Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Tarla ve Bahçe Bitkileri Daire Başkanı Mehmet Sığırcı, kayısının tarımsal üretim değerinin yanı sıra toplumsal ve ekonomik açıdan ele alınması gereken stratejik bir sektör olduğunu söyledi.
Türkiye’nin meyve üretiminde yaklaşık 18 milyon tonla dünya meyve üretiminde 6’ncı sırada bulunduğunu kaydeden Sığırcı, bütün bu tarımsal üretimde Malatya kayısısının büyük katkıları olduğunu belirtti. 2014 yılında yaşanan don olayının, kayısı üretimini şimdiye kadar görülmemiş bir şekilde olumsuz etkilediğini da kaydeden Sığırcı “2013 yılında 780 bin tona ulaşan kayısı üretimi 2014 yılında don olayı ile birlikte 270 bin tona düşmüştür. Yaşanan gelişmeler, dünya üretim ve ticaretinde söz sahibi olduğumuz kayısı sektörüne yönelik politikaların yeniden değerlendirilmesine ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir” dedi.
Kayısının üretimden pazarlamaya kadar olan sorunlarının ve çözüm önerilerinin ele alınması amacıyla Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından organize edilen ‘Ulusal Kayısı Çalıştay’ı Ramada Otel’de başladı.
Ne milletvekilleri ne de Malatya Belediyesi’nden katılan oldu
Ulusal Kayısı Çalıştayı’nın açılışına Vali Süleyman Kamçı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Tarla ve Bahçe Bitkileri Daire Başkanı Mehmet Sığırcı, İl Müdürü Ali Selvi, İnönü Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bayram Murat Asma, bazı ilçe belediye başkanları, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ile çeşitli üniversitelerin ilgili fakültelerinden çok sayıda akademisyen katıldı.
Ulusal Kayısı Çalıştayı’na ne milletvekillerinden ne de Malatya Büyükşehir Belediyesi’nden hiç kimsenin katılmaması dikkat çekti.
Vali Kamçı: Bu çalıştay büyük önem arz ediyor
Çalıştayda konuşan Vali Süleyman Kamçı, dünya kayısı piyasasında önemli bir yere sahip olan Malatya’da kayısının sorunları ve çözüm önerilerinin tartışılacağı böylesine bir çalıştayın hayati öneme sahip olduğunu söyledi. Vali Kamçı “Günümüz kayısı yetiştiriciliğinde kültürel uygulamalar, teknolojik imkanlar, muhafaza, pazarlama, nakliye ve ihracat gibi bazı problemlerle karşılaşılmaktadır. Yine ilkbaharda yaşanması muhtemel don olayı da gerek üreticiyi gerekse ülkemiz ekonomisini olumsuz yönde etkileyecek olan bir diğer risk faktörüdür. Üreticilerimizin ve ihracatçılarımızın faaliyetlerini sürdürebilmeleri, tarımsal sürekliliğin sağlanması ve ülke ekonomisinin olumlu kazanımlar elde edebilmesi amacıyla gereken tedbirlerin alınması işte bu çalıştaylar gibi organizasyonlar vasıtasıyla mümkün olacaktır. Yetkili arkadaşlarımızın ve kıymetli bilim adamlarımızın fikir teatileri sonucunda tespit edilecek sorunlar ve bu sorunları ortadan kaldıracak çözüm önerileri, kayısıcılığın geleceği açısından hayati önem arz etmektedir” dedi.
Sığırcı: Şimdiye kadar görülmemiş bir şekilde kayısıyı etkiledi
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarla ve Bahçe Bitkileri Daire Başkanı Mehmet Sığırcı ise, “Meyve üretiminde yaklaşık 18 milyon tonluk üretimi ile ülkemiz, Dünya meyve üretiminde altıncı sıraya yükselmiştir. Yaşanan tüm bu gelişmelerde Malatya tarımının ve şüphesiz kayısı üretiminin büyük katkıları olmuştur. 2002 yılında, 67 bin ton kuru kayısı ve sadece 5 bin ton yaş kayısı ihraç edilirken, 2013 yılında 112 bin ton kuru kayısı ve 40 bin ton yaş kayısı ihraç edilmiştir. 2002-2013 yılları arasında; kuru kayısı ihracatı yüzde 70, yaş kayısı ihracatı ise yüzde 773 artmıştır. Yaşanan bu gelişmelerin sonucunda, taze ve kuru kayısı ihracatımızdan ülkemize giren döviz miktarı 2013 yılında toplam 354 milyon Dolara yükselmiştir” ifadelerini kullandı.
2014 yılında yaşanan don olayının, kayısı üretimini şimdiye kadar görülmemiş bir şekilde olumsuz etkilediğini de kaydeden Sığırcı “2013 yılında 780 bin tona ulaşan kayısı üretimi 2014 yılında don olayı ile birlikte 270 bin tona düşmüştür. Yaşanan gelişmeler, dünya üretim ve ticaretinde söz sahibi olduğumuz kayısı sektörüne yönelik politikaların yeniden değerlendirilmesine ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir” şeklinde konuştu.
Sığırcı, “Bakanlığımızca yürütülen çalışmalar ve üretime yönelik teşvikler ile çok sayıda tarım ürününde Türkiye, dünya liderliğini sürdürmektedir. Türkiye tarımı, 77 milyona ulaşan nüfusun gıda ihtiyacı karşıladığı gibi, 197 ülkeye bin 660 çeşit tarımsal ürün ihraç eden bir sektör konumuna gelmiştir. 2002 yılında 23,7 milyar dolar olan tarımsal milli gelir, 2013 yılında 61 milyar dolara çıkmıştır” dedi. Sığırcı konuşmasında özetle şunları ifade etti:
“Tarım ürünleri toplam ihracatı, 4 milyar dolardan 17,7 milyar dolara yükselmiştir. Bu gelişmelerin sonucunda Tarımda kişi başı milli gelir bin 64 dolardan 3 bin 483 dolara yükselmiştir. Ülkemizde, 2013 yılında 23,8 milyon ha alanda ya 110 milyon ton bitkisel ürün elde edilmiştir.
Bitkisel üretimin toplam değeri ise son on yılda yüzde 186 artarak 33 milyar TL'den yaklaşık 93 milyar TL'ye ulaşmıştır.
Cumhuriyetimizin yüzüncü yılı olan 2023 yılında, tarımsal ekonomik büyüklükte Dünyada ilk 5 ülke içinde yer alan, tarımsal gayrisafi yurtiçi hasılası 150 milyar Dolara ulaşmış, tarımsal ihracatı 40 milyar Doları aşmış, sürdürülebilir büyümesini devam ettiren ve rekabet gücünü artırmış, bir Türkiye hedefliyoruz”
Selvi: Kayısının değil Malatya’nın sorunlarını konuşmuş olacağız
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ali Selvi, Türkiye’nin en önemli kayısı üretim merkezinin Malatya olduğunu hatırlatarak, kayısıda yaşanan her sorunun Malatya’nın da temel sorunları olduğunu ifade etti. Selvi, “Kayısının sorunlarını tartışırken biz esasında Malatya’nın sorunlarını tartışmış olacağız. Kayısı üretimi, üreticilerimizi, ihracatçılarımızı, esnafımızı, tarıma dayalı sanayimizi, kayısıda çalışan ilimiz tarım işçilerini, çevre illerden gelen mevsimlik tarım işçilerini, Malatya ekonomisine olan dolaylı katkısı nedeniyle tüm halkımızı ilgilendirmektedir” diye konuştu.
Çalıştay’ın bu nedenle Malatya’da yapılmasının büyük önem taşıdığını vurgulayan Ali Selvi konuşmasında, kayısıda yaşanan temel sorunları da şöyle özetledi:
“Kayısının iyi fiyat bulduğu yıllarda üreticilerimiz, bakım, besleme ve bitki koruma yöntemlerini eksiz uygulamaktadır. Ancak kayısının fiyatının düşük olduğu yıllarda ise maalesef bu işlemlerden uzak durmaktadır. İl genelinde sulanan verimli tarım arazilerinin kayısı yetiştiriciliğine ayrılması sonucu kayısı bahçelerinin çoğalması ve iklim şartlarının uygun olduğu yıllarda verim patlaması sonucu ürün değerinin beklentilerin çok altında seyretmesi.
Hastalık ve zararlılar nedeniyle kayısıda meydana gelen miktar ve kalite düşüklüğünün fiyatları olumsuz yönde etkilemesi.
İlkbahar çiçekleme döneminde meydana gelen ilkbahar geç donları ve meyve döneminde yağan dolunun kayısıda verim ve kaliteyi olumsuz yönde etkilemesi en önemli sorundur.”
Çalıştayda gerçekleştirilen sunumlar
Kayısı sektöründe mevcut durum analiz edilerek belirlenecek hedefler doğrultusunda ileriye yönelik stratejilerin belirlenmesi amacıyla düzenlenecek olan ‘Ulusal Kayısı Çalıştayı’ bugün sona erecek.
Malatya’daki kayısı üreticisinin sorunlarının tespit edilmesi ve çözüm önerilerinin de geniş bir çerçevede tartışılacağı ‘Ulusal Kayısı Çalıştay’nın ilk günkü programında gerçekleştirilen sunumlar şöyle:
-Dünya ve Türkiye’de Kayısı Sektörü (Mehmet Sığırcı- Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Tarla ve Bahçe Bitkileri Daire Başkanı)
-Malatya’da Kayısı Sektörü (Ali Selvi- Malatya Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü)
- Dünya’da ve Türkiye’de Kayısı Yetiştiriciliği (Prof. Dr. Bayram Murat Asma- İnönü Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı)
-Kayısı Sektöründe Değer Zinciri Yönetimi (Prof. Dr. Kenan Peker- Selçuk Üniversitesi Öğretim Üyesi)
- Kayısı Mamulleri ve Besin Değeri (Prof. Dr. Hasan Fenercioğlu- Çukurova Üniversitesi Rektör Yardımcısı)
Kayısı yetiştiriciliği, örgütlenme-pazarlama ve finansman, hasat sonrası işlemler ve kayısı mamulleri gibi çalışma gruplarının oluşturulacağı Ulusal Kayısı Çalıştayı, bugün sonuç raporunun açıklanmasıyla sona erecek.
HABER-FOTO: Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
