- CHP’li Ağbaba’nın ‘Kayısıya alan bazlı destek verecek misiniz?’ sorusunu cevaplayan yeni Tarım Bakanı Çelik, alan bazlı destek konusuna hiç girmeden cevap verdi. “Kayısıya zaten önemli destekler sağlanıyor.”
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba’nın kayısıya alan bazlı destek verilmesi talebini içeren soru önergesine Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı cevap verdi. Bakanlığın cevabında alan bazlı destek konusuna hiç girilmemesi dikkat çekti.
'MALATYA, İSTİHDAM VE EKONOMİK KAYIP YAŞIYOR'
Fındığa yıllardır alan bazlı destek verildiğini belirten Ağbaba, yeni Bakan Faruk Çelik’e ‘Kayısının da alan bazlı desteklenip desteklenmeyeceğini’ sormuştu. Ağbaba önergesinde; “Ülkemizin bir bölgesinde yetişen ürün ile başka bölgesinde yetişen ürün arasında ve bu ürünlerin yetiştiricileri arasında yıllardır devam eden ayrımın sebebi nedir? Bakanlığınıza daha önce verilen soru önergesinin yanıtında ,kayısı ürününün kârda olduğu belirtilerek, desteklenmesinin düşünülmediği belirtilmiştir.Fındığa yıllardır alan bazlı destek verilmesi, fındık ürününün zararda olduğunun sonucu mudur? Bir ürün desteklenirken hangi kriterler dikkate alınmaktadır? Fındık ile kayısı ürünlerini destek konusunda ayıran özellikler nelerdir? Yıllık ortalama 350 milyon dolar ihracat rakamına ulaşan kayısı binlerce ailenin geçim kaynağıdır. Türkiye için stratejik bir öneme sahip kayısının desteklenmemesi Malatya’nın istihdam ve ekonomik kaybına sebep olmaktadır. Kayısı ürününün desteklenmesi noktasında bakanlığınız tarafından önümüzdeki günlerde çalışma yapılması planlanmakta mıdır?” sorularını yöneltmişti.
'KAYISIYA ÖNEMLİ DESTEKLER SAĞLANIYOR'
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’in, Ağbaba'nın önergesine verdiği yanıtta şöyle denildi:
"Bakanlığımızca 5488 Sayılı Tarım Kanunu ile belirlenen tarım politikalarımızın öncelik ve hedefleri doğrultusunda destekleme politikaları yürütülmektedir. Destekleme kalemleri ve birim miktarları her yıl Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu tarafından teknik çalışmaların değerlendirilmesi ve bütçe imkânları doğrultusunda belirlenmekte ve Bakanlar Kurulu Kararı ile yayınlanmaktadır.
Bakanlığımızca iklim, toprak, topografya, arazi sınıfları ve kullanım şekillerine dayalı olarak belirlenen, Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında üretim deseninin belirlenmesi, arz fazlası olan ürünlerin yerine yeni ürünlerin teşvik edilmesi, sanayinin hammadde ihtiyacının sağlanmasına yönelik olarak 30 havza belirlenmiştir. 2013 yılı itibariyle 190 Adet Tarım Alt Havzasında il ve ilçe bazlı “Ürün Deseni” belirleme çalışmalarına başlanmıştır. 2013 yılında 23 ilde, 2014 yılında 28 ilde ve 2015 yılında ise 30 il olmak üzere 81 ilde ürün deseni belirleme çalışmaları tamamlanmıştır.
Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında; meyvecilikte üretim ve kalite artışı sağlamak, maliyetlerin azaltılması ile ihracat oranının artırılması, modem meyveciliğin geliştirilmesi amacıyla havza faaliyetleri içerisinde meyvecilik havzaları çalışmaları başlatılmıştır. Havza çalışmalarında, arz ve talep dengeleri gözetilerek iç ve dış pazar ihtiyacını karşılayabilecek ekonomik ve ekolojik olarak en uygun meyve yetiştiriciliğinin taze tüketimin yanında sanayi ihtiyacının da karşılanabileceği belli havzalarda belli sayıda meyvenin yetiştiriciliğinin yoğunlaştırılması planlanmaktadır. Bu çalışmalarda kayısı da yer almakta olup, kayısı üretimimizin artırılması amaçlanmaktadır.
Bakanlığımızca kayısı üreticilerimize önemli destekler sağlanmakta ve kayısı üretimimizin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda yapılan bazı çalışmalar aşağıda yer almaktadır.
* Sertifikalı ve standart fidan kullanarak yeni kayısı bahçesi tesis eden çiftçilere 2005 yılından itibaren her yıl hazırlanan mevzuatlar çerçevesinde dekar başına destek verilmektedir. Sertifikalı fidan desteklemesi uygulaması ile; 2005-2014 yılları arasında yaklaşık 154.797 dekar alanda kayısı bahçesi tesis edilmiş olup, yaklaşık toplam 12,3 Milyon TL destek ödemesi yapılmıştır.2015 yılında ise yeni kayısı bahçesi tesis eden çiftçilere sertifikalı fidan kullanımı için dekar başına 350 TL, standart fidan kullanarak bahçe tesis eden çiftçilere ise dekar başına 150 TL destek verilmektedir.
* Kayısı üreticilerimizin girdi maliyetlerinin düşürülmesi, dış pazarda rekabet güçlerinin artırılması, üretimde sürekliliğin sağlanabilmesini temin için; mazot, kimyevi gübre ve toprak analizi destekleri verilmekte olup, AR-GE, organik tarım ve iyi tarım uygulamaları da desteklenmektedir.
* 2006 yılında başlatılan Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında, depolama, ürün işleme, paketleme ve ambalajlama ile makine-ekipman alımlarına %50 hibe desteği verilmekte olup, bu çerçevede kayısıya yönelik yatırımlar da desteklenmektedir.
* Bakanlığımız bünyesinde faaliyet gösteren Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu tarafından IPARD kapsamında sağlanacak AB hibe fonlarından yararlanacak illerimiz arasında Malatya da yer almaktadır Bu kapsamda Malatya ilinde meyve- sebze işleme ve pazarlamaya yönelik yatırımlara %50-65 hibe desteği verilmektedir.
* Kalkınma Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Kalkınma Ajansları tarafından da özel sektör projelerine %50’ye varan oranda hibe desteği sağlanmaktadır.
* Üreticilerimize Ziraat Bankası ve Tarım Kredi kooperatifleri tarafından farklı konularda sübvansiyonlu kredi sağlanmaktadır.
* Yaş meyvelerin taşınmasındaki kayıpların en aza indirilmesi ile hasat sonrası miktar ve kalite kayıplarının önlenmesi için Bakanlığımız Araştırma Enstitülerince çalışmalar yürütülmektedir.
* Girdilerin ucuza alınması, ürünlerin daha iyi koşullarda pazarlanması, özellikle fiyat oluşumunda etkili olunması ve karşılaşılan sorunların birlikte aşılması için üreticilerimizin örgütlenmesi önem taşımakta olup, üretici örgütlerinin kurulması, güçlenmesi ve pazarlama altyapılarının güçlendirilmesi konularında Bakanlığımızca üreticilerimize destek sağlanmaktadır.
Bakanlığımızca 2016 yılı ve gelecek dönemde de tarım sektörümüzün geliştirilmesi ve üreticilerimiz refah düzeyinin artırılmasına yönelik destek ve projelere devam edilecektir.”
Bülten
