Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşlarının yer aldığı Yatırım ve Teşvik uygulamalarında 1. ve 2. Bölge’deki tekstil firmalarının kapasite fazlası ve atıl durumdaki makinelerini, aralarında Malatya'nın da bulunduğu 34 ilden herhangi birine taşıyarak, bu illerde yatırım yapması ve en az 100 işçi çalıştıracak boyutta istihdam yaratması halinde önemli teşviklerden yararlanabileceğini duyurdu. Bu arada, söz konusu teşvik uygulamasında, Malatya'ya diğer doğu ve güneydoğu illerine sağlanan koşulların sağlanması halinde, bu kararın gerçek anlamda bir teşvik olacağı belirtilerek, Malatya milletvekillerinin bu konuyu gündeme getirmeleri istendi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Cumhurbaşkanlığı kararı olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzası yayınlanan yeni uygulama ile bir yandan istihdam hızını daha da artıracaklarını, diğer yandan mevcut tesislerin yenilenmesini sağlamanın yolunu açtıklarını belirterek, "Yatırım teşviklerimizle Malatya, Şanlıurfa, Van, Batman gibi gelişmekte olan illerde özellikle tekstil sektöründe istihdam oluşturulmasını sağlıyoruz" dedi.
“Eski makinelerini gelişmekte olan şehirlere götür, istihdam yarat, teşvik al”
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, tekstil sektöründeki mevcut makine kapasitesinin daha verimli kullanılması amacıyla büyük önem taşıdığını belirttiği bir kararla, sektörde hâlihazırda atıl durumda bulunan makinelerin işlerlik kazanması amacıyla Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da değişiklik yapıldı.
Söz konusu değişikliğe ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Tekstil sektörünü dönüştüreceği ileri sürülen değişikliği değerlendiren Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Yeni uygulama ile istihdam hızını daha da artıracağız. Mevcut tesislerin yenilenmesini sağlayarak, yatırımcıların yenilikçi ürünlerini rekabetçi olarak üretmelerini ve yeni ihracat pazarları yakalamalarını temin edeceğiz.” dedi.
Yürürlüğe giren yeni düzenlemeye göre; birinci ve ikinci bölgede yer alan illerde gerçekleştirilen hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerine yönelik yatırımlarda temin edilen makine ve teçhizatlar uygulama kapsamında olacak.
Bu bölgelerde yer alan sanayi kuruluşlarının kapasite fazlası ve atıl durumdaki makine ve teçhizatları, kararda belirtilen 34 ile taşınırsa, istihdam desteğinden yararlanabilecek. Ancak bunun için asgari 100 istihdam sağlanması koşulu aranacak.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, uygulama ile hem görece gelişmiş birinci ve ikinci bölge illerinde kapasite fazlası olarak değerlendirilen makine ve teçhizatın ülke ekonomisine kazandırılacağını hem de gelişmekte olan illerdeki yatırım kapasitesinin büyütüleceğini ve bu bağlamda istihdam alanlarının genişletileceğini bildirdi.
5 yıla kadar istihdam teşviki sağlanacak
Kararda belirtilen illerdeki ikinci el tekstil makineleri ile yapılacak yatırımlar, aynı illerdeki sıfır makinelerle gerçekleşen yatırımlara sunulan istihdam teşviklerinden 3-5 yıl sürelerle yararlanacak. Yatırımcıların, birinci ve ikinci bölge illerinde istihdamlarını korumaları halinde teşvik süreleri 2 kat uygulanacak. Birinci ve ikinci bölge illerinde tekstil sektöründe daha önce sadece tevsi yatırımlarda yani kapasite artırımına yönelik yatırımlarda verilen teşvikler, artık sıfırdan yatırımlara da sunulacak.
Yürürlüğe giren uygulama, 2020 yılı sonuna dek geçerli olacak
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, yeni düzenlemenin istihdamda önemli rol üstlenen tekstil sektörünü canlandırmayı amaçladığını belirterek, yatırım teşvikleri ile Malatya, Şanlıurfa, Van, Batman gibi gelişmekte olan illerde özellikle tekstil sektöründe istihdam kapasitesini büyütmeyi hedeflediklerini söyledi. Varank, “Şimdi bu yeni uygulama ile istihdam hızını daha da artıracağız. Mevcut tesislerin yenilenmesini sağlayarak, yatırımcıların yenilikçi ürünlerini rekabetçi olarak üretmelerini ve yeni ihracat pazarları yakalamalarını temin edeceğiz” dedi.
Malatya’ya da o illerle aynı koşullar sağlanmalı
Bu arada, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank tarafından Malatya örnek il olarak gösterilmesine rağmen, yayınlanan kararda, Malatya’nın dezavantajlı bir durumda olduğu görülüyor. Söz konusu uygulama ile teşvik olarak sağlanacak destek kapsamında Adıyaman, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Mardin’e 5 yıl sigorta primi, 10 yıl gelir vergisi stopaj desteği verilirken Malatya için bu destek sadece 3 yıl sigorta prim desteği ile sınırlandırılmış bulunuyor.
Teşviklere dair hükümlerin, Malatya için doğu ve güneydoğudaki diğer illerle aynı olması gerektiği, aksi takdirde, tesisini teşvik kapsamındaki 34 ilden birine taşımayı düşünen şirketlerin Malatya’yı sınırlı teşvik pozisyonu nedeniyle tercih etmesinin “düşük ihtimal” olduğu yönünde değerlendirme yapılıyor.
1. ve 2. bölgeden taşınacak tesisler için sağlanacak destekler şöyle:
Malatya, Elazığ, Erzincan ve Sivas için 3 yıl sigorta primi işveren hissesi desteği.
Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli ve Yozgat için 4 yıl sigorta primi işveren desteği.
Adıyaman, Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkâri, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Van ve Şırnak illeri işveren desteği için, 5 yıl sigorta primi işveren hissesi desteği, 5 yıl sigorta primi desteği, 10 yıl gelir vergisi stopaj desteği.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
