- Vali başkanlığında kayısı toplantısı.. Açıklanan kuru kayısı rekolte tahmini tutmadı. Öngörülen 142 bin tonluk kuru kayısı rekoltesinde yüzde 45’lere varan oranda kayıp olacağı bildirildi
Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarafından geçtiğimiz Haziran ayı içerisinde bu yıl kuru kayısıda tahmini rekoltenin 142 bin ton olarak açıklanmasına karşın, zaman içerisinde yapılan ölçümleme ve tespitlerde don, dolu çil hastalığı ile mevsim şartlarının sıcak geçmesi gibi dış etkenler nedeniyle kuru kayısıda yüzde 45’lere varan oranda kayıp oluşacağı bildirildi. Bu durumda 2017 yılı kuru kayısı rekoltesinin 85-90 bin ton civarında gerçekleşeceği, bunun da üreticinin fiyatlarına olumlu yansıyacağı kaydedildi.
“Rekoltede ciddi kayıp var, kayısı fiyatları artacak”
Kayısıda hasat mevsimi devam ederken, Vali Ali Kaban, 1 Ağustos’ta Kayısı Borsasının aktif hale gelecek olması nedeniyle kayısıda yaşanabilecek sorunları değerlendirmek üzere ihracatçı ve üretici temsilcileriyle bir araya geldi. Toplantıya ilişkin basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Vali Ali Kaban, kayısının pazara ineceği önümüzdeki günlerde alınması gereken önlemlere ilişkin istişarede bulunduklarını söyledi. Bu toplantılarda üzerinde durulan en önemli konulardan birinin de rekolte sorunu olduğunu söyleyen Ali Kaban, “Gerek Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü gerekse Ticaret ve Sanayi Odası’ndan aldığım bilgilere göre tahmin edilen kuru kayısı rekoltesinde yüzde 40-45’lere varan bir kayıp var. Bu çok ciddi bir kayıp. Özellikle bizim 4 numara dediğimiz, ihracata tabi olan kayısı ürünümüzün ciddi kaybı anlamına geliyor. Bu da fiyatların bundan sonra yükseleceğini gösteriyor. Çiftçimizin bilerek ona göre pazara ürünlerini getirip ona göre bir fiyat talep etmeleri yararlı olacaktır. Aksi taktirde kendileri zarar görecektir” dedi.
“Kayısıya dair bir dizi önlem aldık”
“Kayısıda fiyat ve stok konusunda bir istikrar sağlanması halinde gerek üretici, gerek ihracatçı, gerek tüccar ve gerekse nihai tüketicinin kazanacağı bir sonucu elde etmek mümkün” diyen Vali Kaban, bu toplantılarda, borsanın önümüzdeki günlerde aktif hale gelecek olması nedeniyle bir takım önlemler aldıklarını kaydetti. Konuşmasında alınan önlemlere ilişkin bilgiler veren Vali Kaban, şunları söyledi:
“İhracatçılarımız ve üretici temsilcilerimizle birlikte geniş katılımlı bir toplantımız oldu. Orada bir fikir edindik ve o fikir üzerine tekrar bir araya gelerek, borsanın aktif hale geleceği 1 Ağustos tarihinden itibaren neler yapabileceğimizi, özellikle de kayısının hak ettiği değeri bulması açısından yönetim bölgemizde nasıl bir katkıda bulunacağımız hususunda nihai değerlendirmemizi yapmış olduk. Şire Pazarında güvenlik açısından oluşabilecek bazı tehditlerin, ihracatçılarımızı tehdit edecek bazı hususların önlenmesi için emniyet tedbirleri alınması hususunda talepleri olmuştu. Emniyet müdürümüze de talimat verdim. Orada emniyeti tehdit edecek unsurları bertaraf edecek bütün tedbirleri alacaklar.
Ayrıca köylerimizde özellikle üreticiyi mağdur edecek tarzda, alım satımlar sırasında sahte ve uygunsuz tartılarla alım yapıldığına dair iddialar vardı. Bunun giderilmesi için jandarma merkezli bir çalışma yapılıyor. Jandarmamız bu işi koordine edecek. Bütün köylerimizde, mahallerimizde birebir ilgilenmek suretiyle böyle bir şeyin önlenmesi için tedbir alacaklar. Gerekirse müftülükle yapılacak görüşme sonrasında camilerde halkımızın uyarılması sağlanacak. Bilim Sanayi İl Müdürlüğü ile yapacakları toplantıda tartıda sahteciliğe karşı her türlü önlemi alacaklar.
Tarım Müdürlüğümüz üzerinden, vergi birimlerimiz üzerinden böylesi bir alım satımı yapmaya ehil olup olmadıkları konusunda jandarmamız tarafından denetlenecek.
Ayrıca şire pazarı ve diğer alım satım noktalarında halk sağlığı veya gıda kontrolü ile ilgili problemleri incelemek üzere önceki valimiz döneminde oluşturulan sistem aynen devam ettirilecek. Uygunsuz ürünlerin devre dışı bırakılması hususunda yanlış uygulamalar göz açtırılmayacak.”
“Kalite kaybı nedeniyle rekoltede ciddi manada kayıp var”
142 bin ton olarak açıklanan tahmini kuru kayısı rekoltesinde mevsimsel şartlar nedeniyle ciddi kayıplar olduğuna dikkat çeken Vali Kaban, toplantılarda öne çıkan en önemli noktanın rekolte konusu olduğunu belirterek, “Bu çok ciddi bir kayıp. Dolayısıyla önümüzdeki günlerde kayısı fiyatları ciddi manada yükselecektir. Başlangıçtaki beklentinin altında oluşacak düzey bize şunu hatırlatıyor. Özellikle çiftçimiz elindeki ürünün değerinin farkına varması lazım. Bu ciddi orandaki kayıp demek fiyata yansıyacak demek. Dolayısıyla fiyatın artık belli bir noktanın altında oluşmaması lazım. Çiftçilerimiz ürününü satarken bunu göz önünde bulundurması gerekiyor” diye konuştu.
“Kayısı Eylem Planı hazırlanacak”
Kayısıda uzun vadeli bir çalışmanın da olacağını bildiren Vali Kaban, “Gümrük ve Ticaret Bakanımız Sayın Bülent Tüfenkci’nin desteği ile Kayısı Eylem Planı başlatıyoruz” dedi.
“Fiyatlar yükselecek, çiftçilerimiz bunu bilerek hareket etsin”
Vali Kaban, tahmini kuru kayısı rekoltesindeki bu kaybın nedeninin tespit komisyonun yanılıp yanılmadığına ilişkin bir soruya karşılık “Mevsimsel şartlardan gelen bir kalite kaybı var. Çiftçilerimizin, bu sene ki mevsim şartlarından dolayı özellikle üründe ciddi manada kalite düşüşü yaşandığı gerçeğini bilerek, ona göre pazara ürünlerini getirip, ona göre bir fiyat talep etmeleri yararlı olacaktır. Aksi taktirde kendileri zarar görecektir. Çünkü bu rekolte düzeyi ile bu fiyatlar ciddi manada yükselecektir. Bunun çiftçimiz tarafından bilinmesini istiyoruz” diye yanıtladı.
“Rekolte tahminini tek başına yapmıyoruz”
Toplantıda bulunan Tarım İl Müdür Yardımcısı Ahmet Turan Karaca ise soru üzerine söz alarak, rekolte tahminini kurum olarak tek başına yapmadıklarını, Kayısı Araştırma İstasyon Müdürlüğü, Ticaret ve Sanayi Odası, Ticaret Borsası, Kayısı Araştırma ve Geliştirme Vakfı ve Ziraat Odası temsilcilerinden oluşan bir komisyonla yaptıklarını hatırlattı. Kayısıda kilogram olarak beklenen düzeyde kayısı olmayacağını da söyleyen Karaca, “ Maalesef bu sene elek altı dediğimiz kayısı çok fazla. 200 tanesi bir kilo gelen kayısı çok fazla. Çil, dolu yarası olan kayısı çok fazla. Ayrıca mevsimin çok sıcak geçmesi nedeniyle kuru gıda beslemesi yapamadı” dedi.
“Rekolte tahminini kimin yapacağı da gündeme gelecek”
Toplantıda, bir gazetecinin, TARSİM Genel Müdürü’nün Malatya’nın bazı bölgelerinde sürekli don riski olduğu yönündeki açıklamalarının yanı sıra hatırlatıp, bu yönde bir çalışma yapılıp yapılmayacağı ve Ziraat Mühendisleri Odası’nın yaptığı rekolte tahmininin mevcut tahminden 100 bin daha düşük olduğuna ilişkin tahmin yaptığını belirtmesi üzerine Vali Kaban şunları söyledi:
“Bu konuda ki çalışmalar Tarım Bakanlığımızla yapılacak görüşmeler sonucunda, uzun vadeli çalışmayı gerektiren konular. Ama soruduğunuz için teşekkür ediyorum çünkü TARSİM’in nereleri kapsayacağı meselesi bakanlıkla yapılan çalışmalar sonucunda belirlenecek. Bunları biz kayda alıyoruz, bunların hepsi tartışılacak. Zaten onların bu konuda bir çalışmaları varmış ama ben yeni olmam nedeniyle konuyu bilenlerle istişare etmeden konuşmak istemiyorum. Rekolte tahminine gelince bu bir öngörüdür. Bazen bu öngörüde sapmalar olabiliyor. Ama önümüzdeki süreçte rekolte tahminini kimin yapacağı konusu da gündeme gelecektir.”
ZMO Başkanı ‘Çiftçilerimiz stres yapmasın’ demişti
Öte yandan Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Malatya Şube Başkanı ve İnönü Üniversitesi Battalgazi Meslek Yüksek Okulu Müdürü Doç. Dr. Orhan Gündüz, geçtiğimiz aylarda Yeni Malatya Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, ZMO olarak kendilerinin de bu konuya dair bilimsel metotlarla bir tahminde bulunduklarını belirtmiş ve Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü’nün öncülüğünde oluşturulan komisyonun aksine kuru kayısı rekoltesini maksimum 124 bin 282 ton olarak öngördüklerini açıklamıştı. Doç. Dr. Gündüz, yüksek rekolteye bağlı olarak kayısı fiyatlarının düşeceği yönünde çiftçilerin endişelenmesini gerektirecek bir durum olmadığını düşündüğünü ifade edip, “Çünkü en azından söylenildiği gibi stokta ürün yoksa bu yıl üretilecek kayısının tamamen piyasaya sürümesi durumunda bile piyasada emileceğini düşünüyorum. Bu şartlar altında çiftçilerimizin stres yapmasına gerek yok” ifadelerini kullanmıştı.
Vali Kaban’ın kuru kayısı rekoltesinde ciddi bir kayıp olacağı ve fiyatların yükseleceği açıklamasının, yaklaşık bir ay önce Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Doç. Dr. Orhan Gündüz’ün açıklamalarıyla örtüşmesi, fiyat endişesi yaşayan kayısı üreticisini rahatlatacağı değerlendiriliyor.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
