Malatya Kent Konseyi tarafından 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerden ciddi bir şekilde etkilenen Malatya’nın yaralarının sarılması, şehrin yeniden ihya edilmesi, şehrin kent hafızasına göre inşa ve imar edilmesi noktasında ‘Deprem Sonrası Malatya’nın Geleceği Çalıştayı’ düzenlendi.
Malatya Büyükşehir Belediyesi, Malatya Kent Konseyi ile İnönü Üniversitesi, Malatya Turgut Özal Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi ve Mimarlar Odası Malatya Şubesi iş birliğiyle ‘Deprem Sonrası Malatya’nın Geleceği” konulu bir çalıştay gerçekleştirildi.
Toplamda 3 oturumdan oluşan çalıştayda kentsel dönüşümün önemi, dayanıklı yapı stokunda zemin etüdünün önemi, betonarme yapıların deprem performansı, taşıyıcı elemanlarda tasarım kuralları, yeni planlama için öneriler ve deprem sonrası Malatya gözlemleri gibi konular görüşüldü.
Çalıştayın açılış konuşmasını gerçekleştiren Malatya Kent Konseyi Genel Sekreteri Abdulkadir Artan, “Şehrimiz depremden en çok zarar gören illerden birisidir. Elbette ki devletimiz güçlü elbette ki sayın valimiz, belediyemiz ve diğer kurumlar ellerinden geleni yapıyorlar. O nedenle çalışmalarda emeği geçen herkese teşekkürü bir borç bilirim” dedi.
“BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ DEPREMİN İLK ANINDAN İTİBAREN SAHADAYDI”
6 Şubat depreminden sonra Malatya Büyükşehir Belediyesi uhdesinde yürütülen çalışmalar hakkında bilgiler aktaran Malatya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Vekili Latif Okyay, “6 Şubat depreminden sonra 11 ilin içinde bulunduğu şehrimiz çok büyük yara aldı. Malatya Büyükşehir Belediyesi olarak depremin ilk anından itibaren sahadaydık. İlk etapta arama kurtarma ekiplerimiz arama kurtarma faaliyetlerine başladılar. Belediyemizin ‘Acil Eylem Planı’ kapsamında depremin ilk anından itibaren bütün sosyal tesisler vatandaşımızın kullanımına açıldı. Şehrin muhtelif alanlarında ilk saatlerden itibaren vatandaşlarımızın su, kıyafet, yemek gibi temel ihtiyaçları karşılanmaya başlandı. Belediyemizin şirketi olan ESENLİK, ilk saatlerden itibaren kullanılan marketleri açarak su ve kuru gıda ihtiyacını karşıladı. Vatandaşlarımız için belirlenen geçici barınma alanlarının AFAD ve Sayın Valimizin koordinasyonunda çadır kentlerimizin zemin iyileştirme ve altyapı çalışmalarına hızlıca başlandı. Enkaz kaldırma çalışmaları, arama kurtarma çalışmalarıyla birlikte hafriyat düzenleme çalışmaları yapıldı. Bu doğrultuda 2 bin adet kamyon, gerekli düzenlemeyle enkazların bertarafı, ayrıştırma çalışmaları sağlandı. Akabinde arama kurtarma çalışmaları tamamlandıktan sonra geçici barınma yeri yani konteyner kentlerle ilgili hem merkezde hem de ilçelerde 63 noktada konteyner kentteki altyapı çalışmaları belediyemiz tarafından yapıldı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız ile TOKİ Başkanlığımıza kalıcı konutların yapılacağı arazilerin altyapı, üstyapı problemleri bu alanlarla alakalı alınacak önlemlerle, çalışmalara katkı sağlandı. Malatya merkezin dönüşümü ile ilgili belediyemiz tarafından çeşitli üniversitelerin alanında uzman hocalarımızdan çalışmalar yapılması istendi. Bununla ilgili uzman hocalarımız alternatif plan, jeolojik çalışmalar gibi çalışmalarını yürüttüler. Şehrimizde yaklaşık 129 bin yıkık, ağır hasarlı ve orta hasarlı bina bulunmaktadır. Bunlarla ilgili ilk etapta yıkık binaların enkaz çalışmaları yürütüldü. Şu anda da ağır hasarlı binaların yıkımı ve enkaz kaldırma işlemleri yapılıyor. Şehrimizde yürütülmekte olan geçici iş yerlerinin yapımının altyapı ve alan belirleme çalışmaları belediyemiz tarafından yürütülmektedir. Yine depremin ilk anında ortaya çıkan afetzedelerimizin ilimizden tahliye edilmesi, güvenli yerlere taşınması ili ilgili çalışmalar da belediyemiz tarafından yürütülmüştür. 6 Şubat depremi sonrasında ilimizin yeniden yapılanması noktasında çevresel, fiziki ve imar çalışmaları, yeni yapı stokunun oluşturulması, kent merkezinin planlanması gibi önemli konuları istişare edileceği ‘Deprem Sonrası Malatya’nın Geleceği Çalıştayı’na yapılacak olan katkılardan dolayı emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” diye konuştu.
Malatya Turgut Özal Üniversitesi Rektörü Recep Bentli ise, “Umarım yapılan çalıştay amacına ulaşır. İlimizin deprem sonrası hem yapı hem de diğer imalatların yapılması sırasında çok büyük katkılar sunar. Ben Büyükşehir Belediyemiz ve Malatya Kent Konseyi’ne böyle bir çalıştay düzenledikleri için teşekkür ediyorum” kelimelerine yer verdi.
“ÇALIŞMALARIMIZ YOĞUN BİR ŞEKİLDE DEVAM ETMEKTEDİR”
Malatya Büyükşehir Belediyesinin Malatya’yı yeniden ayağa kaldırmak için tüm imkân ve kaynaklarının kullanıldığını belirten Malatya Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Vahap Erdem “Sizlerin de malumu olduğu gibi 6 Şubat tarihinde merkez üssü Kahramanmaraş olan ve asrın felaketi olarak nitelenen peş peşe 7.7 ve 7.6 şiddetinde iki büyük deprem yaşadık. Bu depremlerin artçı sarsıntıları ise hala devam etmektedir. Yaşanan bu deprem felaketi sonrasında aralarında Malatya’nın da bulunduğu 11 ilimiz büyük zarar gördü. Bu depremde yaklaşık 50 bin vatandaşımız hayatını kaybetti. Tabi Malatya’nın can kaybı 1.236 civarında olmasına rağmen özellikle 6 Şubat günü saat 13.24’te meydana gelen ikinci deprem Malatya’da büyük bir yıkıma neden oldu. Bu yıkım özellikle şehir merkezinde çok etkili oldu. Tabii bu kadar büyük bir yıkıma rağmen niye can kaybı Malatya’da az diye, zaman zaman Malatya’nın depremden az etkilendiğine dair birtakım söylemle de karşı karşıya kaldık. Malatya’da can kaybının az olmasının birinci sebebi, Malatya’nın daha önce yaşamış oldukları Elazığ depreminin etkisi nedeniyle evlerine girmemelerinden kaynaklanıyor.
Malatya Büyükşehir Belediyesi, birinci derece deprem kuşağında yer alan Malatya’da gerekli tedbirlerin alınması için çaba göstermiştir. Bu süreç içerisinde Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Selahattin Gürkan, Malatya’nın kesinlikle yüksek katlı binalar yerine yatay mimariyi tercih etmesi gerektiğini, tarım arazilerinin ve yeşil alanların hiçbir şekilde imara ve ticari alana dönüştürülmemesi gerektiğini ifade etmiş ve katıldığı tüm Meclis toplantılarında da bunları Meclis üyelerimize bir bir anlatarak, özellikle bu konularda Meclis’e teklif gelmemesi konusunda uyarıda bulunmuştur.
Başkanımız Sayın Selahattin Gürkan, Elazığ depreminden sonra Malatya’da çok hızlı bir şekilde Acil Eylem Planlarının hazırlanması ve hayata geçirilmesi gerektiğini ifade ederek, eylem planlarının hazırlanması talimatını vermişti. Geçen yılın başında da hem Deprem Acil Eylem Planı, hem yangın ve sel hem de küresel iklim Değişikliği Acil Eylem Planları hazırlanarak bu yönde önemli birtakım adımlar atılarak, gerekli tedbirler alınmaya başlanmıştı. İşte bu kapsamda Malatya’ya yaklaşık 4 milyon metrekare yeşil alan kazandırıldı, Millet Bahçesi, Tabiat Parkları yapıldı. Millet Kütüphanesi, Lisanslı Depoculuk yapılarak hizmete sunuldu. Gençlik Merkezleri, Gençlik Kampı, Yeni Fuar Merkezi yapıldı. Ekmek ve Yemek Fabrikası çok kısa süre içerisinde yapılarak hizmete sunuldu. Dünya Kayısı Ticaret Merkezi bitirme aşamasına getirildi. Bu saydığım yatırımlar ile daha önceden yapılıp hizmete sunulan yatırımların tamamı 6 Şubat saat 04.17’de ve saat 13.24’te yaşanan depremlerin ardından afetzedelerin barındıkları birer yaşam merkezi haline geldiği için. Hizmete sunulan ekmek ve yemek fabrikası ilk günden itibaren afetzedelere ekmek ve yemek hazırladığı için. Şirketlerimizden Esenlik’in tüm market ve depolarındaki erzakları ilk iki gün dağıttığı için, MOTAŞ’a ait bütün otobüslerimiz birer Çadır haline getirildiği için. Lisanslı depomuz, birer lojistik üs haline geldiği için, Yeni İtfaiye Binamız Koordinasyon Merkezi olarak kullanıldığı için, Yeni Fuar ve Kongre Merkezimiz hali hazırda kapalı çadır alanı olarak kullanılmaya devam ettiği için. İşte bu nedenle Malatya’da insanlar 6 Şubat tarihinde sabaha karşı yaşadığımız 7.7 şiddetindeki ilk depremin ardından bu barınma alanlarına sığınıp ikinci deprem öncesinde evlerine girmedikleri için can kaybımız az oldu.
Malatya Büyükşehir Belediyesi olarak, şehrimizi küllerinden yeniden ayağa kaldırmak için tüm imkân ve kaynaklarımızı kullanıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın destek ve katkıları doğrultusunda tüm ilgili bakanlarımız, valilerimiz ve tüm paydaşlarımızla birlikte Malatya’nın tarihi, kültürü ve eski mimari dokusuna, çarşı kültürüne uygun bir şekilde inşa edilmesi gerektiğine inandığımızı belirtmek istiyorum. Bu nedenle Kent Konseyimiz tarafından düzenlenen bu çalıştayı da çok önemsediğimizi belirtiyor, katılımınızdan dolayı hepinize ayrı ayrı teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum” ifadelerini kullandı.
“ŞEHRİMİZİ YENİDEN KURMAYA ÇALIŞIYORUZ”
Deprem Sonrası Malatya’nın Geleceği Çalıştayı’nın hayırlara vesile olması temennisinde bulunan Malatya Valisi Hulusi Şahin, “Çok değerli programı Kent Konseyimiz planlamış. Buradan çıkan çıktıların, bundan sonraki süreçte planlayıcılara ve işi yürütenlere rehber olacağını düşünüyorum. Bazı konulara açıklık getirmek istiyorum. Özellikle bazı çevreler tarafından çok sık bir şekilde dile getirilen hususlar var. Bunu bir şekilde düzeltmemiz lazım yoksa açıyı yanlış yere kurduğunuzda yanlış yöne gidersiniz. 6 Şubat’ta devasa bir felaketle Malatya boğuşuyor. Az ya da çok herkes zarar gördü, zarar görmeyen kimse yok. Malatya 200 yıllık bir şehir ve 2 dakika içerisinde yıkıldı. Şimdi de 2 yılda yeniden kurmaya çalışıyoruz. Bu kolay bir iş değil. Sadece Malatya olsaydı, tüm Türkiye buraya odaklanırdı ama Hollanda büyüklüğünü kapsayan 11 il etkilenmiş, 4 ilimiz hemen hemen yıkılmış. Malatya 4 ilden bir tanesi her üç binamızdan biri kullanılamaz hale gelmiş. O nedenle 2 yılda 200 yıllık işi yapmaya çalışıyoruz. Bu şehir yanlış bir yere kurulduysa bunun sorumlusu bugünün yöneticileri midir? Dolayısıyla hepimiz sorumluyuz. Yaşadığımız depremden ders çıkaralım. Bundan sonra inşa edeceğimiz şehri, daha sağlam ve daha sağlıklı yapalım. Bunu yapabilecek hem bilgiye hem akla hem de iradeye sahibiz. Kolay bir iş yapmıyoruz. Biz 4 ayda her gün 400 bin öğün yemek veriyoruz. Şu anda konteyner kentlerde 70 bin insanımız yaşıyor ve bu rakam 15-20 gün sonra 120 bine çıkacaktır. 3 bin 500 iş yeri kurduk. Zor bir iş yapıyoruz çünkü yıkım çok büyük. Bu zor işleri yapanların da bir miktar takdir beklemek hakkımız değil mi? Ama tam tersi oluyor hizmet yapanlar her türlü alaya ve küçük düşürücü ifadelere muhatap oluyorlar. Bu Allah’tan reva mıdır? Bu duygu ve düşüncelerle önemli çalıştayın hayırlara vesile olmasını diliyorum” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından 3 oturumdan oluşan Deprem Sonrası Malatya’nın Geleceği Çalıştayı’nın 1. Oturumuna geçildi. 1. Oturum Prof. Dr. Mehmet Ülker Başkanlığında yapıldı. Oturumda, ‘Tarihi Depremler ve Sair Afetlerin Malatya Yerleşkesine Etkileri, Depremsellik Açısından Malatya Şehri ve Kentsel Dönüşümün Önemi, Depreme Dayanıklı Yapı Tasarımında Zemin İnceleme Çalışmalarının Önemi’ konuları ele alındı. 2. ve 3. oturum ise devam ediyor.
Bülten