılmıştır."
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com